Hàn Quốc là một quốc gia có bề dày lịch sử và văn hóa, và không ngạc nhiên khi nơi đây cũng sở hữu nhiều giống chó bản địa quý hiếm. Tuy số lượng giống chó không nhiều so với các quốc gia khác như chó Nhật Bản hay chó Trung Quốc, nhưng mỗi giống chó Hàn Quốc đều mang trong mình những câu chuyện, đặc điểm riêng biệt và một lịch sử sâu sắc. Chỉ có bảy giống chó chính thức được coi là bản địa của Hàn Quốc, và trong số đó, nhiều giống hiện nay đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Tuy nhiên, các tổ chức và chính phủ Hàn Quốc đang nỗ lực bảo tồn các giống chó này, giúp chúng sống lại và phát triển. Bài viết dưới đây sẽ đưa bạn đi sâu vào thế giới của bảy giống chó bản địa Hàn Quốc, từ chó Donggyeongi đến chó Sapsali, với đầy đủ thông tin về nguồn gốc, lịch sử, ngoại hình, tính cách và sự quý hiếm của chúng.
1. Chó Donggyeongi (Chó không đuôi)
- Nguồn gốc: Gyeongju (trước đây gọi là Donggyeong), Hàn Quốc
- Tuổi thọ: 12–14 năm
- Chiều cao: 43–56 cm
- Trọng lượng: 18–22 kg
- Màu lông: Vàng, trắng, đen, nâu
Chó Donggyeongi là một trong những giống chó cổ xưa nhất của Hàn Quốc, có nguồn gốc từ thành phố Gyeongju, nơi từng là kinh đô của triều đại Silla. Đặc điểm nổi bật nhất của giống chó này chính là cái đuôi cộc tự nhiên, một đặc điểm khiến chúng khác biệt so với nhiều giống chó khác. Chó Donggyeongi từng rất phổ biến tại Hàn Quốc, nhưng trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, giống chó này đã trở nên vô cùng hiếm hoi.
Trong thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng Hàn Quốc, chó Donggyeongi đã gần như bị tiêu diệt bởi quân đội Nhật. Họ cho rằng giống chó này quá giống với Komainu, một loại chó sư tử thần thoại của Nhật, nên đã cố tình tiêu hủy nhiều con chó Donggyeongi. Sau khi Nhật Bản rút lui, người Hàn Quốc bắt đầu có quan niệm rằng việc nuôi chó có đuôi cộc sẽ mang lại điều xui xẻo, từ đó giảm đi sự yêu thích với giống chó này.
Tuy nhiên, chó Donggyeongi hiện nay đã được công nhận là một giống chó quý hiếm và được nhà nước Hàn Quốc bảo vệ, với hy vọng rằng số lượng của chúng sẽ tăng lên trong tương lai. Giống chó này có bản năng săn mồi mạnh mẽ và có thể trở nên khó huấn luyện do tính cách độc lập. Chúng là giống chó có ngoại hình trung bình với bộ lông ngắn, thường có màu kem, nâu, đen và trắng.
2. Chó Jeju
- Nguồn gốc: Đảo Jeju, Hàn Quốc
- Tuổi thọ: 12–15 năm
- Chiều cao: 48–63 cm
- Trọng lượng: 16–25 kg
- Màu lông: Xám, trắng
Chó Jeju là giống chó bản địa lớn nhất tại Hàn Quốc và có nguồn gốc từ đảo Jeju, hòn đảo lớn nằm ngoài khơi phía nam bán đảo Triều Tiên. Giống chó này từng suýt tuyệt chủng vào những năm 1980 khi chỉ còn ba cá thể tồn tại. Tuy nhiên, nhờ vào nỗ lực của chính phủ và các tổ chức bảo tồn, giống chó này đã được phục hồi và hiện nay có khoảng hơn 100 cá thể chó Jeju tồn tại ở Hàn Quốc.
Chó Jeju có vẻ ngoài đặc trưng với phần trán nhọn, tạo ra sự khác biệt rõ ràng giữa chó đực và chó cái. Con cái thường có vẻ ngoài giống cáo với khuôn mặt nhỏ nhắn và đôi tai dựng đứng, trong khi con đực có khuôn mặt mạnh mẽ giống sói. Đặc biệt, chó Jeju rất giỏi trong việc canh giữ nhà cửa và tài sản nhờ vào tính cảnh giác cao và bản năng bảo vệ mạnh mẽ.
Đặc điểm ngoại hình của chó Jeju làm chúng dễ nhận diện, với lông màu xám hoặc trắng, thân hình lớn hơn so với hầu hết các giống chó khác của Hàn Quốc. Chúng cũng có xu hướng dè chừng người lạ, khiến chúng trở thành chó giữ nhà lý tưởng.
3. Chó Jindo (Chó Jin-do)
- Nguồn gốc: Đảo Jindo, Hàn Quốc
- Tuổi thọ: 10–14 năm
- Chiều cao: 46–56 cm
- Trọng lượng: 15–25 kg
- Màu lông: Trắng, nâu, kem
Chó Jindo được xem là biểu tượng quốc gia của Hàn Quốc và là giống chó nổi tiếng nhất trong các giống chó Hàn Quốc. Chúng được công nhận là di sản văn hóa quốc gia số 53 của Hàn Quốc. Chó Jindo có nguồn gốc từ đảo Jindo, một hòn đảo nhỏ nằm ở tỉnh Jeollanam-do, phía tây nam Hàn Quốc. Đây là giống chó săn có khả năng săn mồi mạnh mẽ, bản năng săn bắn cao và trung thành tuyệt đối.
Một trong những câu chuyện nổi tiếng nhất về chó Jindo là câu chuyện về Baekgu, một con chó Jindo đã đi bộ 300 km trong suốt 7 tháng để trở về với chủ nhân. Câu chuyện này đã khiến chó Jindo trở nên nổi tiếng trên toàn cầu và củng cố vị trí của chúng trong văn hóa Hàn Quốc.
Chó Jindo có thân hình vừa phải, lông dày và cứng, và đôi tai dựng đứng. Chúng có tính cách dũng cảm, kiên định và luôn trung thành với chủ nhân. Với bản năng bảo vệ mạnh mẽ, chúng là chó giữ nhà tuyệt vời và cũng có thể được huấn luyện để tham gia vào các nhiệm vụ tìm kiếm và cứu hộ. Ngoài ra, chó Jindo còn được sử dụng trong quân đội Hàn Quốc như chó tìm kiếm và dò mìn.
4. Chó Mastiff Hàn Quốc (Chó Dosa)
- Nguồn gốc: Hàn Quốc
- Tuổi thọ: 6–12 năm
- Chiều cao: 58–76 cm
- Trọng lượng: 60–85 kg
- Màu lông: Sô-cô-la, hạt dẻ
Chó Mastiff Hàn Quốc, hay còn được gọi là Mee Kyun Dosa hoặc Dosa Dog, là giống chó lớn nhất trong các giống chó bản địa của Hàn Quốc. Chúng có thể đạt trọng lượng lên tới 85 kg, khiến chúng trở thành một trong những giống chó khổng lồ với dáng vẻ mạnh mẽ và đầy uy quyền. Mặc dù có kích thước khổng lồ, chó Mastiff Hàn Quốc lại vô cùng hiền lành và thân thiện, đặc biệt là với trẻ nhỏ và những thành viên trong gia đình.
Chó Mastiff Hàn Quốc có nguồn gốc không lâu đời, chỉ xuất hiện khoảng 200 năm trước, và chúng nổi tiếng với ngoại hình có nhiều nếp nhăn ở vùng đầu, cổ và mặt. Lông của chúng có màu sô-cô-la hoặc màu hạt dẻ, và chúng thường được nuôi làm chó cưng hoặc chó triển lãm tại Hàn Quốc.
Dù có kích thước đồ sộ và vẻ ngoài có phần dữ tợn, giống chó này lại rất dễ mến và thân thiện, khiến chúng trở thành người bạn đồng hành tuyệt vời trong gia đình. Tuy nhiên, do kích thước lớn và khả năng chảy dãi nhiều, chúng yêu cầu nhiều không gian và sự chăm sóc đặc biệt.
5. Chó Nureongi
- Nguồn gốc: Hàn Quốc
- Tuổi thọ: Chưa xác định
- Chiều cao: 46–51 cm
- Trọng lượng: 18–25 kg
- Màu lông: Vàng, trắng
Chó Nureongi là giống chó đặc biệt trong danh sách này vì chúng thường không được nuôi làm thú cưng mà chủ yếu được nuôi để lấy thịt trong nền văn hóa ẩm thực truyền thống của Hàn Quốc. Giống chó này có ngoại hình khá giống với chó Jindo, nhưng có một vài khác biệt như khuôn mặt có vệt lông giống như đang đeo mặt nạ và bộ lông ngắn hơn.
Trong quá khứ, chó Nureongi được sử dụng làm chó săn nhờ vào sự thông minh, nhanh nhẹn và khả năng săn bắt vượt trội. Chúng cũng rất trung thành và có mối liên kết mạnh mẽ với chủ nhân, mặc dù không được nuôi phổ biến như các giống chó khác. Hiện nay, với sự thay đổi trong văn hóa và luật pháp liên quan đến việc tiêu thụ thịt chó tại Hàn Quốc, chó Nureongi đang dần được quan tâm hơn như một giống chó cưng.
6. Chó Pungsan
- Nguồn gốc: Huyện Kim Hyong Gwon (trước đây là Pungsan), Triều Tiên
- Tuổi thọ: 13–14 năm
- Chiều cao: 56–61 cm
- Trọng lượng: 23–30 kg
- Màu lông: Trắng, xám nhạt
Chó Pungsan là giống chó duy nhất trong danh sách này đến từ Triều Tiên, và nó nổi tiếng nhờ bản năng săn mồi mạnh mẽ. Đây là giống chó săn lớn, thường được dùng để săn hổ và các loài động vật lớn khác. Giống chó này có nguồn gốc từ khu vực Pungsan ở miền núi phía bắc Triều Tiên, nơi khí hậu lạnh giá và địa hình gồ ghề đã giúp chúng phát triển khả năng săn mồi vượt trội.
Chó Pungsan có ngoại hình tương tự chó Jindo, nhưng thường có bộ lông dày hơn và cơ thể lớn hơn. Chúng rất trung thành và có thể hoạt động độc lập mà không cần sự hướng dẫn của con người khi đi săn. Giống chó này cũng có tính cách thân thiện và dễ mến, nhưng do nguồn gốc từ miền Bắc, chúng rất hiếm thấy ở bên ngoài Triều Tiên.
Một sự kiện đáng chú ý là vào năm 2000, lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il đã tặng hai con chó Pungsan cho tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung như một biểu tượng hòa bình trong mối quan hệ liên Triều.
7. Chó Sapsali
- Nguồn gốc: Gyeongsan, Hàn Quốc
- Tuổi thọ: 10–12 năm
- Chiều cao: 48–58 cm
- Trọng lượng: 20–30 kg
- Màu lông: Đỏ, vàng, đen, nâu, xám, hoặc hỗn hợp
Chó Sapsali là một giống chó vô cùng đặc biệt trong văn hóa dân gian Hàn Quốc, được mệnh danh là “chó ma” vì niềm tin rằng chúng có thể xua đuổi ma quỷ và linh hồn xấu xa. Giống chó này đã tồn tại từ thời kỳ Tam Quốc của Hàn Quốc (khoảng năm 37 TCN – 668 SCN) và từng rất được ưa chuộng trong giới quý tộc của vương quốc Silla.
Chó Sapsali nổi bật với bộ lông dài, xù xì che kín mặt, tạo cho chúng vẻ ngoài giống như sư tử. Bộ lông của chúng có thể có nhiều màu sắc khác nhau, từ đỏ, vàng, đen, nâu cho đến xám, và cần được chăm sóc thường xuyên để tránh bị rối. Chúng là những con chó vui tính, dễ mến và có tính cách thoải mái, thích hợp để nuôi làm thú cưng trong gia đình.
Trong lịch sử, chó Sapsali suýt tuyệt chủng vào giữa thế kỷ 20 do sự khai thác quá mức của quân đội Nhật Bản, nhưng nhờ nỗ lực phục hồi, giống chó này đã trở lại và hiện là một biểu tượng quốc gia của Hàn Quốc.
Kết Luận
Bảy giống chó bản địa của Hàn Quốc không chỉ đặc biệt ở ngoại hình mà còn ở giá trị văn hóa và lịch sử mà chúng mang lại. Mặc dù nhiều giống đã trải qua những thời kỳ khó khăn và suýt bị tuyệt chủng, nhờ vào những nỗ lực bảo tồn, chúng đã dần hồi phục và tiếp tục phát triển. Những giống chó này không chỉ là niềm tự hào của người dân Hàn Quốc mà còn là một phần không thể thiếu trong di sản văn hóa của quốc gia này.
