Chó bị nấm (hay còn gọi là hắc lào, nấm da ở chó) là một bệnh nhiễm trùng da phổ biến ở chó do nấm gây ra, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và ngoại hình của thú cưng. Bệnh không chỉ gây khó chịu cho chó mà còn có thể lây lan sang người và các vật nuôi khác nếu không được điều trị kịp thời. Đây là một bệnh lý da liễu dễ lây, nhưng may mắn là có thể được kiểm soát và chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Trong bài viết này, Dogily sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về nấm da ở chó, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa.
1. Nấm Da Ở Chó Là Gì?
Nấm da ở chó, còn gọi là hắc lào, là một loại nhiễm trùng da do nấm gây ra. Loại nấm phổ biến nhất gây ra bệnh này là Microsporum canis, chiếm đến 70% các trường hợp nhiễm nấm da ở chó. Ngoài ra, các loại nấm như Microsporum gypseum (chiếm khoảng 20%) và Trichophyton mentagrophytes (chiếm khoảng 10%) cũng là nguyên nhân gây bệnh.
Bệnh này thường tấn công lớp ngoài cùng của da và các nang lông. Nấm da có thể ảnh hưởng đến tất cả các loài động vật nuôi, bao gồm chó, mèo và cả con người. Tuy nhiên, bệnh không liên quan đến giun như tên gọi “hắc lào” dễ khiến nhiều người hiểu nhầm. Triệu chứng điển hình của bệnh là các mảng tròn đỏ hoặc hình bầu dục trên da, với rìa nổi gồ lên, có vảy ở giữa, tương tự như các tổn thương da thường thấy ở người.
2. Nguyên Nhân Chó Bị Nấm Da
Nguyên nhân chính gây ra chó bị nấm là do nhiễm phải bào tử nấm thuộc nhóm dermatophytes. Những loại nấm này có khả năng sống trong môi trường ngoài rất lâu, từ vài tháng đến hơn một năm, và dễ dàng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp.
Cụ thể, ba loại nấm chính gây ra bệnh nấm da ở chó bao gồm:
- Microsporum canis: Đây là loại nấm gây bệnh phổ biến nhất ở mèo và có thể lây từ mèo sang chó.
- Microsporum gypseum: Loại nấm này thường tồn tại trong đất, và chó có thể nhiễm phải khi tiếp xúc với đất bị ô nhiễm.
- Trichophyton mentagrophytes: Loại nấm này có thể lây từ động vật khác (như chuột, sóc) sang chó khi chúng tiếp xúc với nhau hoặc cùng sống trong môi trường bị nhiễm nấm.
3. Nấm Da Ở Chó Lây Lan Như Thế Nào?
Nấm da ở chó là một căn bệnh rất dễ lây lan. Quá trình lây nhiễm chủ yếu xảy ra khi chó tiếp xúc trực tiếp với con vật hoặc người bị nhiễm bệnh, hoặc thông qua các bề mặt, đồ dùng đã bị nhiễm bào tử nấm như thảm, giường, ghế sofa, lược chải lông hoặc bát ăn.
Bào tử nấm rất “dai” và có thể tồn tại trong môi trường đến 18 tháng. Vì vậy, ngay cả khi chó của bạn không tiếp xúc trực tiếp với động vật nhiễm bệnh, chúng vẫn có thể nhiễm nấm da nếu tiếp xúc với các đồ vật đã bị ô nhiễm. Các yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh bao gồm:
- Da bị tổn thương: Những chú chó có vết xước, vết thương trên da sẽ dễ bị nhiễm nấm hơn.
- Hệ miễn dịch yếu: Chó con, chó già hoặc chó đang bị suy giảm miễn dịch sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh nấm da.
- Môi trường bẩn: Nấm da phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, ít vệ sinh.
4. Triệu Chứng Chó Bị Nấm Da
Chó bị nấm da có nhiều biểu hiện khác nhau, và việc nhận biết các triệu chứng sớm là rất quan trọng để điều trị hiệu quả. Dưới đây là các triệu chứng phổ biến của bệnh nấm da:
- Rụng lông thành từng mảng (Alopecia): Đây là triệu chứng đặc trưng nhất của nấm da. Các vùng da bị nhiễm thường xuất hiện các mảng tròn hoặc oval, với viền ngoài đỏ, có vảy ở giữa.
- Lông giòn và dễ gãy: Lông ở vùng bị nhiễm trở nên khô, giòn và dễ gãy. Khi lông bị gãy, bào tử nấm phát tán ra môi trường, làm tăng nguy cơ lây lan bệnh.
- Da viêm, khô, và có vảy: Da tại các khu vực bị nấm thường đỏ, viêm và có lớp vảy khô, đôi khi có thể đóng vảy dày.
- Móng giòn, thô ráp: Trong một số trường hợp, nấm da có thể ảnh hưởng đến móng, khiến móng chó trở nên thô ráp, dễ gãy.
- Không ngứa: Một trong những điểm khác biệt của nấm da so với các bệnh da khác là bệnh thường không gây ngứa. Điều này giúp phân biệt với các bệnh về da do dị ứng hoặc ký sinh trùng.
Các vùng thường bị nấm tấn công là mặt, tai, chân, đuôi và thậm chí là cả móng. Tuy nhiên, bệnh có thể lan rộng ra khắp cơ thể nếu không được điều trị kịp thời.
5. Chẩn Đoán Nấm Da Ở Chó
Việc chẩn đoán nấm da cần được thực hiện bởi bác sĩ thú y, và có thể bao gồm nhiều phương pháp khác nhau để đảm bảo độ chính xác. Một số phương pháp phổ biến bao gồm:
- Sử dụng đèn Wood (đèn cực tím): Bác sĩ thú y có thể dùng đèn Wood để chiếu lên vùng da và lông của chó. Một số loại nấm, đặc biệt là Microsporum canis, sẽ phát sáng với màu huỳnh quang xanh-vàng dưới ánh sáng cực tím. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại nấm đều có hiện tượng này.
- Quan sát dưới kính hiển vi: Bác sĩ có thể lấy mẫu lông và da từ vùng bị tổn thương để quan sát dưới kính hiển vi, nhằm tìm kiếm bào tử nấm trên lông hoặc da.
- Nuôi cấy nấm: Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất. Mẫu lông và da của chó sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để nuôi cấy nấm. Quá trình này có thể mất từ vài ngày đến 3 tuần để có kết quả, nhưng đây là phương pháp đảm bảo nhất để xác định loại nấm gây bệnh.
6. Điều Trị Chó Bị Nấm Da
Điều trị chó bị nấm da đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn từ bác sĩ thú y. Quá trình điều trị có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
a) Điều Trị Tại Chỗ
- Kem bôi và thuốc mỡ chống nấm: Các loại kem và thuốc mỡ chứa thành phần chống nấm như miconazole, terbinafine, hoặc clotrimazole thường được dùng để bôi trực tiếp lên các vùng da bị nhiễm.
- Dầu gội chống nấm: Bác sĩ thú y có thể kê đơn các loại dầu gội chứa chlorhexidine kết hợp với miconazole hoặc dung dịch lưu huỳnh vôi để sử dụng 1-2 lần mỗi tuần, giúp loại bỏ nấm trên cơ thể chó.
- Cạo lông: Trong một số trường hợp, bác sĩ thú y có thể đề nghị cạo lông ở vùng bị nhiễm để thuốc thấm sâu hơn và điều trị hiệu quả hơn.
b) Điều Trị Toàn Thân
- Thuốc uống chống nấm: Đối với các trường hợp nghiêm trọng hoặc lan rộng, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc chống nấm dạng uống như griseofulvin, itraconazole hoặc terbinafine. Thời gian điều trị thường kéo dài ít nhất 6 tuần, nhưng có thể lâu hơn nếu tình trạng nấm nghiêm trọng.
- Theo dõi định kỳ: Sau khi điều trị, bác sĩ thú y sẽ tiến hành kiểm tra định kỳ và nuôi cấy lại để đảm bảo rằng nấm đã hoàn toàn được loại bỏ.
c) Vệ Sinh Môi Trường
Nấm da rất dễ lây lan qua môi trường sống của chó. Do đó, việc vệ sinh nhà cửa là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa tái nhiễm và lây lan sang các vật nuôi khác hoặc người trong nhà:
- Hút bụi và lau dọn hàng ngày: Các khu vực mà chó thường xuyên tiếp xúc, bao gồm thảm, ghế, giường, cần được hút bụi và lau dọn sạch sẽ.
- Sử dụng dung dịch khử trùng: Các bề mặt cứng có thể được lau bằng dung dịch tẩy pha loãng với nước (1 phần tẩy, 8 phần nước) để tiêu diệt bào tử nấm.
- Giặt giũ chăn, mền, và các vật dụng khác của chó: Chăn, giường, và các vật dụng của chó cần được giặt sạch và vệ sinh thường xuyên để loại bỏ bào tử nấm.
7. Phòng Ngừa Chó Bị Nấm Da
Để phòng ngừa bệnh nấm da ở chó, việc giữ môi trường sống sạch sẽ và chăm sóc da lông của chó là rất quan trọng. Một số biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Giữ vệ sinh cho chó: Thường xuyên tắm rửa và kiểm tra lông chó để phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm nấm.
- Vệ sinh đồ dùng của chó: Chăn, mền, và các vật dụng cá nhân của chó cần được giặt sạch thường xuyên.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đưa chó đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về da liễu và có biện pháp điều trị kịp thời.
- Tránh tiếp xúc với động vật bị nhiễm: Hạn chế cho chó tiếp xúc với các con vật bị nghi ngờ nhiễm nấm da hoặc có các dấu hiệu bất thường.
8. Nấm Da Ở Chó Có Lây Sang Người Không?
Nấm da có thể lây từ chó sang người, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ nhỏ, người già, hoặc những người đang điều trị các bệnh mãn tính. Khi tiếp xúc với chó bị nhiễm nấm, bạn nên đeo găng tay và rửa tay sạch sẽ sau khi chăm sóc. Nếu phát hiện trên da có các mảng đỏ, ngứa, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức.
9. Kết Luận
Nấm da ở chó là một bệnh ở chó phổ biến nhưng có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện và xử lý kịp thời. Điều quan trọng là bạn cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ thú y và duy trì vệ sinh môi trường sống sạch sẽ để ngăn ngừa bệnh tái phát. Nếu bạn nghi ngờ chó của mình bị nhiễm nấm da, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y ngay để được kiểm tra và tư vấn điều trị.
Dogily hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn thông tin cần thiết về chó bị nấm da, giúp bạn có thể chăm sóc và bảo vệ sức khỏe thú cưng của mình tốt hơn.
