Chó pug mặt xệ, với gương mặt rất hài hước và đáng yêu. Tính tình vui vẻ và thân thiện đang là một trong những giống chó được “săn lùng” nhất tại khong chỉ ở Việt Nam, mà còn trên toàn thế giới. Tuy nhiên cùng với bulldog, boxer hay teacup poodle… Giống chó này là nạn nhân cho thị hiếu giải trí của con người. Vì lợi nhuận mà suốt hàng trăm năm qua, những người nhân giống thiếu trách nhiệm đã tạo ra giống chó pug như ngày nay.


Qua nhiều thế hệ, người ta có xu hướng lai tại giống chó pug mũi càng ngắn, đuôi càng cuộn và ngắn thì càng có giá cao hơn. Dogily cũng là một nhà nhân giống chó nhiều năm tại Việt Nam. Chúng tôi hiểu rằng, giống chó pug trở thành như này nay đã là lịch sử, không thể thay đổi được. Nhưng là một nhà nhân giống chó có trách nhiệm, Dogily muốn cung cấp đầy đủ thông tin trái chiều về giống chó này. Để các bạn có thể hiểu và yêu thương giống chó pug ngày một nhiều hơn. Cũng như có thể lường trước các chứng bệnh do lai tạo di truyền của giống chó này trong quá trình nuôi.
Lưu lạc từ Đông sang Tây.
Ít người biết rằng, giống chó Pug phổ biến tại châu Âu, rồi từ đó lan tỏa ra toàn thế giới lại có nguồn gốc từ Phương Đông. Lịch sử ghi lại, giống chó Pug có tổ tiên từ Trung Quốc vào thời nhà Hán (khoảng năm 200 trước Công nguyên). Chó pug cổ đại từng là thú cưng của các hoàng đế Trung Hoa. Chúng thậm chí được ở trong phòng riêng và có lính gác.
Đến thế kỷ 16, khi các nước Phương Tây (Anh, Pháp, Bồ Đào Nha, Tây Ba Nha, Hà Lan…) bắt đầu giao thương với Trung Quốc. Những chú chó pug đầu tiên đã theo các đoàn thuyền buôn trở về châu Âu. Tại đây, chúng cũng được các gia đình hoàng gia, quý tộc cực kỳ yêu thích. Và chính điều này cũng là khởi nguồn cho những bất hạnh xảy đến với giống chó này sau đó. Chó pug nguyên thủy không phải là loài chó có bộ mặt xệ, mũi ngắn và gần như không có mõm như bạn thấy hiện giờ.

Để có thể mua vui cho con người. Với một bộ dạng ngộ nghĩnh. Mặt nhăn, xệ và mũi tịt. Trông chó Pug ngày nay giống như một chú hề vậy. Đây là kết quả của một quá trình lai tạo kéo dài hàng thế kỷ.
Người ta đã làm biến dạng giống chó Pug như nào?
Tại sao người ta lại lai tạo chó Pug biến dạng đến kỳ cục như vậy?
Trong suốt lịch sử thế giới cận đai (từ thế kỷ 18 đến nửa đầu thế kỷ 20). Trong trào lưu hiếu kỳ và khám phá thế giới. Con người trong thời kỳ này rất ưa thích các sinh vật khác thường. Người ta hiếu kỳ xem những chú hề lùn trong rạp xiếc. Họ bỏ tiền để xem những con người đột biến (khổng lồ hoặc tí hon, dị dạng…). Hay những loài sinh vật lạ đến từ Tân thế giới. Thật không may mắn giống chó Pug đến từ đất nước Trung Hoa xa xôi cũng không nằm ngoài trào lưu này.

Sự biến đổi hình dáng chó pug sau hơn 1 thế kỳ gần đây:
Các đây hơn 1 thế kỷ, giống chó Pug có ngoại hình hoàn toàn khác ngày nay. Với một cái mõm dài và mũi không bị tịt sát hộp sọ, chúng hoàn toàn không khác biệt so với các giống chó phổ biến khác. Chúng khá khỏe mạnh và không gặp bất cứ vấn đề gì về sức khỏe di truyền.
Sở dĩ giống chó này có ngoại hình kì cục như ngày nay là do bàn tay của các nhà lai tạo giống qua hàng thế kỷ. Một chuyên gia về thú y, tiến sỹ Jade Norris sau nhiều năm nghiên cứu đã kết luận:
“Sở dĩ giống chó pug có các đặc điểm như mặt xệ, mõm ngắn, mũi tịt là do con người chọn lọc các gen lỗi từ chó bố mẹ. Nhân giống chúng với nhau và tạo nên tính trạng phổ biến. Trong khi những chú chó Pug bình thường thì không lựa chọn để nhân giống. Kết quả là dần dần, giống chó này hình thành bộ dạng như ngày nay, ục ịch, da nhăn và mõm ngắn. Những tính trạng này được giới quý tộc, giàu có ưa chuộng. Họ sẵn sàng trả nhiều tiền để sở hữu những chú chó ngộ nghĩnh như vậy. Điều này cũng thôi thúc các nhà nhân giống càng biến đổi giống chó này nhiều hơn.
Sự biến dạng của hộp sộ chó pug
100 năm trước, chó Pug không hề có hình dạng như bây giờ. Pug ngày nay mập mạp hơn, da nhăn và có chiếc mũi ngắn. Theo bác sĩ thú y Jade Norris, nguyên nhân của những cuộc đời đáng thương này chính là con người, họ đã nhân giống dựa trên sở thích về gương mặt ngắn của các con bố và mẹ có gen khác biệt. Sụ biến đổi chủ yếu là thay đổi hình dạng của hộp sọ.

Dạng hộp sọ này có danh pháp khoa học là brachycephalic (hội chứng đầu ngắn) trong lĩnh vực giải phẫu. Ngoài chó Pug, một số giống cũng bị hội chứng này rõ nét nhất là bulldog, bull pháp, bull terrier…Mội vài nạn nhân khác của việc lai tạo không tự nhiên của con người là Becgie GSC, Doberman, rottweiler với cấu trúc xương khớp sau khuỵu. Đặc biệt Tea cup Poodle siêu nhỏ với những lỗi gen toàn bộ cơ thể có lẽ là giống chó khốn khổ nhất trên thế giới. Không kém gì chó pug cả.
Những hậu quả di truyền mà chó Pug ngày nay phải gánh chịu:
Hội chứng brachycephalic gây ra các bệnh về đường hô hấp nghiêm trọng. Đặc biệt khi khí hậu quá nóng hay quá lạnh. Chúng sẽ bị khó thở, đôi khi bị suy hô hấp. Giống chó này thường xuyên khụt khịt mũi, khó thở. Ngủ ngáy và hiếm khi có một giấc ngủ trọn vẹn. Trong điều kiện tại Việt Nam khí hậu quá nóng vào mùa hè, chó Pug rất dễ bị sốc nhiệt. Trong nhiều trường hợp, chúng phải được đặt ống thở ô xi để hỗ trợ hô hấp.

Cách duy nhất để giải quyết dứt điểm về chứng suy hô hấp của giống chó này là sự can thiệp phẫu thuật. Nhưng với số tiền có thể lên đến hàng trăm triệu. Đấy là ở nước ngoài. Còn tại Việt Nam hiện nay, Dogily chưa biết cơ sở y tế nào có khả năng giải quyết dứt điểm vấn đề này.

Chó Pug còn bị một số chứng bệnh do lai tạo di truyền khác như các bệnh về mắt, tim mạch. Với một cái đầu biến dạng bất thường. Chó pug rất khó sinh sản do đầu chó con to bất thường. Hầu hết phải có sự can thiệp của phẫu thuật khi sinh. Chó pug hầu như không thể tự giao phối. Mà phải có sự hỗ trợ của con người hoặc thụ tinh nhân tạo. Nếu không có con người. Giống chó này đã bị tuyệt chủng.
Lời kết
Thật ra, tất cả đều đã là quá khứ đã rồi. Chúng ta không thể thay đổi lại những tính trạng đã được lai tạo qua hàng trăm năm của giống chó Pug. Điều duy nhất chúng ta có thể làm là cho chúng một cuộc sống tốt hơn. Hiểu biết và hỗ trợ chúng phòng thích nghi với các hội chứng bệnh do di truyền.

Xét một cách công bằng. Nếu không có các vấn đề về di truyền. Pug là một giống chó hoàn hảo. Với một tính cách thân thiện, ngộ nghĩnh dễ thương. Pug là thú cưng hoàn hảo trong môi trường căn hộ, nhà phố. Các thông tin chúng tôi đề cập trong bài viết này cũng chỉ mong các bạn hiểu và yêu thương giống chó này hơn. Sinh vật nào đã được sinh ra trên đời đều có số phận và quyền được sống, được yêu thương. Được sống cũng là một hạnh phúc, nhất là trong tình yêu của chủ nhân. Dogily cũng hy vọng qua vài thập kỷ, khi nhân thức tốt hơn. Các nhà nhân giống sẽ điều chỉnh và tái lai tạo để giống chó pug sẽ có một sức khỏe về di truyền tốt hơn.
Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết. Nếu thấy hữu ích, các bạn có thể chia sẻ và đừng quên đánh giá 5* cho chúng tôi. Dogily sẽ hẹn gặp các bạn trong chuỗi bài viết về sức khỏe di truyền với các giống chó khác như becgie, teacup poodle, bulldog và nhiều giống chó khác.
Tham khảo hình ảnh so sánh sự biến dạng và các ảnh hưởng do nhân giống của con người với các giống chó qua các hình ảnh dưới đây nha:
Chó chăn cừu Đức Becgie – GSD.

Chó lạp xưởng (dachshund)

Chó bull terrier:

Chó Saint Bernard:

Chó boxer:
