Chó Borzoi, còn được biết đến với tên gọi Russian Wolfhound, là một giống chó săn cổ điển của Nga nổi tiếng với sự thanh lịch và quý phái. Với dáng vẻ duyên dáng, tốc độ phi thường và bộ lông mượt mà, Borzoi không chỉ là một trong những giống chó săn đuổi tuyệt vời mà còn là biểu tượng của tầng lớp quý tộc Nga trong nhiều thế kỷ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá chi tiết về lịch sử, đặc điểm, tính cách, cách chăm sóc, và những điều cần lưu ý khi nuôi giống chó Borzoi.
Tổng Quan Về Giống Chó Borzoi
- Nhóm chó: Hound
- Chiều cao: Con đực từ 71–86 cm, con cái từ 66–81 cm
- Cân nặng: Con đực 34–48 kg, con cái 27–39 kg
- Tuổi thọ: 9-14 năm
- Màu lông: Trắng, nâu, đen, kem, vàng và các màu sắc pha trộn khác
- Tính cách: Điềm tĩnh, nhẹ nhàng, thông minh, trung thành
- Tên gọi khác: Russian Wolfhound, Long-Haired Greyhound, Russian Hunting Sighthound
Nguồn Gốc và Lịch Sử của Giống Chó Borzoi
Borzoi, còn được gọi là Russian Wolfhound, là một giống chó săn có lịch sử phong phú và gắn bó mật thiết với giới quý tộc Nga. Với thân hình thanh thoát, tốc độ phi thường và phong thái duyên dáng, Borzoi không chỉ là một biểu tượng của quyền lực và giàu có mà còn là đại diện cho nét văn hóa đặc trưng của nước Nga qua nhiều thế kỷ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá chi tiết về nguồn gốc, sự phát triển và những giai đoạn thăng trầm của giống chó Borzoi từ thời kỳ hoàng kim của Sa hoàng cho đến khi xuất hiện và phát triển ở phương Tây.
1. Khởi Nguyên Của Giống Chó Borzoi
Chó Borzoi xuất hiện lần đầu tiên vào thế kỷ 17 tại nước Nga lạnh giá. Từ thời kỳ xa xưa, giống chó này đã được tạo ra bằng cách lai giữa Greyhound Ả Rập – giống chó săn mảnh mai nhưng nhanh nhẹn – với một giống chó bản địa của Nga có lông dày. Sự kết hợp này giúp Borzoi vừa có được tốc độ và sức mạnh cần thiết để săn đuổi, vừa có bộ lông dài và dày để chống lại khí hậu khắc nghiệt của Nga.
Tên gọi “Borzoi” trong tiếng Nga có nghĩa là “nhanh” hoặc “nhanh nhẹn”, điều này phản ánh đặc điểm nổi bật của giống chó này trong các cuộc săn đuổi. Borzoi ban đầu được lai tạo để săn đuổi các con mồi lớn như sói, cáo và thỏ. Khả năng chạy nhanh và mạnh mẽ của chúng đã khiến Borzoi trở thành giống chó săn hàng đầu được sử dụng trong các cuộc săn bắn hoàng gia ở Nga.
2. Borzoi Và Giới Quý Tộc Nga
Dưới thời các Sa hoàng, Borzoi nhanh chóng trở thành một biểu tượng của quyền lực và sự giàu có. Các thành viên trong giới quý tộc Nga coi việc sở hữu một đàn Borzoi là biểu tượng của địa vị và quyền uy. Họ thường tổ chức những buổi săn sói xa hoa và hoành tráng, với sự tham gia của hàng trăm con Borzoi được nuôi dưỡng và huấn luyện chó kỹ lưỡng.
Các sự kiện săn bắn không chỉ là một thú vui giải trí của giới quý tộc, mà còn là dịp để thể hiện sức mạnh và quyền lực của họ. Các buổi săn thường kéo dài nhiều ngày, với hàng trăm thợ săn, ngựa và chó cùng tham gia. Một trong những đặc điểm đặc biệt của Borzoi là khả năng săn mồi theo nhóm: chúng thường đi săn theo từng nhóm ba con để dễ dàng quật ngã con mồi.
3. Điền Trang Perchino – Biểu Tượng Của Giống Chó Borzoi
Một trong những trang trại nuôi Borzoi nổi tiếng nhất thời kỳ đó là Perchino, thuộc quyền sở hữu của Đại công tước Nicholas Nikolaevich, cháu trai của Sa hoàng Alexander II. Đại công tước Nicholas có một niềm đam mê đặc biệt với giống chó Borzoi và đã đầu tư rất nhiều thời gian, công sức để xây dựng Perchino trở thành trang trại Borzoi hoành tráng nhất nước Nga.
Tại Perchino, Đại công tước Nicholas nuôi dưỡng và chăm sóc khoảng 130 con Borzoi trưởng thành cùng với 60 chú chó con. Ông còn tuyển chọn thêm 100 con Foxhound, Harrier và Greyhound từ Anh để tăng cường khả năng săn mồi cho Borzoi. Những con ngựa cũng được chọn lựa kỹ lưỡng với sắc lông đồng đều để tạo nên sự thống nhất và đẹp mắt trong các buổi săn. Trang trại này được chia thành nhiều khu vực với từng loại Borzoi khác nhau dựa theo màu lông như trắng, nâu, và vằn vện. Mỗi khu vực đều có đội ngũ săn riêng và những người chăm sóc riêng biệt.
4. Phong Tục Săn Sói Ở Nga và Vai Trò Của Borzoi
Săn sói là một phong tục có từ thời Trung Cổ của Nga và là một trong những cuộc săn lớn nhất. Tại các trang trại lớn như Perchino, những người thợ săn mặc đồng phục xanh đặc trưng của Đại công tước, cưỡi trên những chiếc yên ngựa Cossack đặc biệt và mang theo từng cặp hoặc ba con Borzoi. Khi sói chạy ra khỏi bụi rậm, người thợ săn sẽ thúc ngựa, thả Borzoi ra và chúng sẽ đuổi theo sói với tốc độ cực nhanh.
Borzoi được huấn luyện để bắt chặt vào cổ của sói và giữ cho đến khi thợ săn đến nơi. Những con sói bị bắt sống sẽ được buộc mõm và đưa về trang trại để huấn luyện các thế hệ Borzoi sau này. Phương pháp huấn luyện này nhằm giữ gìn bản năng săn mồi của giống chó, đồng thời đảm bảo sự phối hợp đồng đội tốt nhất giữa các con chó trong đàn.
5. Sự Suy Tàn Của Giống Chó Borzoi Tại Nga
Đến năm 1861, khi chế độ nông nô bị bãi bỏ ở Nga, hệ thống phong kiến bắt đầu suy yếu, dẫn đến sự sụt giảm nghiêm trọng về kinh tế và các trang trại lớn bắt đầu bị chia nhỏ và bán đi. Việc duy trì những đàn chó Borzoi hàng trăm con trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Sự sụp đổ của chế độ quý tộc sau cuộc Cách mạng Nga năm 1917 đã đưa giống chó Borzoi vào tình trạng nguy cấp. Các quý tộc bị lật đổ, nhiều người bỏ trốn và phải để lại các tài sản, trong đó có những trang trại chó Borzoi. Các nhà cách mạng, coi Borzoi là biểu tượng của tầng lớp thượng lưu cũ, đã tịch thu và tiêu hủy nhiều đàn chó này. Nếu không nhờ số ít Borzoi đã được xuất khẩu sang phương Tây trước đó, giống chó này có thể đã tuyệt chủng hoàn toàn tại Nga.
6. Borzoi Đến Phương Tây
Vào cuối thế kỷ 19, những con Borzoi đầu tiên đã được đưa sang châu Âu và Mỹ như những món quà từ giới quý tộc Nga. Giống chó này nhanh chóng thu hút sự chú ý của giới thượng lưu và quý tộc phương Tây bởi vẻ đẹp sang trọng và sự hiếm có của nó. Nữ hoàng Victoria của Anh và nhiều thành viên hoàng gia khác đã nhận Borzoi làm quà từ Nga. Nữ hoàng Alexandra, vợ của vua Edward VII, còn là một người say mê giống chó Borzoi và đã nuôi dưỡng và nhân giống chúng tại Anh.
Năm 1889, một trong những con Borzoi đầu tiên đã được đưa đến Mỹ bởi William Wade từ Pennsylvania. Sau đó, giống chó này nhanh chóng chiếm lĩnh các cuộc thi chó giống ở Mỹ và trở thành lựa chọn yêu thích của nhiều ngôi sao điện ảnh, đặc biệt trong thời kỳ thập niên 1920 và 1930. Các ngôi sao như Jean Harlow, Greta Garbo và Sarah Bernhardt thường xuyên xuất hiện với Borzoi bên cạnh, biến giống chó này trở thành biểu tượng của vẻ đẹp và sự quyến rũ.
Năm 1936, tên gọi chính thức của giống chó này tại Mỹ đã được đổi từ “Russian Wolfhound” sang “Borzoi,” phản ánh sự công nhận của phương Tây đối với nguồn gốc quý tộc của giống chó này từ nước Nga.
7. Sự Phục Hưng Của Giống Chó Borzoi Sau Chiến Tranh
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các nhà nhân giống ở Mỹ và Anh đã nỗ lực để bảo tồn và phát triển giống chó Borzoi. Các chương trình nhân giống cẩn thận, cùng với việc nhập khẩu thêm Borzoi từ Nga khi tình hình chính trị dần ổn định, đã giúp phục hưng giống chó này.
Ngày nay, Borzoi vẫn giữ được những phẩm chất đặc trưng của giống chó săn quý tộc: nhanh nhẹn, thanh lịch và trung thành. Giống chó này không chỉ là thú cưng trong gia đình mà còn tham gia vào các môn thể thao như lure coursing và agility – các môn thể thao dành cho chó săn giúp phát huy bản năng săn mồi tự nhiên của chúng.
8. Sự Bền Bỉ Của Giống Chó Borzoi Qua Thời Gian
Borzoi là một minh chứng cho sự kiên cường của giống chó quý tộc vượt qua các biến động lịch sử và duy trì những phẩm chất độc đáo của mình. Từ một giống chó săn sói hoàng gia tại Nga, Borzoi đã trở thành người bạn đồng hành thân thiết của nhiều gia đình trên khắp thế giới. Với dáng vẻ thanh thoát, vẻ đẹp quý phái và tính cách trầm lặng, Borzoi không chỉ là một giống chó săn mà còn là biểu tượng của sự thanh lịch và cao quý.
Ngày nay, Borzoi vẫn được yêu thích không chỉ bởi vẻ ngoài sang trọng mà còn bởi tình cảm trung thành và sự độc lập trong tính cách. Đối với những ai đam mê lịch sử, văn hóa Nga và yêu thích giống chó săn đuổi, Borzoi là lựa chọn hoàn hảo, mang đến cho chủ nuôi không chỉ một người bạn đồng hành mà còn cả một di sản văn hóa quý giá.
Đặc Điểm Ngoại Hình
Borzoi là giống chó săn có vóc dáng thanh thoát và dáng vẻ kiêu sa. Thân hình của chúng dài, mảnh mai, và chân cao, giúp Borzoi di chuyển nhanh và mạnh mẽ trong các cuộc săn. Đầu của Borzoi dài và hẹp, cùng đôi tai nhỏ thường áp sát vào đầu, tạo nên một vẻ ngoài sắc sảo, thanh nhã.
1. Kích Thước:
- Chiều cao: Con đực từ 71–86 cm, con cái từ 66–81 cm.
- Cân nặng: Con đực nặng từ 34–48 kg, con cái từ 27–39 kg.
2. Bộ Lông:
Bộ lông của Borzoi dài, mềm mượt, có thể thẳng, hơi gợn sóng hoặc xoăn nhẹ. Đặc biệt, phần lông ở cổ thường dày hơn, tạo thành một “bờm” tự nhiên. Màu sắc của Borzoi rất đa dạng, có thể là trắng, đen, nâu, kem, vàng, hoặc sự kết hợp của các màu này. Hoa văn trên lông cũng rất phong phú, từ các mảng màu đồng đều đến các màu pha trộn hoặc đốm.
3. Đuôi:
Đuôi của Borzoi dài và cong nhẹ, góp phần làm tôn lên vẻ ngoài thanh thoát và quý phái của giống chó này.
Tính Cách
Borzoi được đánh giá cao về tính cách điềm đạm, thanh lịch và trung thành. Với tính cách khá nhạy cảm và độc lập, Borzoi có xu hướng trầm lặng và ít sủa. Chúng hiền lành, thân thiện với gia đình, nhưng có thể giữ khoảng cách với người lạ, điều này càng tăng thêm sự “quý tộc” của giống chó này.
- Thân thiện với gia đình: Cao
- Thân thiện với người lạ: Trung bình
- Thân thiện với trẻ em: Cao
- Mức năng lượng: Cao
- Mức độ thông minh: Cao
- Xu hướng sủa: Thấp
- Rụng lông: Cao
1. Quan Hệ Với Gia Đình:
Borzoi rất tình cảm với chủ nhân và gia đình, nhưng chúng không phải là giống chó phù hợp với những hoạt động nô đùa mạnh mẽ. Với trẻ nhỏ, Borzoi sẽ tỏ ra thân thiện, nhưng vì kích thước lớn và bản năng săn mồi mạnh mẽ, nên chủ nuôi cần giám sát khi chúng chơi đùa với trẻ nhỏ.
2. Mối Quan Hệ Với Các Vật Nuôi Khác:
Do bản năng săn đuổi, Borzoi thường có xu hướng đuổi theo những con vật nhỏ. Chúng có thể sống hòa thuận với mèo và các vật nuôi nhỏ khác nếu được nuôi dạy từ nhỏ, nhưng bản năng săn mồi vẫn luôn tiềm ẩn. Vì vậy, nếu nuôi Borzoi cùng các vật nuôi nhỏ, chủ nuôi cần huấn luyện và giám sát kỹ lưỡng.
Cách Chăm Sóc và Nhu Cầu Vận Động
Vận Động: Borzoi là giống chó săn mạnh mẽ và cần vận động thường xuyên để duy trì sức khỏe và tinh thần. Chúng thích những buổi đi bộ dài và các hoạt động ngoài trời như chạy nhảy. Mỗi ngày, Borzoi cần ít nhất một giờ vận động. Các môn thể thao dành cho chó như lure coursing và agility cũng rất phù hợp với bản năng của Borzoi và giúp chúng giải tỏa năng lượng.
Do bản năng săn mồi, Borzoi nên được giữ trong sân có rào chắn hoặc dắt bằng dây xích khi ra ngoài. Những động vật nhỏ chạy ngang qua, như mèo hay sóc, có thể kích thích bản năng săn mồi mạnh mẽ của chúng, khiến chúng đuổi theo không kiểm soát.
Chải Lông: Bộ lông dài và mượt của Borzoi cần được chải từ 2-3 lần mỗi tuần để loại bỏ lông rụng và ngăn ngừa tình trạng lông bị rối. Trong mùa rụng lông, chúng có thể cần được chải lông thường xuyên hơn. Ngoài ra, Borzoi cần được tắm định kỳ và kiểm tra, vệ sinh tai, cắt móng và răng để giữ sức khỏe tốt nhất.
Huấn Luyện:
Borzoi là giống chó thông minh và nhạy cảm, nhưng cũng rất độc lập, do đó, chúng có thể không thích thú với các bài tập lặp lại hoặc huấn luyện nghiêm khắc. Cần áp dụng phương pháp huấn luyện tích cực, nhẹ nhàng và kiên nhẫn, tránh sử dụng hình phạt hoặc giọng nói lớn.
Sức Khỏe và Các Vấn Đề Thường Gặp
Mặc dù là giống chó khỏe mạnh, Borzoi có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt là ở các giống chó lớn. Dưới đây là một số bệnh thường gặp ở Borzoi:
- Chứng xoắn dạ dày (bloat): Đây là tình trạng dạ dày xoắn lại, cản trở lưu thông máu và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Do có ngực sâu, Borzoi dễ mắc chứng này. Chủ nuôi nên tránh cho chúng vận động mạnh ngay sau khi ăn và chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.
- Dị ứng thuốc: Borzoi nhạy cảm với một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc gây mê. Nếu cần phẫu thuật hoặc điều trị bằng thuốc, chủ nuôi nên thông báo với bác sĩ thú y về đặc điểm này.
- Loạn sản khớp hông và khớp khuỷu: Tình trạng thoái hóa xương khớp này ảnh hưởng đến các giống chó lớn và có thể gây đau đớn, hạn chế khả năng di chuyển.
- Thoái hóa võng mạc tiến triển (PRA): Bệnh di truyền này ảnh hưởng đến thị lực và có thể dẫn đến mù lòa.
- Ung thư xương (osteosarcoma): Đây là một loại ung thư phổ biến ở các giống chó lớn và có thể ảnh hưởng đến Borzoi.
Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và theo dõi sát sao các dấu hiệu bệnh lý có thể giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Chế Độ Dinh Dưỡng Cho Giống Chó Borzoi
Borzoi tuy là giống chó lớn nhưng lại không cần ăn quá nhiều so với kích thước của chúng. Trung bình, một chú Borzoi trưởng thành cần từ 4-8 cốc thức ăn mỗi ngày, chia thành ít nhất hai bữa nhỏ.
Borzoi dễ mắc chứng bloat, do đó cần tránh cho chúng vận động mạnh ngay sau bữa ăn. Chế độ ăn uống của chúng nên giàu dinh dưỡng, cân đối và phù hợp với từng giai đoạn phát triển – từ chó con, chó trưởng thành cho đến chó già. Để đảm bảo an toàn và dinh dưỡng hợp lý, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y khi chọn thức ăn cho Borzoi.
Mua hoặc Nhận Nuôi Borzoi
Borzoi có thể được tìm thấy ở các nhà nhân giống uy tín hoặc tại các tổ chức cứu hộ. Giá của một chú Borzoi từ các nhà nhân giống uy tín dao động từ 1,000 đến 5,000 USD, tùy thuộc vào dòng dõi và chất lượng.
Nếu bạn muốn nhận nuôi, hãy xem xét các tổ chức cứu hộ như Borzoi Club of America hoặc National Borzoi Rescue Foundation. Trước khi nhận nuôi, nên kiểm tra kỹ điều kiện sức khỏe và nguồn gốc của Borzoi để đảm bảo chú chó có được sự chăm sóc và nhân giống phù hợp.
Kết Luận
Borzoi là giống chó đặc biệt không chỉ bởi vẻ ngoài thanh lịch, mà còn vì tính cách điềm đạm, thông minh và sự trung thành. Chúng là lựa chọn lý tưởng cho những gia đình yêu thích sự yên tĩnh và cần một người bạn đồng hành điềm tĩnh. Tuy nhiên, Borzoi cũng đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng, vận động thường xuyên và sự kiên nhẫn trong huấn luyện.
Nếu bạn đang tìm kiếm một giống chó quý phái và trung thành, Borzoi là lựa chọn tuyệt vời. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về giống chó Borzoi và sẽ có sự chuẩn bị tốt nhất nếu quyết định đón một chú chó Borzoi vào gia đình của mình.
Ưu Điểm
- Tính cách nhẹ nhàng, điềm tĩnh
- Thông minh và trung thành
- Thân thiện với trẻ em trong gia đình
Nhược Điểm
- Rụng lông nhiều, cần chăm sóc lông thường xuyên
- Nhạy cảm, cần phương pháp huấn luyện tích cực
- Cần nhiều không gian và thời gian vận động
