Azawakh là giống chó săn nhanh nhẹn và thanh lịch có nguồn gốc từ Tây Phi. Với ngoại hình mảnh mai, đôi chân dài và vẻ ngoài tinh tế, Azawakh là một giống chó quý hiếm được ưa chuộng bởi những người yêu thích thú cưng độc đáo. Đặc trưng của Azawakh không chỉ nằm ở tốc độ và sự nhạy bén mà còn ở tính cách trung thành, độc lập và khả năng bảo vệ mạnh mẽ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về nguồn gốc, ngoại hình, tính cách, cách nuôi và chăm sóc Azawakh, cũng như giá cả và cách đặt mua giống chó này tại Việt Nam.
Thông tin tổng quan về Azawakh
- Nhóm chó: Chó săn đuổi (Hound)
- Chiều cao: Con đực từ 60-74 cm, con cái từ 58-68 cm
- Cân nặng: Con đực từ 20-25 kg, con cái từ 15-20 kg
- Tuổi thọ trung bình: 12 – 15 năm
- Bộ lông: Ngắn, mịn và mỏng, dễ dàng lộ rõ các cơ bắp
- Màu lông: Từ cát vàng, nâu đỏ, trắng, xanh dương đến vằn và đen, tạo nên vẻ ngoài độc đáo
- Tính cách: Trung thành, nhạy bén, độc lập, bảo vệ lãnh thổ
- Nguồn gốc: Sa mạc Sahara, Tây Phi
- Giá tại Việt Nam: Khoảng từ 5.000 USD trở lên (chỉ có thể đặt hàng nhập khẩu)
Nguồn gốc lịch sử của Azawakh
Azawakh là giống chó săn có nguồn gốc cổ xưa từ khu vực Sahel và sa mạc Sahara, mang đậm tính biểu tượng văn hóa của người dân Tây Phi. Lịch sử của giống chó này trải qua nhiều thăng trầm, với sự phát triển và duy trì các đặc điểm di truyền độc đáo. Dưới đây là những nét chính trong nguồn gốc và hành trình lịch sử của Azawakh:
- Xuất xứ Tây Phi: Azawakh có nguồn gốc từ các khu vực sa mạc Sahara và Sahel, bao gồm các nước như Mali, Niger, và Burkina Faso. Đặc điểm nổi bật là sức chịu đựng và sự linh hoạt, phù hợp với môi trường khắc nghiệt của sa mạc.
- Mối quan hệ với người Tuareg: Giống chó này gắn liền với dân tộc Tuareg, một bộ tộc du mục sống tại sa mạc Sahara. Người Tuareg nuôi dưỡng Azawakh để bảo vệ đàn gia súc và săn bắt, xem chúng là người bạn đồng hành và bảo vệ đáng tin cậy trong cuộc sống du mục.
- Tên gọi “Azawakh”: Tên gọi của giống chó này xuất phát từ thung lũng Azawakh – một vùng đất khô cằn nằm giữa Mali và Niger. Người Tuareg còn gọi chúng là “idi n’ illeli,” có nghĩa là “chó săn của người tự do,” phản ánh sự tự do, độc lập của Azawakh và tình cảm đặc biệt mà người dân dành cho chúng.
- Lần đầu xuất khẩu: Những năm 1970, một nhà ngoại giao Nam Tư lần đầu tiên mang Azawakh ra khỏi khu vực Tây Phi. Sau đó, giống chó này được nhân giống rộng rãi và nhanh chóng nổi tiếng tại châu Âu, đặc biệt là Pháp.
- Sự công nhận quốc tế: Đến năm 1980, Azawakh chính thức được công nhận là một giống chó riêng biệt tại châu Âu. Năm 2011, giống chó này được American Kennel Club (AKC) công nhận, mở rộng sự phổ biến của Azawakh trên toàn cầu.
- Giữ gìn phẩm chất ban đầu: Dù được nuôi rộng rãi, Azawakh vẫn là giống chó quý hiếm. Các nhà lai tạo luôn cố gắng bảo tồn các đặc điểm ngoại hình và tính cách đặc trưng, gồm tính trung thành, bản năng bảo vệ mạnh mẽ và tốc độ đáng nể, giúp Azawakh duy trì sức hấp dẫn qua nhiều thế hệ.
Ngày nay, Azawakh không chỉ là một giống chó săn mà còn là biểu tượng của sự kiên cường và lòng trung thành, giữ nguyên giá trị văn hóa mà người Tuareg đã vun đắp qua nhiều thế kỷ.
Đặc điểm ngoại hình của Azawakh
Azawakh có vóc dáng cao ráo, thanh thoát và rất ấn tượng. Giống chó này sở hữu đôi chân dài, thân hình mảnh mai và các khối cơ bắp phát triển rõ nét dưới lớp da mỏng, tạo nên vẻ ngoài khỏe mạnh nhưng không kém phần duyên dáng. Chúng thường có chiều cao khoảng từ 60 đến 74 cm và cân nặng dao động từ 15 đến 25 kg. Đặc biệt, phần ngực sâu của Azawakh cùng với cấu trúc cơ thể thon dài giúp chúng dễ dàng di chuyển nhanh trên các quãng đường dài.
Bộ lông của Azawakh ngắn, mịn và thường có màu sắc đa dạng như vàng cát, nâu đỏ, trắng, đen, xanh dương, vằn và cả các màu pha trộn. Các sắc màu phong phú này tạo nên vẻ đẹp độc đáo và thanh lịch cho giống chó này. Đặc biệt, lông của chúng mỏng dần từ lưng xuống bụng, với phần bụng gần như không có lông.
Azawakh có đôi mắt hình hạnh nhân toát lên vẻ thông minh và cảnh giác, đôi tai dài, rủ xuống hai bên má, tạo nên vẻ ngoài rất quý phái và sang trọng. Nhìn chung, Azawakh là một trong những giống chó có ngoại hình ấn tượng nhất, phù hợp với những người yêu thích vẻ đẹp hoang dã và quý hiếm.
Tính cách và hành vi của Azawakh
Azawakh là giống chó nổi tiếng với tính cách độc lập và nhạy bén. Chúng thường rất trung thành và gắn bó với gia đình, nhưng lại có chút dè dặt và giữ khoảng cách với người lạ. Bản năng bảo vệ của Azawakh rất cao, khiến chúng trở thành giống chó canh gác tuyệt vời. Khi phát hiện có mối nguy hiểm hoặc người lạ xâm phạm lãnh thổ, Azawakh sẽ phát ra âm thanh cảnh báo để báo hiệu cho chủ nhân.
Mặc dù Azawakh có xu hướng dè dặt với người lạ, chúng lại rất tình cảm và nhẹ nhàng với những thành viên trong gia đình. Azawakh có khả năng nhận diện và ghi nhớ tốt các thành viên thân thiết, tạo nên mối quan hệ gắn kết sâu sắc với chủ nhân. Tuy nhiên, Azawakh không phải là giống chó thích âu yếm và thường không phù hợp với những người muốn nuôi một chú chó dễ thương để bế bồng.
Azawakh cũng có bản năng săn mồi mạnh mẽ. Chúng dễ dàng bị thu hút bởi các vật thể di chuyển nhanh như thú nhỏ, xe đạp hoặc thậm chí là trẻ em đang chạy. Vì vậy, khi nuôi Azawakh, chủ nhân cần phải chú ý kiểm soát chúng trong các tình huống có nhiều kích thích để đảm bảo an toàn cho cả chó và người xung quanh.
Cách nuôi và chăm sóc Azawakh
1. Môi trường sống lý tưởng
Azawakh cần một môi trường sống có không gian rộng rãi, lý tưởng là sân vườn có hàng rào bảo vệ để chúng có thể chạy nhảy và giải phóng năng lượng. Môi trường này không chỉ giúp chúng cảm thấy thoải mái mà còn đảm bảo an toàn cho chúng khi có thể di chuyển tự do. Nếu sống trong môi trường chật hẹp, Azawakh có thể trở nên trầm cảm và có hành vi phá phách. Điều này đặc biệt quan trọng vì chúng có bản năng săn đuổi mạnh mẽ và luôn cần có không gian để vận động.
2. Vận động và tập thể dục
Azawakh là giống chó săn năng động, do đó chúng cần ít nhất 1 giờ vận động mỗi ngày. Các hoạt động lý tưởng cho Azawakh bao gồm chạy bộ, đi dạo nhanh hoặc chơi đùa trong khu vực rộng rãi có hàng rào. Chúng là người bạn đồng hành tuyệt vời cho những ai thích hoạt động ngoài trời và có thói quen tập thể dục đều đặn. Lưu ý rằng, Azawakh rất nhạy cảm với thời tiết lạnh, nên trong những ngày lạnh giá, bạn cần chuẩn bị áo ấm cho chúng khi ra ngoài.
3. Chải lông và vệ sinh cơ thể
Bộ lông ngắn và mịn của Azawakh rất dễ chăm sóc. Bạn chỉ cần chải lông cho chúng mỗi tuần một lần để giữ lông mượt mà và loại bỏ lông rụng. Azawakh cũng ít có mùi hôi nên không cần tắm quá thường xuyên. Nên cắt móng cho chúng định kỳ để tránh tình trạng móng quá dài gây đau đớn và ảnh hưởng đến dáng đi của chó. Kiểm tra và vệ sinh tai, mắt thường xuyên cũng là một phần quan trọng trong quá trình chăm sóc Azawakh.
4. Chế độ dinh dưỡng
Azawakh cần một chế độ ăn uống chất lượng cao, giàu protein để duy trì cơ bắp và đáp ứng nhu cầu năng lượng cao của chúng. Thức ăn nên được chia thành hai bữa chính mỗi ngày, đảm bảo không cho ăn quá nhiều để tránh tình trạng béo phì. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về cân nặng hoặc tình trạng dinh dưỡng của Azawakh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để có hướng dẫn phù hợp.
5. Huấn luyện
Azawakh là giống chó thông minh nhưng độc lập, đòi hỏi chủ nhân kiên nhẫn và có kinh nghiệm huấn luyện chó. Việc xã hội hóa từ nhỏ sẽ giúp Azawakh hòa đồng hơn với người lạ và dễ kiểm soát hơn trong các tình huống mới lạ. Áp dụng phương pháp huấn luyện tích cực, khuyến khích bằng phần thưởng và khen ngợi sẽ giúp chúng dễ tiếp thu và tạo ra những phản ứng tích cực.
6. Sức khỏe và các bệnh thường gặp
Azawakh là giống chó khỏe mạnh, tuy nhiên chúng vẫn có nguy cơ gặp phải một số vấn đề sức khỏe nhất định. Các bệnh thường gặp ở Azawakh bao gồm:
- Suy giáp: Bệnh suy giáp làm giảm chức năng tuyến giáp, gây ra các triệu chứng như tăng cân, mệt mỏi và thay đổi hành vi.
- Động kinh: Azawakh có thể gặp phải các cơn động kinh không rõ nguyên nhân, cần được điều trị và quản lý dưới sự giám sát của bác sĩ thú y.
- Các bệnh tự miễn: Một số bệnh tự miễn như viêm da, suy giáp tự miễn có thể ảnh hưởng đến Azawakh, gây ra các triệu chứng không mong muốn.
- Dạ dày xoắn: Tình trạng dạ dày xoắn có thể gây nguy hiểm cho Azawakh và cần được xử lý y tế khẩn cấp.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ và lựa chọn nơi mua chó uy tín sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh trên cho Azawakh.
7. Tương tác với trẻ em và vật nuôi khác
Azawakh có thể hòa đồng với trẻ em trong gia đình nếu được xã hội hóa từ nhỏ, tuy nhiên vì bản tính nhạy cảm, chúng có thể không thích hợp với trẻ nhỏ quá hiếu động. Khi cho Azawakh tiếp xúc với các vật nuôi nhỏ hơn như mèo hoặc các giống chó nhỏ, chủ nhân cần theo dõi và giám sát để đảm bảo an toàn. Nếu được huấn luyện và tiếp xúc từ nhỏ, Azawakh sẽ có thể sống hòa thuận với các vật nuôi khác.
Giá và cách đặt mua Azawakh tại Việt Nam
Azawakh là giống chó rất hiếm tại Việt Nam và chỉ có thể sở hữu thông qua đặt hàng nhập khẩu. Giá của một chú Azawakh thuần chủng dao động từ 5.000 USD trở lên, chưa kể các chi phí vận chuyển và thủ tục khác. Khi mua Azawakh, bạn nên tìm đến các nhà nhập khẩu uy tín để đảm bảo chất lượng và sức khỏe cho chú chó.
Kết luận
Azawakh là giống chó săn đuổi độc đáo và tinh tế với tính cách độc lập, mạnh mẽ và bản năng bảo vệ cao. Chúng là sự lựa chọn lý tưởng cho những ai đam mê vận động và có kinh nghiệm nuôi các giống chó săn. Nếu bạn mong muốn một người bạn đồng hành trung thành, mạnh mẽ và luôn sẵn sàng bảo vệ, Azawakh sẽ là lựa chọn hoàn hảo. Tuy nhiên, hãy cân nhắc kỹ và chuẩn bị đủ điều kiện chăm sóc phù hợp trước khi quyết định nuôi Azawakh.