Bearded Collie, hay thường gọi là “Beardie,” là một trong những giống chó chăn gia súc cổ xưa nhất đến từ vùng cao nguyên Scotland. Được nuôi dưỡng từ thế kỷ 16 để chăn cừu và gia súc trên địa hình gồ ghề, Bearded Collie nổi bật với bộ lông xù phủ đầy thân thể và tính cách năng động, đáng yêu. Với vẻ ngoài độc đáo cùng tính cách thân thiện, Bearded Collie đã trở thành một trong những giống chó được yêu thích trên toàn thế giới. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết lịch sử, đặc điểm tính cách, cách chăm sóc, chế độ dinh dưỡng, và nhiều hơn nữa về giống chó đặc biệt này.
1. Lịch sử và nguồn gốc của Bearded Collie
Là một giống chó chăn gia súc lâu đời của Anh, Bearded Collie được phát triển từ những chú chó bản địa ở Scotland, kết hợp với các giống chó chăn cừu Ba Lan vào thế kỷ 16. Người ta cho rằng những người Ba Lan đã đưa chó chăn cừu đến Scotland và tiến hành lai tạo với giống chó chăn gia súc địa phương, từ đó hình thành nên giống Bearded Collie ngày nay. Giống chó này nhanh chóng được người chăn cừu Scotland yêu thích và sử dụng trong các hoạt động chăn dắt gia súc nhờ sự kiên cường, khả năng chịu đựng và thông minh.
Bearded Collie hiện đại bắt đầu phát triển mạnh sau Thế chiến II nhờ công của bà G.O. Willison, người đã nuôi dưỡng và thúc đẩy giống chó này tham gia vào các cuộc thi chó biểu diễn. Vào năm 1955, Câu lạc bộ Bearded Collie tại Anh được thành lập, và từ đó giống chó này ngày càng được ưa chuộng trên toàn thế giới. Năm 1977, Bearded Collie chính thức được Hiệp hội Chó Mỹ (AKC) công nhận và xếp vào nhóm chó chăn gia súc.
2. Đặc điểm ngoại hình của Bearded Collie
Chó Bearded Collie là giống chó có kích thước trung bình, với chiều cao từ 51–56 cm và cân nặng dao động từ 18–28 kg. Lông của chúng dài và xù xì, với lớp lông ngoài thô và lớp lông bên trong mềm mại giúp bảo vệ cơ thể khỏi thời tiết lạnh giá. Bearded Collie có thể có các màu như đen, nâu, xanh lam, hoặc vàng nhạt, thường có những dấu trắng ở ngực, chân và đuôi. Khi trưởng thành, màu lông của chúng có thể nhạt dần thành màu xám hoặc bạc.
Một đặc điểm nổi bật khác của giống chó này là khuôn mặt đầy “râu” xung quanh phần mõm, đây cũng là nguồn gốc cho tên gọi “Bearded” Collie. Lông ở phần cằm mọc dài tạo thành một bộ râu xù xì rất dễ nhận diện. Đôi mắt của chúng luôn sáng và biểu cảm, thể hiện sự tinh anh và lạc quan. Đuôi của Bearded Collie cũng dài và xù, thường lúc nào cũng đung đưa vui vẻ, tạo nên vẻ ngoài thân thiện và dễ gần.
3. Tính cách của Bearded Collie
Bearded Collie là giống chó cảnh có tính cách năng động, hoạt bát và vô cùng thân thiện. Chúng rất thích tương tác với con người và luôn tìm kiếm sự quan tâm từ chủ nhân. Bearded Collie có tính cách vui vẻ, lúc nào cũng tràn đầy năng lượng và thích tham gia vào các hoạt động gia đình. Chính tính cách vui nhộn và hài hước này giúp chúng dễ dàng hòa nhập với mọi thành viên trong gia đình, từ trẻ nhỏ đến người lớn tuổi.
Bearded Collie cũng là giống chó thông minh và có tính cách độc lập, do được nuôi dưỡng để tự mình đưa ra các quyết định khi chăn dắt gia súc. Tuy nhiên, tính độc lập này đôi khi khiến chúng có chút bướng bỉnh, vì vậy, quá trình huấn luyện cần phải có sự kiên nhẫn và nhẹ nhàng. Nhờ vào trí thông minh, chúng có thể học hỏi rất nhanh và phù hợp với các hình thức huấn luyện tích cực. Một điều cần lưu ý là Bearded Collie rất nhạy cảm với cảm xúc của con người, chúng phản ứng tốt với những lời khen ngợi và sự khích lệ.
4. Cách chăm sóc và huấn luyện Bearded Collie
4.1. Nhu cầu vận động
Với nguồn năng lượng dồi dào, Bearded Collie cần ít nhất 1–2 giờ vận động mỗi ngày để giữ cho tinh thần luôn vui vẻ và sức khỏe tốt. Những hoạt động như chạy bộ, đi dạo, chơi bắt bóng hoặc thậm chí là tập luyện agility (vượt chướng ngại vật) rất thích hợp với giống chó này. Tuy có thể sống trong căn hộ nếu được vận động đầy đủ, Bearded Collie vẫn phù hợp hơn với không gian có sân vườn rộng rãi, nơi chúng có thể tự do chạy nhảy.
Bearded Collie là giống chó yêu thích không gian ngoài trời, vì vậy nếu có thể, hãy cho chúng tham gia các hoạt động ngoài trời để tận dụng tối đa nguồn năng lượng. Chúng cũng thích hợp với những môn thể thao dành cho chó như obedience, rally hay herding. Một chú Bearded Collie bận rộn là một chú chó hạnh phúc!
4.2. Huấn luyện
Vì là giống chó thông minh nhưng độc lập, việc huấn luyện Bearded Collie cần được bắt đầu từ khi còn nhỏ. Những bài học cơ bản có thể giúp chúng hiểu các lệnh và phát triển các hành vi tích cực. Việc sử dụng phương pháp huấn luyện chó tích cực, kết hợp với phần thưởng như đồ ăn, thời gian chơi đùa hoặc lời khen ngợi, sẽ giúp Bearded Collie tiếp thu tốt hơn. Tuy nhiên, do tính bướng bỉnh, chủ nuôi cần kiên nhẫn và nhất quán trong việc huấn luyện để giữ vững tính kỷ luật.
Bearded Collie có bản năng chăn dắt mạnh mẽ nên chúng có xu hướng “nhéo” vào gót chân khi chơi đùa cùng trẻ nhỏ, điều này đòi hỏi phải có sự giám sát để tránh làm trẻ sợ hãi. Nếu được huấn luyện và xã hội hóa đúng cách, Bearded Collie sẽ trở thành người bạn đồng hành thân thiện và đáng yêu trong gia đình.
5. Chăm sóc lông và vệ sinh
Bộ lông dài của Bearded Collie cần được chải chuốt hàng ngày để giữ cho lông luôn mềm mượt và không bị rối. Với cấu trúc lông kép, Bearded Collie thường rụng lông nhiều vào các mùa xuân và thu. Trong những giai đoạn này, bạn nên tăng tần suất chải chuốt để giúp loại bỏ lông rụng và giữ cho nhà cửa luôn sạch sẽ.
Ngoài việc chăm sóc lông, chủ nuôi cũng cần chú ý vệ sinh tai, cắt móng và chăm sóc răng miệng cho Bearded Collie. Tai của chúng nên được kiểm tra và làm sạch định kỳ để ngăn ngừa tích tụ bụi bẩn và các bệnh nhiễm trùng tai. Răng của Bearded Collie cũng cần được đánh ít nhất hai lần một tuần để giữ cho hơi thở thơm tho và ngăn ngừa các vấn đề về răng miệng.
6. Sức khỏe và các bệnh thường gặp ở Bearded Collie
Bearded Collie là giống chó có sức khỏe tốt, tuy nhiên chúng cũng dễ mắc một số bệnh di truyền như:
- Loạn sản hông: Đây là bệnh về khớp hông, thường gặp ở các giống chó chăn gia súc, gây khó khăn trong việc di chuyển. Chủ nuôi nên cho Bearded Collie tham gia các bài kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện và điều trị bệnh.
- Suy giáp: Bệnh suy giáp do tuyến giáp hoạt động kém gây ra các triệu chứng như béo phì, mệt mỏi và rụng lông. Bệnh có thể được điều trị bằng thuốc, giúp Bearded Collie có một cuộc sống khỏe mạnh.
- Thoái hóa võng mạc (PRA): Đây là bệnh về mắt gây suy giảm thị lực và có thể dẫn đến mù lòa. Chủ nuôi cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe mắt của Bearded Collie để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bệnh.
- Dị ứng: Bearded Collie có thể bị dị ứng với một số loại thức ăn hoặc tác nhân trong môi trường như phấn hoa và bụi. Các dấu hiệu dị ứng thường là ngứa da, rối loạn tiêu hóa hoặc thậm chí rụng lông. Việc xác định và loại bỏ tác nhân gây dị ứng là cần thiết để giữ cho Bearded Collie luôn khỏe mạnh.
7. Dinh dưỡng cho Bearded Collie
Dinh dưỡng là yếu tố quan trọng để giúp Bearded Collie duy trì sức khỏe và phát triển tốt. Giống chó này cần một chế độ ăn giàu protein để cung cấp đủ năng lượng cho các hoạt động hàng ngày. Khẩu phần ăn của Bearded Collie nên được chia thành hai bữa mỗi ngày để duy trì sức khỏe và tránh nguy cơ béo phì. Thức ăn vặt chỉ nên cho một lượng vừa phải để kiểm soát cân nặng.
Chế độ ăn của Bearded Collie cần phù hợp với độ tuổi, kích thước và mức độ hoạt động. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y để xác định lượng thức ăn cho chó và loại thực phẩm tốt nhất cho giống chó này. Bearded Collie là giống chó năng động nên chế độ ăn giàu protein và ít chất béo sẽ giúp chúng luôn tràn đầy năng lượng.
8. Bearded Collie trong gia đình
Bearded Collie rất thân thiện và dễ gần, làm cho chúng trở thành thành viên tuyệt vời của gia đình. Chúng thích chơi đùa và dễ dàng kết bạn với trẻ nhỏ và các vật nuôi khác. Tính cách hoạt bát của Bearded Collie khiến chúng trở thành bạn chơi đùa tuyệt vời cho trẻ em, tuy nhiên cần giám sát để tránh những tình huống bất ngờ.
Bearded Collie rất thích được tham gia vào các hoạt động gia đình. Nếu bạn đang tìm kiếm một người bạn đồng hành đáng yêu, năng động và trung thành, Bearded Collie là lựa chọn lý tưởng. Tuy nhiên, bạn cần đảm bảo rằng mình có đủ thời gian và điều kiện để chăm sóc tốt cho chúng.
9. Giá bán và cách sở hữu Bearded Collie tại Việt Nam
Bearded Collie là giống chó rất hiếm tại Việt Nam, và thường chỉ có thể tìm thấy qua các đơn đặt hàng nhập khẩu từ các nước châu Âu hoặc Mỹ. Vì sự khan hiếm và chi phí vận chuyển, giá của một chú Bearded Collie nhập khẩu không dưới 5.000 USD, tùy thuộc vào phả hệ và độ tuổi.
Để đảm bảo mua được Bearded Collie thuần chủng, bạn cần tìm đến các đơn vị nhập khẩu thú cưng uy tín và tiến hành kiểm tra sức khỏe đầy đủ trước khi đưa chúng về nhà. Việc chọn một nhà nhân giống uy tín là cực kỳ quan trọng để đảm bảo chú chó của bạn có sức khỏe tốt và tính cách ổn định.
Kết luận
Bearded Collie là giống chó thông minh, thân thiện và tràn đầy năng lượng, phù hợp cho những gia đình có lối sống năng động và yêu thương thú cưng. Chúng không chỉ là những chú chó chăn gia súc xuất sắc mà còn là người bạn đồng hành đáng yêu và trung thành. Tuy nhiên, do yêu cầu cao về chăm sóc và vận động, việc nuôi một chú Bearded Collie đòi hỏi sự kiên nhẫn, tình yêu thương và trách nhiệm.
Nếu bạn sẵn sàng dành thời gian và công sức để chăm sóc Bearded Collie, bạn sẽ nhận được sự trung thành và tình cảm vô điều kiện từ chú chó này. Bearded Collie không chỉ là một giống chó, mà còn là người bạn đồng hành thân thiết, luôn sẵn sàng chia sẻ niềm vui và gắn kết với gia đình bạn trong mọi khoảnh khắc.
Những điều thú vị về Bearded Collie
- Beardie Bounce: Bearded Collie có đặc điểm nhảy bật bằng chân trước khi phấn khích, đây là một đặc điểm độc đáo và dễ nhận biết của giống chó này.
- Xuất hiện trong phim ảnh: Bearded Collie đã xuất hiện trong nhiều bộ phim nổi tiếng như The Shaggy Dog, làm tăng thêm sự nổi tiếng và yêu thích của giống chó này trên toàn thế giới.
- Khả năng bảo vệ: Dù thân thiện, Bearded Collie vẫn có khả năng cảnh giác cao và sẽ sủa để báo hiệu khi có người lạ đến gần nhà.