Chó tha mồi, hay còn gọi là Retriever, là một trong những giống chó săn nổi bật và phổ biến nhất hiện nay. Với bản tính thân thiện, thông minh và khả năng săn mồi tuyệt vời, các giống chó Retriever không chỉ được ưa chuộng làm thú cưng trong gia đình mà còn là trợ thủ đắc lực trong các cuộc săn bắn. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về chó tha mồi, bao gồm lịch sử phát triển, các giống phổ biến nhất, kỹ năng săn bắn và các đặc điểm di truyền quan trọng.
Chó Tha Mồi Là Gì?
Chó tha mồi là nhóm chó săn chuyên biệt, được lai tạo để giúp thợ săn thu hồi con mồi từ các khu vực nước hoặc rừng rậm mà không làm hỏng con mồi. Điểm nổi bật của chúng là “miệng mềm,” tức khả năng cầm con mồi nhẹ nhàng mà không làm tổn thương. Các giống chó Retriever có tính cách năng động, thân thiện, và khả năng học hỏi tốt, khiến chúng không chỉ là chó săn giỏi mà còn là bạn đồng hành đáng tin cậy.
Các giống chó tha mồi thuộc nhóm “gundog” (chó săn súng), và nhiệm vụ chính của chúng là thu hồi con mồi bị bắn hạ, chủ yếu là chim nước. Chúng rất yêu thích hoạt động ngoài trời và đặc biệt là các môi trường có nước, nhờ vào bản năng săn mồi và thể chất mạnh mẽ, linh hoạt.
Lịch Sử Phát Triển Chó Tha Mồi
Chó tha mồi có nguồn gốc từ các khu vực châu Âu và Bắc Mỹ, được lai tạo để làm việc với thợ săn trong các cuộc săn bắn. Vào thế kỷ 19, các giống chó tha mồi đầu tiên xuất hiện ở Scotland và Anh, sau đó lan rộng sang các nước khác và dần trở nên phổ biến. Nhờ vào khả năng bơi tốt và “miệng mềm,” chúng nhanh chóng được ưa chuộng trong việc thu hồi chim và các loại động vật săn bắn nhỏ.
Trong lịch sử, các giống chó Retriever được phát triển qua các đợt lai tạo giữa các giống chó săn địa phương và giống chó Newfoundland. Labrador Retriever và Golden Retriever là hai giống nổi bật nhất và nhanh chóng trở thành biểu tượng của dòng chó tha mồi.
Top 6 Giống Chó Tha Mồi Phổ Biến Nhất
Dưới đây là danh sách sáu giống chó tha mồi được yêu thích và phổ biến nhất, cùng với đặc điểm nổi bật của từng giống:
1. Labrador Retriever
- Nguồn gốc: Labrador Retriever có nguồn gốc từ Newfoundland, Canada, và được các ngư dân sử dụng để kéo lưới và thu hồi cá. Giống này được đưa đến Anh vào đầu thế kỷ 19 và nhanh chóng trở nên phổ biến.
- Chiều cao, cân nặng: 54-62 cm, 25-36 kg
- Tuổi thọ: 10-12 năm
- Tính cách: Thân thiện, dễ gần, thông minh và rất dễ huấn luyện.
- Điểm nổi bật: Labrador nổi tiếng với bộ lông ngắn dày, không thấm nước và đuôi giống đuôi rái cá. Chúng cũng có khả năng thích nghi tốt với nhiều loại môi trường và được sử dụng làm chó hỗ trợ, chó trị liệu, và chó cứu hộ.
- Sử dụng chính: Chó hỗ trợ cho người khuyết tật, chó cứu hộ, và chó săn vịt.
2. Golden Retriever
- Nguồn gốc: Golden Retriever được phát triển ở Scotland vào thế kỷ 19, với tổ tiên là giống chó Tweed Water Spaniel và các giống chó săn khác.
- Chiều cao, cân nặng: 54-61 cm, 25-34 kg
- Tuổi thọ: 10-12 năm
- Tính cách: Vui vẻ, thân thiện, thông minh, và trung thành.
- Điểm nổi bật: Golden Retriever có bộ lông dài vàng óng, dày và chống nước. Chúng rất dễ gần và thân thiện với cả người lạ và các loài động vật khác.
- Sử dụng chính: Chó hỗ trợ người khuyết tật, chó trị liệu, và chó săn.
3. Chesapeake Bay Retriever
- Nguồn gốc: Chesapeake Bay Retriever, hay Chessie, có nguồn gốc từ vùng Chesapeake Bay ở Mỹ, nơi chúng được nuôi để săn bắn trong vùng nước lạnh.
- Chiều cao, cân nặng: 53-66 cm, 25-36 kg
- Tuổi thọ: 10-12 năm
- Tính cách: Trung thành, năng động, và rất thông minh nhưng có thể cứng đầu.
- Điểm nổi bật: Chessie có bộ lông dày, chống nước và màu lông đặc trưng từ chocolate đến màu rơm khô.
- Sử dụng chính: Chó săn vịt, chó bảo vệ và chó trông nhà.
4. Flat-Coated Retriever
- Nguồn gốc: Flat-Coated Retriever có nguồn gốc từ Anh và từng được gọi là “chó săn của người giữ rừng.”
- Chiều cao, cân nặng: 56-62 cm, 25-32 kg
- Tuổi thọ: 8-10 năm
- Tính cách: Dễ gần, vui tươi, năng động.
- Điểm nổi bật: Flat-Coated có bộ lông đen hoặc gan mượt, tính cách vui vẻ và luôn thích hoạt động ngoài trời.
- Sử dụng chính: Chó săn, chó cứu hộ và thú cưng gia đình.
5. Curly-Coated Retriever
- Nguồn gốc: Curly-Coated Retriever là giống chó tha mồi cổ nhất, có nguồn gốc từ Anh vào cuối thế kỷ 18.
- Chiều cao, cân nặng: 58-69 cm, 29-45 kg
- Tuổi thọ: 10-13 năm
- Tính cách: Thân thiện, tự tin, và độc lập.
- Điểm nổi bật: Bộ lông xoăn chặt giúp chống nước và bảo vệ khỏi các vật cản tự nhiên.
- Sử dụng chính: Chó săn, thú cưng trong gia đình.
6. Nova Scotia Duck Tolling Retriever
- Nguồn gốc: Nova Scotia Duck Tolling Retriever, hay còn gọi là Toller, được lai tạo ở Nova Scotia, Canada.
- Chiều cao, cân nặng: 43-53 cm, 16-23 kg
- Tuổi thọ: 10-14 năm
- Tính cách: Thân thiện, nhanh nhẹn, và thông minh.
- Điểm nổi bật: Bộ lông màu đỏ cam với các mảng trắng và khả năng “tolling” độc đáo.
- Sử dụng chính: Chó săn vịt và thú cưng gia đình.
Kỹ Năng Của Chó Tha Mồi Trong Săn Bắn
Các giống chó Retriever có một số kỹ năng đặc biệt giúp chúng nổi bật trong vai trò chó săn, bao gồm:
- Ghi nhớ vị trí con mồi: Khi chim hoặc động vật bị bắn hạ, Retriever có thể nhớ chính xác vị trí của con mồi và thu hồi chúng một cách nhanh chóng.
- Thu hồi mù (blind retrieve): Khi không thể nhìn thấy nơi con mồi rơi, chúng có thể nghe và làm theo chỉ dẫn của thợ săn để thu hồi.
- Giao con mồi vào tay: Đa số các thợ săn thích chó giao con mồi trực tiếp vào tay để tránh sổng con mồi.
- Giữ sự kiểm soát: Retriever học cách ngồi yên và chờ lệnh để tránh gây rối trong cuộc săn.
Các Đặc Điểm Di Truyền Cần Có
- Miệng mềm: Đảm bảo chúng không làm hỏng con mồi khi mang về.
- Mũi nhạy: Giúp phát hiện và tìm kiếm con mồi dễ dàng.
- Sức bền và khả năng chịu đựng: Đặc biệt quan trọng khi phải làm việc trong điều kiện lạnh giá hoặc dưới nước.
- Tính tình dễ huấn luyện: Thông minh và sẵn sàng học hỏi.
Các Giống Chó Khác Cũng Có Khả Năng Thu Hồi
Ngoài sáu giống Retriever chính, còn có một số giống chó khác cũng có khả năng thu hồi và làm việc tốt trong các môi trường nước và đất liền:
- Poodle: Dù không phải là một giống Retriever điển hình, Poodle cũng có khả năng thu hồi mồi tốt. Giống chó này có trí thông minh cao và khả năng bơi lội xuất sắc.
- Irish Water Spaniel: Đây là giống chó Spaniel cao nhất và được nuôi dưỡng để săn và thu hồi trong các khu vực nước. Chúng có bộ lông xoăn chống nước và tính cách vui vẻ, thích hợp cho những hoạt động săn bắn và giải trí.
- American Water Spaniel: Giống chó này được phát triển ở Mỹ và có khả năng săn bắt trong các vùng đầm lầy. Chúng có bản năng săn mồi tốt và khả năng bơi lội tuyệt vời.
- Portuguese Water Dog: Được nuôi để làm việc với các ngư dân Bồ Đào Nha, giống chó này có bộ lông xoăn đặc trưng và rất thích hợp cho các hoạt động trong nước.
Vì Sao Chó Retriever Là Lựa Chọn Hoàn Hảo Cho Gia Đình và Các Vai Trò Hỗ Trợ
Chó Retriever không chỉ nổi tiếng với khả năng săn bắn và thu hồi mà còn là người bạn đồng hành đáng tin cậy trong các gia đình. Tính cách thân thiện, thông minh và khả năng huấn luyện dễ dàng đã khiến các giống chó này trở thành một trong những lựa chọn phổ biến nhất khi chọn chó làm thú cưng hoặc chó hỗ trợ cho các vai trò đặc biệt. Dưới đây là một số lý do chi tiết khiến chó Retriever trở thành lựa chọn lý tưởng cho nhiều gia đình:
1. Tính Cách Thân Thiện và Dễ Gần
Chó Retriever nổi bật với tính cách hòa đồng và rất thân thiện với con người, đặc biệt là trẻ em. Chúng không chỉ hòa hợp với gia đình mà còn dễ dàng làm quen với người lạ, nhờ đó mà các giống Retriever thường được chọn làm chó hỗ trợ trong nhiều vai trò khác nhau. Labrador Retriever và Golden Retriever là những ví dụ điển hình về các giống chó luôn sẵn lòng vui đùa và giao tiếp, khiến chúng rất dễ gần gũi và mang lại niềm vui cho gia đình.
2. Khả Năng Huấn Luyện Tốt
Retrievers được đánh giá cao về khả năng học hỏi và ghi nhớ tốt, điều này khiến chúng rất dễ dàng được huấn luyện để thực hiện nhiều nhiệm vụ phức tạp. Golden Retriever và Labrador Retriever thường được chọn làm chó dẫn đường cho người khiếm thị, chó trị liệu cho người khuyết tật, hoặc thậm chí là chó phát hiện chất gây nghiện nhờ vào khả năng huấn luyện vượt trội và bản tính trung thành.
Bên cạnh đó, tính cách nhiệt tình và luôn sẵn lòng làm hài lòng chủ nhân giúp các giống Retriever nhanh chóng thích nghi với các bài tập và lệnh mới. Điều này cũng đồng nghĩa với việc chúng phù hợp cho những người lần đầu nuôi chó và muốn có một người bạn dễ bảo, dễ huấn luyện.
3. Tinh Thần Năng Động và Yêu Thích Hoạt Động Ngoài Trời
Tất cả các giống chó Retriever đều có năng lượng cao và thích các hoạt động ngoài trời. Điều này phù hợp với những gia đình yêu thích các hoạt động như đi dã ngoại, đi bộ đường dài, hoặc chạy bộ cùng chó. Labrador Retriever, với bản tính yêu nước và khả năng bơi giỏi, là sự lựa chọn lý tưởng cho những gia đình thường xuyên đi bơi hoặc sống gần sông hồ.
Ngoài ra, tính năng động của Retriever cũng giúp chúng thích hợp để tham gia vào các môn thể thao dành cho chó như agility (vượt chướng ngại vật) và flyball (chạy ném bóng), mang lại sự vui vẻ và cơ hội vận động cho cả chó lẫn chủ nhân.
4. Khả Năng Phát Hiện và Giải Quyết Tình Huống Tốt
Một trong những điểm mạnh đặc trưng của chó Retriever là khả năng đánh hơi và xác định vị trí chính xác. Khả năng này không chỉ hữu ích trong việc săn mồi mà còn trong các vai trò như chó cứu hộ, phát hiện ma túy, và tìm kiếm cứu nạn. Curly-Coated Retriever và Chesapeake Bay Retriever thường được sử dụng trong các hoạt động tìm kiếm ở vùng đầm lầy hoặc khu vực khó tiếp cận nhờ vào khả năng đánh hơi nhạy bén và sức bền vượt trội.
Ngoài ra, bản tính cẩn thận và sự kiên nhẫn giúp các giống Retriever dễ dàng đối phó với các tình huống căng thẳng mà không trở nên quá kích động, giúp chúng hoàn thành tốt nhiệm vụ mà không gây rối.
5. Thích Hợp Làm Chó Trị Liệu và Hỗ Trợ Tâm Lý
Với tính cách thân thiện, nhẹ nhàng và khả năng cảm nhận tốt, chó Retriever rất thích hợp để làm chó trị liệu, hỗ trợ tâm lý cho người mắc các vấn đề về sức khỏe tinh thần. Chúng có thể giúp làm dịu căng thẳng, mang lại niềm vui và cảm giác thoải mái cho những người gặp khó khăn tâm lý. Labrador Retriever thường được các tổ chức trị liệu và bệnh viện chọn làm chó hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân vì chúng dễ dàng làm quen và thân thiết với con người.
Lời Kết: Retriever – Người Bạn Đồng Hành Đa Năng và Đáng Tin Cậy
Chó Retriever là nhóm chó đa năng với nhiều phẩm chất tuyệt vời, từ khả năng săn bắn, thu hồi, đến làm thú cưng và chó hỗ trợ cho người khuyết tật. Với sự thông minh, thân thiện, và bản tính dễ huấn luyện, Retriever không chỉ phù hợp cho các gia đình yêu thích chó mà còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như trị liệu, tìm kiếm cứu nạn, và hỗ trợ người khuyết tật.
Dù bạn đang tìm kiếm một người bạn trung thành cho gia đình hay một chú chó hỗ trợ cho công việc, Retriever sẽ là lựa chọn lý tưởng với khả năng thích nghi và tính cách tuyệt vời. Việc nuôi một chú chó Retriever không chỉ mang lại niềm vui mà còn là một hành trình đầy ý nghĩa, gắn kết giữa chủ nhân và người bạn bốn chân trung thành.
Các câu hỏi thường gặp
Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về chó Retriever giúp bạn hiểu thêm về giống chó thân thiện, thông minh và dễ huấn luyện này:
- Chó Retriever là gì? Chó Retriever là giống chó săn chuyên thu hồi mồi cho thợ săn, với đặc điểm nổi bật là thông minh, dễ gần và yêu thích các hoạt động ngoài trời.
- Có bao nhiêu giống chó Retriever? Hiện có sáu giống phổ biến gồm Labrador, Golden, Chesapeake Bay, Flat-Coated, Curly-Coated và Nova Scotia Duck Tolling Retriever, mỗi giống có đặc điểm và tính cách riêng biệt.
- Chó Retriever có phù hợp nuôi trong gia đình không? Rất phù hợp nhờ tính thân thiện, hòa đồng, đặc biệt là với trẻ em.
- Golden và Labrador Retriever khác nhau thế nào? Golden có lông dài vàng óng và điềm tĩnh hơn; Labrador năng động, dễ huấn luyện và có lông ngắn, dễ chăm sóc.
- Chó Retriever có cần vận động nhiều không? Có, chúng rất năng động và cần nhiều hoạt động thể chất như chạy bộ, bơi lội và chơi đùa.
- Chó Retriever có dễ huấn luyện không? Rất dễ, với bản tính thông minh và ham học hỏi. Nên dùng phần thưởng và lời khen khi huấn luyện chó.
- Chó Retriever có phù hợp làm chó hỗ trợ không? Có, đặc biệt trong các vai trò như dẫn đường cho người khiếm thị và hỗ trợ tâm lý.
- Kỹ năng săn mồi của Retriever là gì? Chúng có khả năng định vị, đánh hơi, nhớ vị trí mồi rơi và thu hồi mà không làm hỏng mồi.
- Chó Retriever có cần chăm sóc lông đặc biệt không? Labrador chỉ cần chải lông hàng tuần, trong khi Golden và Curly-Coated cần chải hàng ngày để tránh rối và rụng lông.
