Shikoku, một trong sáu giống chó nguyên thủy nổi tiếng của Nhật Bản, là giống chó săn được lai tạo từ thời xa xưa để săn bắt những loài thú lớn như lợn rừng. Với vẻ ngoài khỏe khoắn, tính cách trung thành, Shikoku không chỉ là người bạn đồng hành tuyệt vời cho những người yêu chó mà còn là biểu tượng văn hóa đáng tự hào của đất nước mặt trời mọc. Tuy nhiên, việc nuôi dưỡng và chăm sóc Shikoku đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng, bởi giống chó này có những nhu cầu đặc thù về vận động và huấn luyện.
Trong bài viết này, Dogily.vn sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và chi tiết về giống chó Shikoku, từ lịch sử, đặc điểm ngoại hình, tính cách, đến cách chăm sóc và huấn luyện. Đây sẽ là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho những ai đang cân nhắc việc nuôi giống chó quý hiếm này.
1. Lịch Sử Và Nguồn Gốc Của Giống Chó Shikoku
1.1. Nguồn gốc từ vùng núi Shikoku
Shikoku là giống chó có nguồn gốc từ đảo Shikoku, một trong bốn hòn đảo chính của Nhật Bản. Được phát triển từ những giống chó săn trung bình cổ xưa, Shikoku được người Matagi, những thợ săn truyền thống của Nhật Bản, sử dụng chủ yếu để săn bắt lợn rừng và các loài thú lớn khác trong những khu vực núi non hiểm trở. Điều này đã tạo nên đặc trưng sức mạnh và sự bền bỉ vượt trội cho giống chó này.
Chó Shikoku thường được biết đến với các tên gọi khác như Kochi-ken, Mikawa Inu hoặc Nhật Bản Sói. Từ “ken” trong tiếng Nhật có nghĩa là “chó” cho thấy sự liên kết mật thiết của chúng với nền văn hóa săn bắt lâu đời của người Nhật.
1.2. Các dòng Shikoku và sự bảo tồn giống
Trong quá khứ, có ba dòng Shikoku chính: Awa, Hongawa và Hata, đặt theo tên các khu vực mà chúng được lai tạo. Trong số này, dòng Hongawa được xem là thuần chủng nhất, bởi khu vực này khó tiếp cận và không chịu nhiều ảnh hưởng từ việc lai tạo với các giống chó khác. Chính điều này đã giúp bảo tồn sự nguyên bản của giống Shikoku qua nhiều thế hệ.
Năm 1937, Shikoku được công nhận là “Di tích tự nhiên” của Nhật Bản, khẳng định tầm quan trọng văn hóa và lịch sử của giống chó này.
2. Đặc Điểm Ngoại Hình Của Giống Chó Shikoku
2.1. Kích thước và hình dáng
Shikoku là một giống chó cỡ trung bình, có chiều cao từ 43 đến 56 cm (17-22 inch) và cân nặng từ 16 đến 25 kg (35-55 pound). Chúng có thân hình chắc chắn, cân đối với cơ bắp phát triển tốt, giúp chúng linh hoạt và có khả năng chịu đựng tốt trong các điều kiện địa hình khắc nghiệt.
Shikoku có tỉ lệ cơ thể hoàn hảo với phần lưng thẳng, hông rộng và cơ bắp. Đầu của chúng có hình dáng hình nêm, với mũi đen sắc nét và mắt tam giác, nhỏ và hơi xếch, tạo nên một vẻ ngoài vừa mạnh mẽ vừa uyển chuyển.
2.2. Bộ lông và màu sắc
Shikoku có bộ lông kép đặc trưng với lớp lông ngoài thô, thẳng, và lớp lông lót mềm mịn, dày dặn giúp bảo vệ chúng khỏi điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Bộ lông của Shikoku có ba màu chính: mè vừng (một sự pha trộn giữa lông đen, đỏ và trắng), đỏ vừng và đen vừng. Một số đặc điểm nổi bật khác là các vùng lông trắng ở má, cằm, ngực và bụng, gọi là “urajiro,” tạo nên vẻ đẹp đặc trưng của giống chó Nhật Bản này.
2.3. Đuôi và tai
Tai của Shikoku có kích thước nhỏ, hình tam giác, dựng đứng và hơi nghiêng về phía trước. Đuôi thường được cuộn chặt trên lưng hoặc cong như hình lưỡi liềm, điều này càng tôn lên vẻ mạnh mẽ và tinh anh của giống chó này.
3. Tính Cách Của Giống Chó Shikoku
3.1. Trung thành và bảo vệ
Một trong những đặc điểm nổi bật của Shikoku chính là lòng trung thành tuyệt đối đối với chủ nhân của chúng. Shikoku không chỉ là người bạn đồng hành mà còn là những người bảo vệ trung thành, luôn sẵn sàng cảnh giác trước những mối nguy hiểm từ bên ngoài. Chúng thường khá điềm tĩnh trong gia đình nhưng sẽ trở nên rất cảnh giác và có thể tỏ ra dè dặt với người lạ.
3.2. Tính cách độc lập và thông minh
Shikoku có tính cách độc lập và khá bướng bỉnh, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc chúng không biết nghe lời. Nếu được huấn luyện và nuôi dưỡng đúng cách, Shikoku có thể trở thành một chú chó cực kỳ trung thành, thông minh và ngoan ngoãn. Tuy nhiên, bản tính độc lập khiến chúng khó chịu đựng sự ép buộc, vì vậy phương pháp huấn luyện cần phải nhẹ nhàng, kiên nhẫn nhưng cũng cần có sự lãnh đạo cứng rắn.
3.3. Bản năng săn mồi mạnh mẽ
Do được lai tạo để săn lợn rừng và các loài thú lớn, Shikoku có bản năng săn mồi rất mạnh. Điều này có nghĩa là chúng sẽ không phù hợp khi sống chung với những loài vật nhỏ như mèo, chuột hoặc các vật nuôi nhỏ khác, trừ khi chúng được xã hội hóa từ sớm.
Shikoku cũng có thể tỏ ra bảo vệ lãnh thổ, và điều này khiến chúng trở thành những chú chó canh gác tuyệt vời. Tuy nhiên, để tránh các hành vi không mong muốn như săn đuổi hoặc tấn công các con vật khác, việc xã hội hóa và huấn luyện cần được thực hiện ngay từ khi chúng còn nhỏ.
4. Cách Chăm Sóc Shikoku
4.1. Chế độ dinh dưỡng
Để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện, Shikoku cần một chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, đặc biệt là protein để cung cấp đủ năng lượng cho các hoạt động hàng ngày. Chế độ ăn uống nên được cân bằng giữa các thành phần chính như protein, chất béo, vitamin và khoáng chất. Thức ăn dành cho chó có thể là thức ăn hạt cao cấp hoặc thức ăn tự nấu, tuy nhiên cần đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và tránh tình trạng thừa cân.
Việc cung cấp đủ lượng nước sạch cũng rất quan trọng, nhất là trong những ngày vận động nhiều hoặc thời tiết nóng bức.
4.2. Chăm sóc lông
Bộ lông của Shikoku cần được chải định kỳ để loại bỏ lông chết và ngăn ngừa tình trạng rối lông, đặc biệt là trong mùa rụng lông (thường vào mùa xuân và mùa thu). Bạn nên chải lông cho chúng ít nhất vài lần mỗi tuần, và trong giai đoạn rụng lông nặng, có thể cần chải hàng ngày. Một chiếc bàn chải chuyên dụng hoặc dụng cụ chải lông có thể giúp việc chăm sóc lông trở nên dễ dàng hơn.
Ngoài ra, việc tắm rửa cho Shikoku không cần diễn ra quá thường xuyên, chỉ cần khi thực sự cần thiết. Nên sử dụng dầu gội dành riêng cho chó để tránh gây kích ứng da.
4.3. Vận động và giải trí
Shikoku là một giống chó săn, vì vậy chúng có nhu cầu vận động rất cao. Chúng cần được tập thể dục hàng ngày với những hoạt động như đi bộ, chạy bộ, hoặc chơi ném bóng. Nếu có không gian rộng như sân vườn, Shikoku sẽ rất thích chạy nhảy tự do. Tuy nhiên, bạn cần đảm bảo rằng khu vực chơi của chúng được rào kín, bởi bản năng săn mồi có thể khiến chúng đuổi theo những loài vật nhỏ và dẫn đến các tình huống không mong muốn.
Ngoài việc vận động thể lực, Shikoku cũng cần được kích thích tinh thần. Các trò chơi trí tuệ, huấn luyện hoặc các môn thể thao dành cho chó như agility sẽ giúp chúng giữ được trạng thái tinh thần tốt nhất.
5. Huấn Luyện Shikoku
5.1. Xã hội hóa từ sớm
Xã hội hóa là yếu tố quan trọng giúp Shikoku phát triển thành một chú chó thân thiện và dễ mến. Việc cho chúng tiếp xúc với nhiều người, địa điểm và loài vật khác nhau từ sớm sẽ giúp giảm thiểu những hành vi bảo vệ thái quá và tính cách lãnh thổ.
5.2. Phương pháp huấn luyện
Mặc dù Shikoku rất thông minh, nhưng chúng cũng có tính cách độc lập và khá bướng bỉnh. Do đó, việc huấn luyện chó cần kiên nhẫn và sử dụng các phương pháp huấn luyện tích cực. Tránh các hình thức kỷ luật cứng rắn, vì điều này có thể làm chúng trở nên xa cách và không hợp tác.
Thay vì ép buộc, hãy thưởng cho những hành vi tốt bằng cách sử dụng thức ăn hoặc khen ngợi. Điều này sẽ giúp khuyến khích Shikoku tuân thủ các lệnh và duy trì mối quan hệ tốt với chủ nhân.
5.3. Những thử thách trong việc huấn luyện
Với bản tính săn mồi và sự cảnh giác cao, Shikoku có thể khó khăn khi huấn luyện để đi bộ không dây hoặc tránh săn đuổi những loài vật khác. Vì vậy, bạn nên đầu tư thời gian và công sức vào việc huấn luyện và xã hội hóa từ khi chúng còn nhỏ.
6. Sức Khỏe Của Shikoku
Shikoku là giống chó khỏe mạnh và ít gặp phải các vấn đề về sức khỏe nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, giống chó này cũng có thể mắc phải một số bệnh di truyền như:
- Loạn sản xương hông: Đây là một tình trạng mà xương hông phát triển không đều, gây ra đau đớn và khó khăn trong di chuyển.
- Trật xương bánh chè: Là tình trạng xương bánh chè bị trật khỏi vị trí, thường gây ra hiện tượng khập khiễng hoặc đau nhức ở chân.
- Động kinh: Một số cá thể Shikoku có thể mắc bệnh động kinh, cần được điều trị và theo dõi bởi bác sĩ thú y.
- Dị ứng: Shikoku có thể gặp phải các vấn đề dị ứng với thức ăn, côn trùng hoặc các chất tiếp xúc trực tiếp với da.
7. Giá chó Shikoku và nơi mua ở đâu?
Chó Shikoku hiện rất hiếm tại Việt Nam, chưa có trại nhân giống trong nước. Nếu muốn sở hữu, bạn cần liên hệ đặt mua nhập khẩu từ Nhật Bản hoặc các quốc gia khác. Giá chó Shikoku không dưới 5.000 USD, tùy thuộc vào nguồn gốc và chất lượng chó. Bạn nên chọn các trại chó uy tín để đảm bảo sức khỏe và chất lượng của thú cưng.
8. Shikoku – Sự Lựa Chọn Hoàn Hảo Cho Ai?
Shikoku không phải là lựa chọn cho tất cả mọi người. Đây là giống chó phù hợp với những người đã có kinh nghiệm nuôi chó, đặc biệt là những người thích hoạt động ngoài trời. Với bản năng săn mồi mạnh mẽ, tính cách độc lập và nhu cầu vận động cao, Shikoku cần một môi trường nơi chúng được rèn luyện và thỏa mãn bản năng tự nhiên của mình.
Nếu bạn là người thích vận động, có thời gian và khả năng huấn luyện chó, Shikoku sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời. Tuy nhiên, nếu bạn sống trong một căn hộ nhỏ, ít có điều kiện ra ngoài hoặc không có nhiều thời gian chăm sóc, Shikoku có thể không phải là lựa chọn lý tưởng.
9. So sánh Shikoku và Shiba Inu
Dưới đây là bảng so sánh súc tích giữa Shiba Inu và Shikoku:
| Tiêu chí | Shiba Inu | Shikoku |
|---|---|---|
| Nguồn gốc | Nhật Bản, giống chó nhỏ săn thỏ và chim | Nhật Bản, giống chó săn lợn rừng, thú lớn |
| Kích thước | 33 – 41 cm, 8 – 10 kg | 43 – 56 cm, 16 – 25 kg |
| Ngoại hình | Mặt cáo, lông ngắn, đuôi cuộn | Cơ bắp, lông dày hơn, đuôi cong hoặc lưỡi liềm |
| Tính cách | Độc lập, bướng bỉnh, cảnh giác | Trung thành, bảo vệ, điềm tĩnh hơn |
| Nhu cầu vận động | Trung bình, phù hợp với hoạt động vừa phải | Cao, cần hoạt động mạnh như chạy bộ, leo núi |
| Huấn luyện | Khó huấn luyện, cần kiên nhẫn | Thách thức, cần chủ kinh nghiệm và nhất quán |
| Chăm sóc lông | Chải lông vài lần/tuần, rụng lông vừa phải | Chải lông thường xuyên, rụng lông nhiều hơn |
| Sức khỏe | Loạn sản xương hông, dị ứng da | Loạn sản xương hông, bệnh về mắt và khớp |
| Tuổi thọ | 12 – 15 năm | 10 – 12 năm |
| Phổ biến | Phổ biến toàn cầu | Hiếm, ngay cả ở Nhật Bản |
| Phù hợp với gia đình | Tốt với trẻ lớn, khó với vật nuôi nhỏ | Tốt với người lớn, không phù hợp với vật nuôi nhỏ |
10. Câu hỏi thường gặp về giống chó Shikoku:
Shikoku có nguồn gốc từ đâu?
Shikoku là giống chó có nguồn gốc từ Nhật Bản, cụ thể là từ vùng núi của đảo Shikoku. Ban đầu, chúng được nuôi để săn các loài thú lớn như lợn rừng và hươu.
Shikoku có giống với Shiba Inu không?
Mặc dù cả Shikoku và Shiba Inu đều là giống chó Spitz Nhật Bản và có ngoại hình tương đồng, Shikoku lớn hơn và có tính cách điềm tĩnh hơn. Shikoku cũng được dùng để săn thú lớn hơn như lợn rừng, trong khi Shiba Inu thường săn những con mồi nhỏ hơn như thỏ và chim.
Shikoku có khó huấn luyện không?
Shikoku là giống chó thông minh nhưng có tính độc lập và bướng bỉnh, vì vậy chúng có thể khó huấn luyện. Chúng cần một người chủ kiên nhẫn và có kinh nghiệm trong việc nuôi dạy chó, đặc biệt trong việc thiết lập kỷ luật và sự kiên định.
Shikoku có phù hợp để nuôi trong căn hộ không?
Mặc dù Shikoku có thể sống trong căn hộ, nhưng chúng cần rất nhiều hoạt động ngoài trời. Shikoku thích không gian rộng rãi để chạy nhảy và có nhu cầu vận động cao, nên môi trường sống lý tưởng là nơi có sân vườn hoặc nhà ở gần khu vực có không gian mở.
Shikoku có thân thiện với trẻ em không?
Shikoku có thể thân thiện với trẻ em nếu được huấn luyện và xã hội hóa tốt từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên, vì tính cách độc lập và săn mồi cao, chúng có thể không phù hợp với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc những em bé chưa biết cách cư xử với chó.
Shikoku có hòa thuận với các vật nuôi khác không?
Shikoku có bản năng săn mồi rất mạnh, nên chúng có thể không hòa thuận với các vật nuôi nhỏ như mèo, thỏ hay chim. Đối với các loài chó khác, Shikoku có thể sống hòa bình nếu được xã hội hóa từ sớm.
Chăm sóc lông của Shikoku có khó không?
Shikoku có bộ lông dày và hai lớp, nên việc chăm sóc lông cần được thực hiện thường xuyên, đặc biệt trong thời gian thay lông. Chúng cần được chải lông ít nhất vài lần mỗi tuần để giữ cho bộ lông sạch sẽ và tránh bị rối.
Shikoku có hay sủa không?
Shikoku là giống chó khá yên tĩnh và ít sủa, thường chỉ sủa khi cảm thấy cần thiết, như khi phát hiện mối nguy hiểm hoặc có người lạ. Điều này khiến chúng trở thành những con chó canh gác tốt mà không gây ồn ào.
Shikoku sống thọ bao lâu?
Tuổi thọ trung bình của chó Shikoku là khoảng 10-12 năm, mặc dù với chế độ chăm sóc tốt, chúng có thể sống lâu hơn.
Shikoku có những vấn đề sức khỏe phổ biến nào?
Shikoku thường là giống chó khỏe mạnh, nhưng như nhiều giống chó khác, chúng có thể gặp phải các vấn đề về xương khớp như loạn sản xương hông, và một số bệnh về mắt. Kiểm tra sức khỏe thường xuyên là cần thiết để đảm bảo chúng sống khỏe mạnh và hạnh phúc.
Kết Luận
Shikoku là một giống chó đặc biệt với vẻ ngoài mạnh mẽ, tính cách trung thành và khả năng săn mồi xuất sắc. Tuy nhiên, việc nuôi dưỡng một chú chó Shikoku đòi hỏi sự kiên nhẫn, am hiểu về huấn luyện và khả năng đáp ứng các nhu cầu vận động của chúng. Nếu bạn đang tìm kiếm một người bạn đồng hành trung thành, thông minh và giàu năng lượng, Shikoku có thể là lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn.
Việc nuôi một chú chó Shikoku không chỉ mang lại niềm vui và sự gắn bó mà còn là cách để bạn khám phá và tôn vinh một phần di sản văn hóa quý giá của Nhật Bản.
