Chó lông xoáy Nam Phi (Rhodesian Ridgeback), còn được gọi là Chó săn sư tử châu Phi, là giống chó săn lớn đến từ châu Phi. Chúng nổi bật với bộ lông ngắn mượt và đặc biệt là dải lông mọc ngược chạy dọc sống lưng, tạo nên đặc điểm nhận dạng riêng biệt. Giống chó này từng được nuôi để săn bắt các loài thú lớn, đặc biệt là sư tử. Với bản năng săn mồi mạnh mẽ, Rhodesian Ridgeback đòi hỏi sự huấn luyện kiên trì và xã hội hóa từ sớm. Dù không thích hợp cho những người nuôi chó lần đầu, chúng lại rất trung thành và thân thiện với gia đình khi được chăm sóc đúng cách.
Thông tin tóm tắt về giống chó Rhodesian Ridgeback (chó lông xoáy Nam Phi)
- Nguồn gốc: Nam Phi
- Nhóm giống: Chó săn (Hound)
- Chiều cao:
- Đực: 63–69 cm
- Cái: 61–66 cm
- Cân nặng:
- Đực: 36,5 kg (85 pounds)
- Cái: 32 kg (70 pounds)
- Tuổi thọ: 12–15 năm
- Màu lông: Vàng lúa mì nhạt đến đỏ lúa mì
- Đặc điểm nổi bật: Dải lông mọc ngược trên lưng
- Tính cách: Dũng cảm, trung thành, độc lập
- Tên gọi khác: African Lionhound hay African Lion Dog, chó lông xoáy Nam Phi
Điểm nổi bật
Rhodesian Ridgeback được gọi là giống chó “Renaissance hound” vì chúng rất đa năng, với dải lông mọc ngược trên lưng là đặc điểm đặc trưng. Giống chó này có thể nặng từ 70 đến 85 pounds (32-36.5 kg), và màu lông chỉ có duy nhất một màu là vàng lúa mì, với các sắc thái từ nhạt đến đỏ thẫm. Rhodesian Ridgeback còn có hai màu mũi: đen và nâu (hiếm hơn).
Mặc dù Rhodesian Ridgeback có thể tỏ ra độc lập và mạnh mẽ, chúng là những người bạn trung thành và rất yêu thương gia đình. Chúng có thể khá bướng bỉnh và đôi khi muốn kiểm soát, nhưng với một người chủ kiên nhẫn và công bằng, chúng sẽ trở thành những người bảo vệ tuyệt vời và đáng tin cậy.
Mức độ thân thiện
- Tình cảm với gia đình: Cao
- Thân thiện: Vừa phải
- Thân thiện với trẻ nhỏ: Cao
- Thân thiện với thú cưng khác: Vừa phải
Nhu cầu vận động và tính cách
- Nhu cầu vận động: Vừa phải
- Tính chơi đùa: Vừa phải
- Mức năng lượng: Vừa phải
- Dễ huấn luyện: Vừa phải
- Thông minh: Cao
- Xu hướng sủa: Thấp
- Rụng lông: Vừa phải
Nguồn gốc lịch sử của Rhodesian Ridgeback
Rhodesian Ridgeback có nguồn gốc từ các vùng đất Nam Phi, đặc biệt là từ những giống chó săn của người Khoikhoi – một dân tộc bản địa sống ở bán đảo Cape từ thế kỷ 17. Chó của người Khoikhoi được miêu tả là giống chó dũng cảm, sẵn sàng đối đầu với những loài thú lớn và cực kỳ trung thành khi làm nhiệm vụ canh gác. Điểm đặc biệt nhất ở giống chó này chính là dải lông mọc ngược trên lưng, một đặc điểm độc đáo được di truyền từ chó bản địa.
Khi người Hà Lan bắt đầu đến Nam Phi vào giữa thế kỷ 17, họ mang theo nhiều giống chó săn châu Âu như Greyhound, Mastiff, Great Dane, và Bloodhound. Những giống chó này sau đó được lai tạo với chó của người Khoikhoi, từ đó tạo ra giống chó săn mới với sức mạnh vượt trội và khả năng săn bắt thú lớn như lợn rừng, gấu, linh dương và thậm chí là sư tử. Đặc biệt, giống chó này được nuôi để săn sư tử, giúp thợ săn kiểm soát và làm phân tâm sư tử cho đến khi chúng bị hạ gục. Đây chính là lý do Rhodesian Ridgeback còn được gọi là “Chó săn sư tử châu Phi”.
Một trong những nhân vật quan trọng trong quá trình phát triển giống chó này là Mục sư Charles Helm, người đã mang hai con chó cái có dải lông mọc ngược từ Nam Phi đến Matabeleland, thuộc Nam Rhodesia (nay là Zimbabwe) vào năm 1879. Tại đây, thợ săn huyền thoại Cornelius van Rooyen đã lai tạo giống chó này với các giống chó bản địa và châu Âu khác, hình thành nền tảng cho giống chó Rhodesian Ridgeback ngày nay.
Năm 1922, F.R. Barnes đã phác thảo tiêu chuẩn giống chó này và trình lên Hiệp hội Chó Nam Phi vào năm 1927, đánh dấu sự ra đời chính thức của Rhodesian Ridgeback, và đến năm 1955, American Kennel Club (AKC) đã chính thức công nhận Rhodesian Ridgeback.
Đặc điểm ngoại hình của chó lông xoáy Nam Phi
Rhodesian Ridgeback là một giống chó to lớn và cơ bắp, với vóc dáng cân đối và mạnh mẽ. Điểm nổi bật nhất của chúng là dải lông mọc ngược từ vai đến hông, tạo nên sự khác biệt rõ rệt so với các giống chó khác. Lông của chúng ngắn, bóng mượt và có màu vàng lúa mì từ nhạt đến đậm, một số con có thể có vệt trắng nhỏ ở ngực và ngón chân.
Đầu của Rhodesian Ridgeback lớn, trán phẳng và rộng, đôi mắt tròn và sâu thường có màu nâu hoặc đen. Mũi của chúng có thể là màu đen hoặc nâu, tùy thuộc vào màu lông. Chúng có thân hình cơ bắp, ngực sâu và bụng thon, giúp chúng di chuyển nhanh nhẹn và linh hoạt.
Lông của Rhodesian Ridgeback ngắn, dày và bóng mượt, màu sắc từ vàng lúa mì nhạt đến đỏ. Mặc dù lông trắng ở ngực và ngón chân được chấp nhận, nhưng nếu có quá nhiều lông đen trên toàn thân, đó sẽ là một điểm bất lợi trong các cuộc thi chó.
Rhodesian Ridgeback đực thường cao từ 66–74 cm, nặng khoảng 45 kg, trong khi chó cái thường cao 61–66 cm và nặng khoảng 38 kg. Thân hình cơ bắp và chắc khỏe của giống chó này giúp chúng có khả năng vận động mạnh và duy trì sức bền khi săn bắt.
Tính cách và hành vi
Rhodesian Ridgeback nổi tiếng với tính cách dũng cảm, độc lập và trung thành. Chúng rất gắn bó với gia đình và có xu hướng bảo vệ người thân trước những nguy hiểm tiềm tàng. Mặc dù dũng cảm, nhưng chúng không quá hung dữ mà thường khá điềm tĩnh, ít khi sủa nếu không có lý do chính đáng.
Chúng có thể tỏ ra dè dặt với người lạ, nhưng nếu được xã hội hóa đúng cách, chúng sẽ hòa đồng hơn với các môi trường và con người mới. Rhodesian Ridgeback không phải là giống chó phù hợp cho những người mới nuôi chó, do tính cách độc lập và sự cứng đầu đôi khi của chúng. Tuy nhiên, với chủ nhân kiên nhẫn và kinh nghiệm, chúng sẽ trở thành người bạn đồng hành tuyệt vời.
Do có tính cách độc lập, cần sự huấn luyện và xã hội hóa từ sớm để phát triển tốt các hành vi và kỹ năng. Điều này khiến Rhodesian Ridgeback không phải là lựa chọn tốt cho những người nuôi chó thiếu kinh nghiệm.
Tuy là giống chó mạnh mẽ và thể thao, Rhodesian Ridgeback lại có mặt nhạy cảm, không thích bị đối xử thô bạo, đặc biệt là khi còn nhỏ. Một điểm đáng lưu ý là chúng cần được đối xử công bằng và kiên nhẫn, đặc biệt là từ những người mà chúng tin tưởng.
Cách nuôi và chăm sóc chó Xoáy Nam Phi
Môi trường sống
Rhodesian Ridgeback thích không gian rộng rãi để có thể tự do chạy nhảy và vận động. Mặc dù có thể sống trong căn hộ, chúng cần có không gian thoáng đãng để thỏa mãn nhu cầu vận động. Nếu sống ở thành phố, bạn nên cho chúng ra ngoài vận động thường xuyên, ít nhất là một giờ mỗi ngày.
Vận động và tập thể dục
Rhodesian Ridgeback là giống chó săn, vì vậy nhu cầu vận động của chúng rất cao. Bạn nên dành ít nhất 1 giờ mỗi ngày để cho chúng tham gia các hoạt động như đi bộ, chạy bộ hoặc chơi đùa. Ngoài ra, chúng cũng rất thích các môn thể thao dành cho chó như agility, obedience, và lure coursing. Những hoạt động này không chỉ giúp chúng tiêu hao năng lượng mà còn phát triển khả năng tư duy.
Chải lông và vệ sinh cơ thể
Với bộ lông ngắn và bóng, Rhodesian Ridgeback rất dễ chăm sóc. Bạn chỉ cần chải lông cho chúng hàng tuần để loại bỏ lông chết và giữ cho lông bóng mượt. Tắm cho chúng một lần mỗi tháng hoặc khi cần thiết để giữ vệ sinh. Cắt móng và kiểm tra tai thường xuyên để tránh các vấn đề về sức khỏe như nhiễm trùng tai hoặc móng quá dài.
Chế độ dinh dưỡng
Rhodesian Ridgeback cần một chế độ dinh dưỡng cân đối, giàu protein để duy trì cơ bắp và sức khỏe. Trung bình, chúng cần khoảng 2,5 đến 4,5 chén thức ăn mỗi ngày, chia thành hai bữa. Bạn nên tránh cho chúng ăn quá nhiều, vì giống chó này dễ mắc bệnh xoắn dạ dày do ăn quá nhanh hoặc quá no. Hãy cho chúng ăn thức ăn có chất lượng cao và tham khảo ý kiến bác sĩ thú y về chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Huấn luyện
Rhodesian Ridgeback thông minh nhưng lại có tính cách độc lập và cứng đầu, do đó việc huấn luyện cần sự kiên nhẫn và nhất quán. Bạn nên bắt đầu huấn luyện từ khi chúng còn nhỏ, với các bài tập cơ bản như ngồi, đứng, đi theo lệnh. Xã hội hóa từ sớm là rất quan trọng để giúp chúng hòa đồng với mọi người và môi trường xung quanh.
Sức khỏe và các bệnh thường gặp
Giống như nhiều giống chó lớn khác, Rhodesian Ridgeback có thể gặp phải một số vấn đề về sức khỏe như loạn sản xương hông và viêm tuyến giáp. Một bệnh di truyền khác thường gặp ở giống chó này là dermoid sinus, một loại bệnh bẩm sinh liên quan đến hệ thần kinh, gây ra sự phát triển bất thường của mô da. Bệnh này có thể được phát hiện sớm và điều trị bằng phẫu thuật nếu cần thiết.
Ngoài ra, Rhodesian Ridgeback còn dễ mắc phải các bệnh về dạ dày như xoắn dạ dày (bloat), một tình trạng nguy hiểm cần được cấp cứu ngay lập tức. Tuổi thọ trung bình của giống chó này là khoảng 12 năm.
Rhodesian Ridgeback cũng có nguy cơ mắc một số bệnh di truyền như:
- Dermoid sinus: Dị tật bẩm sinh ở da.
- Các vấn đề về mắt: Bao gồm đục thủy tinh thể và quặm mi.
Chủ nuôi nên thường xuyên đưa chúng đi kiểm tra sức khỏe để phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề.
Tương tác với trẻ em và vật nuôi khác
Rhodesian Ridgeback có thể sống hòa hợp với trẻ em nếu được xã hội hóa từ sớm. Tuy nhiên, do kích thước lớn và tính cách mạnh mẽ, bạn nên giám sát khi chúng chơi với trẻ nhỏ để tránh các tai nạn không đáng có. Về mặt tương tác với vật nuôi khác, bản năng săn mồi mạnh mẽ của chúng có thể gây khó khăn khi sống chung với các loài vật nhỏ hơn.
Giá và đặt mua Rhodesian Ridgeback tại Việt Nam
Rhodesian Ridgeback là giống chó rất hiếm tại Việt Nam, và để sở hữu một chú chó này, bạn cần phải nhập khẩu từ nước ngoài. Giá của một chú Rhodesian Ridgeback nhập khẩu thường không dưới 5.000 USD, chưa kể các chi phí vận chuyển và chăm sóc sau khi nhập khẩu.
Tại Việt Nam, nếu bạn muốn sở hữu một chú chó Rhodesian Ridgeback, bạn chỉ có thể đặt hàng theo dạng order nhập khẩu từ các nhà lai tạo uy tín ở châu Âu hoặc Mỹ.
Kết luận
Rhodesian Ridgeback là giống chó đầy mạnh mẽ và thông minh, phù hợp với những người nuôi chó có kinh nghiệm và đủ điều kiện chăm sóc. Với khả năng bảo vệ, tính cách trung thành và tình cảm, chúng sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy cho bất kỳ gia đình nào. Tuy nhiên, để nuôi dưỡng và chăm sóc một chú chó Rhodesian Ridgeback đòi hỏi bạn phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về môi trường sống, chế độ vận động và chăm sóc sức khỏe.
Nếu bạn có đam mê và điều kiện, Rhodesian Ridgeback chắc chắn là một giống chó đáng để bạn sở hữu và chăm sóc.
