Chó Malinois, hay còn gọi là Béc Bỉ hoặc Béc-giê Bỉ, Becgie Bỉ, Belgian Malinois … là một giống chó chăn cừu nổi bật với sự thông minh, tính cách mạnh mẽ và lòng trung thành. Được phát triển tại Bỉ vào cuối thế kỷ 19, giống chó này đã trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy trong nhiều lĩnh vực như cảnh sát, quân đội và chăn nuôi. Chó Malinois không chỉ nổi tiếng vì khả năng làm việc vượt trội mà còn là một người bạn gia đình trung thành và yêu thương, đặc biệt với những gia đình có lối sống năng động và yêu thích thể thao.
Trong bài viết này, Dogily.vn sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về giống chó này, bao gồm nguồn gốc lịch sử, đặc điểm ngoại hình, tính cách, nhu cầu chăm sóc, cách huấn luyện và các vấn đề sức khỏe mà bạn nên biết trước khi quyết định nuôi một chú chó Malinois.
Tổng quan về giống chó Malinois
- Nhóm giống: Chó chăn cừu
- Chiều cao: 22 – 24 inch (con cái), 24 – 26 inch (con đực)
- Cân nặng: 40 – 60 pounds (con cái), 60 – 80 pounds (con đực)
- Màu lông: Nâu vàng, gỗ dái ngựa, đỏ, đôi khi có mặt nạ đen
- Tuổi thọ: 14 – 16 năm
- Tính cách: Thông minh, trung thành, năng động
- Nguồn gốc: Bỉ
Lịch sử và nguồn gốc giống chó Belgian Malinois
Chó Malinois là một trong bốn giống chó thuộc nhóm chó chăn cừu Bỉ, cùng với các giống Tervuren, chó Groenendael, và Laekenois. Tên gọi của chó Malinois được đặt theo thành phố Mechelen (hay “Malines” trong tiếng Pháp), nơi giống chó này được phát triển vào cuối thế kỷ 19. Đây là một giống chó đặc biệt được người Bỉ tạo ra với mục tiêu là chăn cừu và bảo vệ nông trại, nhờ vào bản tính trung thành, trí thông minh cao và khả năng làm việc bền bỉ.
1. Nguồn Gốc Của Giống Chó Becgie Bỉ
Vào cuối thế kỷ 19, các nhà lai tạo tại thành phố Mechelen đã bắt đầu phát triển giống chó Malinois với mục tiêu tạo ra một chú chó chăn cừu mạnh mẽ, đáng tin cậy và đa năng. Đặc trưng của các trang trại ở Bỉ là diện tích nhỏ (khoảng 1-20 mẫu Anh) và không có hàng rào bao quanh, do đó, người Bỉ cần một giống chó có khả năng tự giác kiểm soát đàn gia súc và bảo vệ tài sản mà không cần phải chạy quá xa. Chính vì vậy, chó Malinois được huấn luyện để quen với việc kiểm soát gia súc trong phạm vi nhỏ, đồng thời bảo vệ trang trại khỏi các nguy cơ từ bên ngoài.
Malinois còn đặc biệt bởi tính cách gắn bó với chủ nhân. Chúng thường rất nhạy bén, theo sát từng hành động của chủ, và được đánh giá cao nhờ khả năng phản ứng nhanh nhạy, trí thông minh và sự tò mò đặc trưng. Ví dụ, một chú chó Malinois tên là “Hester” từng tự mở cửa phòng khách sạn và đi ra ngoài khám phá trong đêm, thể hiện sự thông minh và sự quyết đoán đặc trưng của giống chó này.
2. Một Trong Bốn Giống Chó Chăn Cừu Bỉ
Chó Malinois là một trong bốn giống chó chăn cừu Bỉ, bên cạnh Belgian Sheepdog (còn gọi là Groenendael), chó Tervuren và Belgian Laekenois. Mặc dù có cấu trúc cơ thể gần như tương đồng, mỗi giống chó lại có đặc điểm riêng biệt về màu sắc, kết cấu và chiều dài của lông. Tất cả các giống chó này đều được đặt tên theo khu vực mà chúng được phát triển xung quanh thủ đô Brussels, Bỉ.
Ở châu Âu, cả bốn giống này được coi là cùng một giống chó, thường gọi chung là Belgian Shepherd (chó chăn cừu Bỉ), với các biến thể khác nhau. Tuy nhiên, tại Mỹ, kể từ năm 1959, Hiệp hội Chó giống Mỹ (AKC) đã chính thức công nhận ba giống chó Malinois, Groenendael và Tervuren là những giống riêng biệt, trong khi Laekenois mới được công nhận sau này. Việc tách biệt này giúp người nuôi tại Mỹ phân biệt rõ hơn giữa các giống chó chăn cừu Bỉ, đặc biệt là trong các cuộc thi và huấn luyện.
3. Sự Phát Triển của Chó Béc Bỉ Tại Mỹ
Malinois lần đầu tiên được đưa đến Hoa Kỳ vào năm 1911, khi những nhà nhân giống bắt đầu nhập khẩu giống chó này từ Bỉ để phục vụ cho nhu cầu nuôi làm chó cảnh và chó chăn cừu. Tuy nhiên, sự phát triển của giống chó này tại Mỹ bị gián đoạn do Thế chiến II, khi quá trình nhập khẩu chó từ châu Âu bị ngưng trệ. Điều này dẫn đến số lượng chó Malinois tại Mỹ giảm dần và gần như không được chú ý đến.
Đến năm 1959, AKC đã công nhận Belgian Malinois là một giống chó riêng biệt, giúp chúng nhanh chóng lấy lại sự phổ biến. Vào năm 1963, giống chó này được chuyển từ Nhóm Chó Làm Việc sang Nhóm Chó Chăn Cừu, và đến năm 1983, chó Malinois được AKC chính thức đưa vào danh mục chó chăn cừu chính thức tại các cuộc thi chó. Cùng với sự phát triển đó, nhiều người nuôi và huấn luyện chó tại Mỹ đã bắt đầu nhận thấy tiềm năng của Malinois trong các hoạt động thể thao và thi đấu, đặc biệt là các môn vượt chướng ngại vật, thi vâng lời và chăn gia súc.
Một ví dụ điển hình là chú chó Malinois tên “Twyla” của huấn luyện viên chó Tasha Masina. “Twyla” là chú chó Malinois đầu tiên tại Mỹ giành được danh hiệu cao nhất trong môn chăn gia súc theo phong cách Pháp và đạt nhiều danh hiệu khác trong các cuộc thi vâng lời và vượt chướng ngại vật.
4. Vai Trò Trong Cảnh Sát, Quân Đội và An Ninh Quốc Gia
Nhờ trí thông minh và khả năng làm việc bền bỉ, Malinois đã trở thành giống chó hàng đầu trong các hoạt động bảo vệ và an ninh. Trong Thế chiến thứ nhất, chó Malinois đã được sử dụng để truyền tin, kéo xe cứu thương và thậm chí kéo súng máy trên chiến trường. Vào thời hiện đại, giống chó này đã trở thành lựa chọn ưu tiên trong các lực lượng cảnh sát và quân đội trên toàn cầu, đặc biệt là trong các nhiệm vụ nguy hiểm và phức tạp.
Một trong những chú chó Malinois nổi tiếng nhất là “Cairo”, thuộc đội đặc nhiệm SEAL Team Six của Mỹ. Vào năm 2011, Cairo đã tham gia vào chiến dịch truy bắt trùm khủng bố Osama Bin Laden, góp phần làm nổi danh hơn nữa cho giống chó Malinois trong vai trò là chó nghiệp vụ tinh nhuệ. Hiện nay, chó Malinois không chỉ hỗ trợ cảnh sát và quân đội mà còn đảm nhiệm các vai trò trong các lực lượng cứu hộ và an ninh quốc gia. Chúng được huấn luyện để phát hiện chất nổ, ma túy, và tham gia vào các nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ ở những khu vực khó khăn.
Chủ tịch Hiệp hội American Belgian Malinois Club, bà Paige Johnson, cho biết rằng Malinois là một giống chó có thể thích nghi với nhiều nhiệm vụ khác nhau nhờ vào sự nhanh nhạy và sự dũng cảm của chúng. Điều này khiến chúng trở thành lựa chọn hàng đầu không chỉ trong các lực lượng an ninh mà còn ở các công việc yêu cầu độ bền bỉ và sự nhạy bén cao.
5. Chó Malinois Trong Thời Đại Hiện Đại
Ngày nay, Chó Béc Bỉ không chỉ đóng vai trò là giống chó làm việc mà còn là người bạn đồng hành trung thành trong gia đình. Với khả năng học hỏi và tính trung thành cao, chúng không chỉ là người bảo vệ tuyệt vời mà còn là chú chó cưng đáng yêu khi được nuôi dưỡng và huấn luyện đúng cách. Tuy nhiên, vì tính cách năng động và đòi hỏi vận động nhiều, chó Malinois thích hợp với những gia đình có lối sống năng động, yêu thích các hoạt động ngoài trời và có kinh nghiệm chăm sóc chó.
Belgian Malinois là một giống chó chăn cừu nổi bật với trí thông minh, lòng trung thành và khả năng làm việc tuyệt vời. Từ vai trò là chó chăn cừu trong những trang trại nhỏ ở Bỉ, chúng đã phát triển thành một giống chó toàn năng trong các lực lượng an ninh và quân đội trên toàn thế giới. Với bản năng bảo vệ và làm việc bền bỉ, chó Malinois đã khẳng định được vị trí của mình trong lòng người yêu chó. Nếu bạn có đủ kiên nhẫn, thời gian và tình yêu thương, giống chó này sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy và trung thành tuyệt đối trong gia đình.
Đặc điểm ngoại hình của chó Malinois
Chó Becgie Bỉ có thân hình vừa phải, mạnh mẽ và cân đối. Chúng có vóc dáng thanh thoát nhưng không kém phần vạm vỡ, giúp chúng dễ dàng thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi sự nhanh nhẹn và bền bỉ. Dưới đây là một số đặc điểm ngoại hình nổi bật của chó Malinois:
- Kích thước: Chúng cao từ 55 – 66 cm và nặng từ 18 – 36 kg. Con đực thường to hơn con cái.
- Bộ lông: chó Malinois có lông kép, ngắn và mượt. Lớp lông ngoài dày, giúp chống chịu thời tiết, trong khi lớp lông lót giúp chúng giữ ấm vào mùa đông. Màu lông phổ biến nhất là màu vàng nâu hoặc gỗ dái ngựa, kết hợp với mặt nạ đen, tai đen – làm tăng thêm vẻ đẹp oai vệ và sự mạnh mẽ.
- Mắt: Mắt của Malinois có màu nâu sẫm, thường ánh lên vẻ tinh anh và thông minh.
- Tai và đuôi: Tai của chúng dựng đứng, nhọn, giúp tăng cường khả năng lắng nghe. Đuôi thường dày và dài, giúp cân bằng khi di chuyển.
Bề ngoài của Malinois dễ khiến chúng bị nhầm với giống chó chăn cừu Đức, nhưng thực tế chó Malinois nhỏ gọn hơn và có dáng vẻ thanh thoát hơn so với chó chăn cừu Đức, giúp chúng nhanh nhẹn hơn trong các hoạt động đòi hỏi tốc độ.
Tính cách và tập tính
Chó Malinois là giống chó có tính cách mạnh mẽ, đầy năng lượng và cực kỳ trung thành với chủ nhân. Một số điểm nổi bật trong tính cách của giống chó này bao gồm:
- Thông minh và dễ huấn luyện: Malinois nổi tiếng với khả năng học hỏi nhanh và sự nhạy bén trong các bài huấn luyện. Chúng luôn khao khát làm vui lòng chủ nhân, điều này khiến việc huấn luyện trở nên dễ dàng và hiệu quả. Chúng có khả năng nhớ lệnh lâu và tuân thủ mệnh lệnh với độ chính xác cao.
- Trung thành và bảo vệ: Malinois có bản năng bảo vệ rất mạnh, luôn sẵn sàng bảo vệ chủ và gia đình khỏi nguy hiểm. Đây là một trong những lý do khiến chúng được sử dụng nhiều trong vai trò chó cảnh sát và bảo vệ.
- Tình cảm và gắn bó với gia đình: Malinois không chỉ là những chiến binh dũng cảm mà còn là những người bạn đáng tin cậy. Chúng luôn yêu thương, bảo vệ và gắn bó với các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, Malinois có thể không phù hợp với các gia đình có trẻ nhỏ do tính cách quá năng động và bản năng chăn gia súc, dễ khiến chúng đuổi theo hoặc cắn gót chân trẻ nhỏ.
Malinois là giống chó cần sự tương tác xã hội và không thích hợp cho những ai bận rộn, ít thời gian chăm sóc. Nếu bị bỏ rơi quá lâu, chúng có thể phát triển các hành vi phá phách để tự giải trí.
Nhu cầu vận động và chăm sóc chó Belgian Malinois
Malinois là giống chó năng động và đòi hỏi sự vận động cao. Chúng cần ít nhất từ 1-2 giờ vận động mạnh hàng ngày để duy trì sức khỏe và tinh thần. Nếu không được vận động đủ, chó Malinois có thể trở nên căng thẳng và biểu hiện các hành vi không mong muốn như cắn phá đồ đạc, đào bới hoặc sủa không ngừng.
Các hoạt động lý tưởng cho chó Malinois bao gồm:
- Chạy bộ và đi bộ đường dài: Đây là cách tuyệt vời để giúp chúng tiêu hao năng lượng dư thừa và giữ gìn sức khỏe.
- Chơi trò ném bắt: Đây là trò chơi phổ biến với các giống chó chăn cừu, giúp chúng rèn luyện cả thể chất và trí tuệ.
- Tham gia các môn thể thao cho chó: Các môn như Agility (vượt chướng ngại vật), Obedience (tuân thủ mệnh lệnh), Flyball và Dock Diving là những môn rất phù hợp cho chó Malinois, giúp chúng phát triển kỹ năng và duy trì sự nhanh nhẹn.
Chó Malinois có bản năng đuổi theo các vật chuyển động, vì vậy cần giữ chúng trong không gian an toàn như sân vườn có rào chắn cao hoặc dắt chúng đi dạo bằng dây xích khi ra ngoài.
Chăm sóc lông và vệ sinh
Bộ lông ngắn, dày và chống chịu thời tiết của chó Malinois giúp việc chăm sóc chúng trở nên đơn giản. Bạn chỉ cần chải lông cho chúng hàng tuần để loại bỏ lông rụng và giữ cho bộ lông luôn mượt mà. Trong mùa rụng lông (thường vào mùa xuân và thu), cần chải thường xuyên hơn để kiểm soát lượng lông rụng trong nhà.
Malinois ít cần tắm hơn so với các giống chó khác, chỉ cần tắm khi thật sự cần thiết hoặc khi chúng chơi đùa quá bẩn. Ngoài ra, bạn cũng cần cắt móng, vệ sinh tai và chải răng định kỳ cho chúng để đảm bảo sức khỏe.
Huấn luyện và xã hội hóa cho chó Malinois
Do sở hữu trí thông minh cao và bản năng làm việc mạnh mẽ, Malinois cần được huấn luyện và xã hội hóa từ khi còn nhỏ. Một số yếu tố quan trọng trong việc huấn luyện và xã hội hóa giống chó này bao gồm:
- Huấn luyện cơ bản và tuân thủ mệnh lệnh: Để kiểm soát tốt Malinois, bạn nên bắt đầu với các bài tập huấn luyện cơ bản từ khi chúng còn nhỏ, như ngồi, đứng, nằm và lại gần. Khi chúng đã quen với các lệnh cơ bản, bạn có thể dần dần giới thiệu các bài tập phức tạp hơn.
- Xã hội hóa với con người và động vật khác: Để tránh việc Malinois trở nên quá nhạy cảm hoặc hung dữ với người lạ, bạn nên cho chúng tiếp xúc với nhiều người, vật nuôi và môi trường khác nhau. Điều này giúp chúng phát triển một tính cách tự tin và ổn định.
- Khen thưởng và huấn luyện tích cực: Malinois phản ứng tốt nhất với các phương pháp huấn luyện tích cực, bao gồm việc sử dụng phần thưởng và khen ngợi khi chúng thực hiện tốt. Tránh sử dụng biện pháp trừng phạt hoặc cưỡng ép, vì điều này có thể khiến chúng cảm thấy căng thẳng và khó chịu.
Các vấn đề sức khỏe thường gặp
Mặc dù là giống chó có sức khỏe tốt, Belgian Malinois vẫn có nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe di truyền, bao gồm:
- Loạn sản xương hông và khuỷu: Đây là bệnh phổ biến ở các giống chó lớn, ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và khớp, có thể gây đau đớn và hạn chế vận động.
- Bệnh về mắt: Malinois có thể mắc các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa võng mạc hoặc viêm màng nhầy mắt.
- Ung thư: Hemangiosarcoma, một dạng ung thư ác tính, cũng là bệnh có thể gặp ở Malinois.
- Nhạy cảm với gây mê: Malinois nhạy cảm với một số loại thuốc gây mê, vì vậy cần tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y khi có nhu cầu phẫu thuật.
Để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho Malinois, bạn nên mua chó từ các nhà nhân giống uy tín, kiểm tra các bệnh di truyền và thực hiện các đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Dinh dưỡng và chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống cân bằng và giàu dinh dưỡng rất quan trọng để giúp Malinois duy trì sức khỏe và năng lượng cho các hoạt động hàng ngày. Nên cung cấp thức ăn giàu protein để hỗ trợ sự phát triển cơ bắp và hoạt động thể chất. Một số lưu ý trong chế độ ăn uống cho Malinois bao gồm:
- Phân chia bữa ăn: Cho chúng ăn 2 lần mỗi ngày với khẩu phần phù hợp. Đảm bảo lượng calo không quá nhiều để tránh tình trạng béo phì.
- Nước uống: Luôn cung cấp đủ nước sạch cho chó.
- Thực phẩm bổ sung: Có thể bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết theo chỉ định của bác sĩ thú y.
Giá Bán Chó Malinois và Các Yếu Tố Ảnh Hưởng
Giá bán chó Malinois tại Việt Nam khá đa dạng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn gốc, chất lượng phả hệ, giấy tờ và độ tuổi. Dưới đây là các khoảng giá phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
- Chó sinh trong nước, không giấy tờ: Giá thường dao động từ 8 – 15 triệu đồng. Đây là lựa chọn phù hợp cho những người muốn nuôi chó Malinois làm thú cưng nhưng không cần yêu cầu cao về phả hệ.
- Chó sinh trong nước, có giấy tờ VKA: Giá từ 15 – 30 triệu đồng. Những chú chó này có chứng nhận rõ ràng về nguồn gốc, phù hợp với người muốn sở hữu chó có phả hệ tốt và đảm bảo về sức khỏe.
- Chó nhập khẩu từ Thái Lan hoặc châu Âu: Giá từ 30 – 100 triệu đồng (Thái Lan) và từ 50 – 200 triệu đồng (châu Âu). Những chú chó này thường có phả hệ nổi trội, được đảm bảo về sức khỏe, thích hợp cho những ai có nhu cầu cao hoặc muốn nuôi chó làm nghiệp vụ.
Nơi Mua Chó Bec Bỉ Malinois: Kinh Nghiệm và Lưu Ý
Để mua chó Malinois chất lượng, bạn có thể tìm đến các trại giống uy tín, cửa hàng thú cưng hoặc thông qua các câu lạc bộ giống chó. Một số kinh nghiệm và lưu ý quan trọng khi chọn mua chó:
- Chọn nhà cung cấp uy tín: Hãy tìm đến những nhà nhân giống hoặc cửa hàng có danh tiếng, tránh mua từ nguồn không rõ ràng. Những cơ sở uy tín thường có giấy tờ đầy đủ, kiểm tra sức khỏe định kỳ và đảm bảo quyền lợi cho khách hàng.
- Kiểm tra giấy tờ và chứng nhận: Nếu có thể, hãy yêu cầu giấy tờ VKA hoặc các chứng nhận quốc tế như FCI để đảm bảo nguồn gốc và sức khỏe của chú chó.
- Đánh giá sức khỏe và tính cách: Khi đến chọn chó, hãy quan sát kỹ tình trạng sức khỏe, tính cách và khả năng phản ứng của chó. Malinois là giống chó năng động và trung thành, nên bạn cần chọn những con khỏe mạnh, nhanh nhẹn và không có dấu hiệu bệnh lý.
- Phù hợp với lối sống: Malinois là giống chó có nhu cầu vận động và huấn luyện cao, vì vậy bạn cần chắc chắn rằng mình có đủ thời gian và điều kiện để chăm sóc chúng. Nếu không thể đáp ứng nhu cầu vận động của chúng, chó có thể trở nên căng thẳng và biểu hiện hành vi không mong muốn.
Kết luận
Belgian Malinois là giống chó đáng ngưỡng mộ với trí thông minh, lòng trung thành và khả năng bảo vệ cao. Tuy nhiên, giống chó này đòi hỏi sự cam kết lớn từ phía chủ nuôi về thời gian, công sức và tình yêu. Với sự chăm sóc và huấn luyện đúng cách, Malinois sẽ trở thành người bạn đồng hành trung thành và đáng tin cậy trong cuộc sống. Nếu bạn đang tìm kiếm một giống chó năng động và thông minh để đồng hành trong những hoạt động ngoài trời, chó Malinois có thể là lựa chọn lý tưởng cho bạn!