“Akita Inu – không chỉ là một giống chó, mà là một biểu tượng!” – Đúng như câu nói này, chó Akita Inu có lịch sử phong phú và gắn bó mật thiết với văn hóa Nhật Bản. Chó Akita không chỉ chinh phục người yêu chó bởi vẻ ngoài uy nghiêm và mạnh mẽ mà còn khiến thế giới ngưỡng mộ bởi sự trung thành và tính cách can đảm. Được coi là biểu tượng quốc gia và là “báu vật thiên nhiên” của xứ sở hoa anh đào, Akita Inu mang trong mình vẻ đẹp tinh túy của vùng núi tuyết và lịch sử gắn bó với giới quý tộc, samurai. Hãy cùng khám phá tất cả những đặc điểm nổi bật của giống chó đặc biệt này – từ ngoại hình, tính cách cho đến cách nuôi dưỡng và chăm sóc.
Giới thiệu và thông tin cơ bản về chó Akita Inu
- Nguồn gốc: Nhật Bản, đặc biệt tại vùng Akita, Tohoku.
- Kích thước: Akita Inu là giống chó lớn nhất trong các giống chó Nhật Bản. Chiều cao từ 64–71 cm, nặng từ 32–59 kg.
- Nhóm chó: Chó săn, chó bảo vệ.
- Tuổi thọ: Khoảng 10-15 năm.
- Tính cách: Trung thành, mạnh mẽ, thông minh, có tính độc lập cao.
- Màu sắc phổ biến: Đỏ (màu lửa), trắng, và vằn (brindle).
Chó Akita Inu không chỉ là một loài vật nuôi mà còn được xem như một biểu tượng của lòng trung thành và sự tận tụy. Đây là giống chó được yêu mến không chỉ ở Nhật Bản mà còn trên toàn thế giới.
Lịch Sử và Nguồn Gốc của Giống Chó Akita Inu Nhật Bản
Nhiều người phương Tây biết đến Akita Inu qua câu chuyện cảm động của chú chó trung thành Hachiko – chú chó đợi chủ ở ga Shibuya suốt nhiều năm sau khi chủ qua đời. Năm 1937, nữ văn sĩ Helen Keller cũng được tặng hai chú Akita Inu, giúp giống chó này được biết đến ở Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nhiều hiểu lầm và huyền thoại về giống chó này vẫn tồn tại, và hầu hết xuất phát từ những người phương Tây chưa am hiểu lịch sử chính xác của Akita Inu. Dưới đây là tóm lược lịch sử giống chó Akita Inu dựa trên các nguồn đáng tin cậy từ Nhật Bản.
1. Khởi Nguồn Từ Vùng Akita
- Tên gọi và địa danh: “Akita Inu” là tên gọi xuất phát từ tỉnh Akita, vùng Tohoku, nằm ở phía bắc đảo Honshu, Nhật Bản. Trong tiếng Nhật, “Inu” có nghĩa là “chó“. Giống chó này là một trong sáu giống chó Nhật Bản nguyên thủy bản địa và được coi là quốc khuyển, biểu tượng cho lòng trung thành và sức mạnh.
- Tổ tiên Matagi Inu: Akita Inu hiện đại có nguồn gốc từ giống chó săn Matagi Inu, một giống chó có kích thước trung bình, tai dựng và đuôi cong, có thể chất mạnh mẽ và khả năng chịu lạnh cao, được người Matagi sử dụng trong các cuộc săn gấu đen Nhật Bản và hươu và lợn rừng. Matagi là những thợ săn sinh sống tại vùng núi phía bắc Nhật Bản, họ được coi là hậu duệ của người Ainu, dân tộc bản địa ở Nhật Bản và Sakhalin. Với truyền thống hàng thế kỷ, Matagi có niềm tôn kính với thiên nhiên và thường làm lễ cúng trước, trong và sau khi săn bắt. Matagi Inu được huấn luyện để hỗ trợ chủ trong các cuộc săn đuổi khó khăn. Sự gan dạ, sức bền và lòng trung thành của Matagi Inu đã trở thành nền tảng phát triển của Akita Inu.
2. Thời kỳ Heian (794-1185) – Khởi nguồn của chó săn Nhật Bản.
- Phát triển giống chó săn: Trong thời kỳ Heian (794-1185), giống chó bắt đầu được nuôi để hỗ trợ săn bắn và bảo vệ. Các Samurai thường nuôi chó để săn chim và xem đây là một thú vui. Giống chó được nuôi để săn bắt trong thời gian này cũng bắt đầu phát triển.
- Chó trở thành biểu tượng trong xã hội: Dưới thời Hoàng đế Uda (887-897), việc nuôi chó và mèo như thú cưng trở nên phổ biến. Các giống chó săn từ vùng Akita được chọn lọc và lai tạo để phát triển, tạo ra các giống chó đặc trưng theo vùng như chó săn lợn rừng ở Akita, chó săn thỏ ở Kagoshima và chó chiến đấu ở Kochi.
3. Thời Edo (1603–1868): Biểu Tượng Cho Giới Quý Tộc
- Shogun Tsunayoshi và tình yêu đặc biệt dành cho chó: Năm 1680, Tokugawa Tsunayoshi, vị Shogun thứ 5 của triều đại Mạc phủ Edo, lên nắm quyền. Vì sinh năm Bính Tuất, ông rất yêu quý loài chó và được gọi là “Inu Kubo” (Khuyển Tướng quân). Năm 1687, ông ban hành “Shorui Awaremi no Rei” (Sắc lệnh về lòng trắc ẩn với sinh vật), nghiêm cấm các hành vi ngược đãi và giết hại chó. Ai vi phạm có thể bị phạt tù hoặc tử hình, nhờ đó mà giống chó Akita Inu được bảo vệ đặc biệt.
- Từ chó săn đến biểu tượng của giới quý tộc: những cuộc nổi dậy ở vùng Akita khiến các lãnh chúa và tầng lớp quý tộc sử dụng chó địa phương để bảo vệ tài sản. Giống chó Matagi Inu lúc này được lai tạo để trở nên to lớn và oai vệ hơn, phù hợp cho vai trò mới: bảo vệ bởi tầng lớp quý tộc và Samurai, không chỉ là chó săn mà còn là biểu tượng của lòng trung thành và sức mạnh. Các lãnh chúa vùng Akita, đặc biệt là gia tộc Satake, đã góp phần lai tạo và phát triển giống chó này, xem chúng như tài sản quý giá. Akita Inu thậm chí được chăm sóc chu đáo, có nhà và người hầu riêng như một thành viên quý tộc. Akita Inu trở thành biểu tượng của tầng lớp quý tộc Nhật Bản trong suốt 200 năm.
4. Minh Trị Duy Tân (1868–1912): Hiện Đại Hóa và Những Ảnh Hưởng Lớn
- Sự chuyển mình trong văn hóa và xã hội: Năm 1868, triều đại Mạc phủ sụp đổ, quyền lực trở về tay Thiên hoàng Minh Trị. Nhật Bản bước vào giai đoạn Minh Trị Duy Tân, mở cửa hội nhập và hiện đại hóa theo mô hình phương Tây. Quá trình hiện đại hóa đã làm thay đổi mạnh mẽ văn hóa truyền thống, tầng lớp Samurai cảm thấy bị lỗi thời trong xã hội mới, và để giữ vững tinh thần chiến đấu, trò đấu chó trở nên phổ biến.
- Thời kỳ này cũng chứng kiến sự giao thương với Hà Lan và Bồ Đào Nha, giống chó Karainu (giống Chow Chow hiện nay) từ nước ngoài được nhập khẩu vào Nhật Bản. Vào thời kỳ Minh Trị (1868-1912), giới quý tộc Nhật mua súng săn từ phương Tây và nhập khẩu các giống chó săn ngoại quốc, làm giảm đi số lượng chó Nhật Bản bản địa (Nihonken) vốn có trong nước. Kết quả là số lượng giống chó thuần chủng Nihonken giảm đi đáng kể.
- Lai tạo với các giống ngoại: Akita Inu bị lai tạo với các giống chó ngoại như Tosa Inu (giống chó đấu Nhật Bản) và các giống chó châu Âu như Mastiff, Becgie Đức, và Great Dane và Bull Terrier … để cải thiện sức mạnh và khả năng chiến đấu. Quá trình lai tạo này đã làm biến đổi hoàn toàn đặc điểm thuần chủng của Akita Inu, khiến nhiều cá thể có đặc điểm khác lạ như tai cụp, kích thước quá khổ so với Akita nguyên gốc. Các cá thể Akita lúc này thường được gọi là “Shin Akitainu” (Akita mới). Các đặc điểm ngoại hình chó Akita Inu thuần chủng như tai dựng hình chữ V, đuôi cuộn, bộ lông dày và cứng, cùng với kích thước vừa phải dần trở thành dấu ấn quý hiếm.
5. Đầu Thế Kỷ 20: Suy Giảm và Nỗ Lực Bảo Tồn
- Thuế chó và bệnh dịch: Năm 1910, Nhật Bản áp dụng thuế đối với các giống chó, dẫn đến việc hàng ngàn chú Akita bị giết hại. Trong giai đoạn 1912-1926, bệnh dại bùng phát trên diện rộng, đẩy giống Akita Inu thuần chủng vào nguy cơ tuyệt chủng.
- Nỗ lực bảo tồn: Các học giả và nhà chăn nuôi ở Nhật cảm thấy giống chó Shin Akitainu đã mất đi các đặc tính nguyên bản của chó Nhật. Năm 1922, tiến sĩ Watase phát động phong trào phục hồi giống Akita nguyên thủy, bằng cách tìm kiếm những cá thể Akita thuần chủng còn sót lại tại các ngôi làng xa xôi và vùng núi hẻo lánh. Các nhà bảo tồn khuyến khích lai tạo trở lại hình dáng Nihonken, tức là những đặc điểm của chó Nhật Bản nguyên bản như tai dựng, đuôi cong và vẻ đẹp tự nhiên. Họ bắt đầu phục hồi giống Akita Inu bằng cách tái lai tạo với các dòng chó săn bản địa từ vùng Tohoku, Hokkaido và Sakhalin.
- Đặc điểm ngoại hình lý tưởng: Chó Nihonken được miêu tả với các đặc điểm: đầu phẳng, rộng, mũi ngắn, tai nhỏ, dựng đứng, và bộ lông dày. Chiều cao từ 35,5 đến 51 cm. Tính cách dũng mãnh, bảo vệ tốt, và có khả năng tuân thủ mệnh lệnh nếu được huấn luyện tốt.
6. Sự thành lập các hội bảo tồn và giai đoạn khôi phục đầu tiên
- 1927: Akitainu Hozonkai (AKIHO), tức Hiệp hội Bảo tồn Chó Akita, được thành lập ở thành phố Odate, tỉnh Akita, lần đầu tiên sử dụng tên gọi Akita Inu cho giống chó này. Mục tiêu của hiệp hội là ngăn chặn quá trình lai tạo và bảo vệ đặc điểm nguyên thủy của giống Akita Inu.
- 1928: Nihonken Hozonkai (NIPPO), Hiệp hội Bảo tồn Chó Nhật Bản, cũng ra đời tại Tokyo với nhiệm vụ bảo tồn các giống chó Nhật Bản. Ban đầu, họ phân loại chó theo kích cỡ – nhỏ, trung bình và lớn – chứ không theo giống, và việc lai tạo giữa các loại chó Nihonken là phổ biến.
- 1930s: Các nhà lai tạo bắt đầu sử dụng dòng máu từ các giống chó như Hokkaido Ken và Kaiken để phục hồi đặc điểm ngoại hình nguyên bản cho giống chó Akita.
- Danh hiệu Di sản Thiên nhiên Quốc gia: Ngày 31/7/1931, Akita Inu được công nhận là Di sản Tự nhiên Quốc gia Nhật Bản, chính thức đánh dấu giống chó này là một phần di sản văn hóa của Nhật Bản, biểu tượng cho lòng trung thành và tinh thần của người Nhật.
7. Hachiko (1923–1935): Biểu Tượng của Lòng Trung Thành
- Hachiko – Chú chó trung thành: Hachiko là chú chó Akita nổi tiếng nhất, sống cùng giáo sư Hidesaburō Ueno. Hachiko hàng ngày đều đến nhà ga Shibuya để đón giáo sư sau giờ làm việc. Sau khi giáo sư mất đột ngột vào năm 1925, Hachiko vẫn tiếp tục đến ga đợi ông suốt 9 năm cho đến khi qua đời. Câu chuyện của chú chó Hachiko đã làm lay động hàng triệu người trên toàn thế giới và biến Akita Inu thành biểu tượng của lòng trung thành.
8. Thế Chiến II (1939–1945): Khó Khăn và Sự Tồn Vong
- Thời kỳ khắc nghiệt: Trong Thế chiến II, Nhật Bản thiếu hụt lương thực và tài nguyên, chính phủ đã ra lệnh tịch thu chó, bao gồm Akita Inu, để lấy lông làm quần áo cho binh sĩ (trừ Becgie Đức phục vụ quân đội). Các giống chó, bao gồm Akita Inu, bị bắt hoặc giết để lấy lông và làm thực phẩm. Một số người dân và nhà lai tạo, như Morie Sawataishi, đã bảo vệ giống chó Akita Inu bằng cách giữ chúng tại các làng núi xa xôi. Một số khác đã cố gắng giữ gìn chúng bằng cách lai tạo với chó Becgie hoặc giấu chúng ở các vùng núi xa xôi.
- Nỗ lực bảo tồn bí mật: Mặc dù có lệnh cấm, các nhà nhân giống như Ichinoseki Kuniro vẫn duy trì nuôi một số cá thể Akita thuần chủng có màu red (vàng), brindle (vện) và trắng. Nhà lai tạo Ito duy trì dòng Akita Inu khác, gọi là Akita Dewa (lai Becgie Đức). Sau chiến tranh, hai dòng Ichinoseki và Dewa được kết hợp, trở thành nền tảng của giống Akita Inu hiện đại.
9. Năm 1937: Akita Inu Đến Hoa Kỳ
- Helen Keller và Akita Inu: Năm 1937, nữ văn sĩ người Mỹ Helen Keller khi đến Nhật Bản đã được tặng hai chú chó Akita, đây là những chú Akita Inu đầu tiên đến Hoa Kỳ, mở đầu cho hành trình của Akita Inu tại Mỹ. Sau chiến tranh, các quân nhân Mỹ cũng mang Akita Inu về nước, kết hợp với các giống bản địa để tạo ra Akita Mỹ (American Akita), dòng Akita có kích thước lớn hơn và tính cách khác biệt.
10. Cuối Thế Kỷ 20: Phân Tách Akita Nhật và Akita Mỹ
- Chính thức phân tách giống: Năm 1972, Hiệp hội Chó giống Hoa Kỳ (AKC) công nhận Akita Mỹ là một giống riêng biệt. Đến năm 1999, Liên đoàn Chó Thế giới (FCI) chính thức phân biệt Akita Nhật và chó Akita Mỹ thành hai giống độc lập, cho phép cả hai giống tham gia các cuộc thi quốc tế mà không làm ảnh hưởng đến danh tiếng của nhau.
11. Akita Inu Trong Văn Hóa và Lễ Hội Nhật Bản
- Biểu tượng văn hóa: Akita Inu được coi là biểu tượng cho sức khỏe, sự may mắn và hạnh phúc tại Nhật Bản. Người Nhật tặng nhau tượng Akita Inu để chúc phúc. Câu chuyện Hachiko được tưởng niệm hằng năm tại ga Shibuya để tri ân lòng trung thành.
- Lễ hội truyền thống: Giống chó Akita thường xuất hiện tại các lễ hội lớn như Kanto Matsuri tại Akita, Lễ hội Năm Mới, và Inu-kko ở Yuzawa để tôn vinh vai trò của chúng trong văn hóa và lịch sử Nhật Bản.
12. Phong trào Akita Inu tại Việt Nam
Phong trào nuôi Akita Inu tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong khoảng 10 năm trở lại đây, thu hút sự quan tâm của đông đảo những người yêu mến giống chó trung thành và quý phái này. Các hoạt động của cộng đồng Akita Inu tại Việt Nam rất đa dạng, từ các buổi offline chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc và nuôi dạy đến các sự kiện kỷ niệm đặc biệt. Điển hình, vào năm 2018, Hội những người yêu Akita Inu Việt Nam đã tổ chức lễ kỷ niệm ngày sinh Hachiko tại Nhà hát Lớn Hà Nội, với màn diễu hành quanh khu vực nhà hát để giới thiệu và quảng bá giống chó này đến công chúng. Sự kiện đã thu hút đông đảo người tham gia, thể hiện tình yêu dành cho giống chó Akita Inu và góp phần xây dựng một cộng đồng lớn mạnh.
3. Đặc điểm ngoại hình của giống chó Akita Inu Nhật Bản
Vẻ đẹp và ngoại hình ấn tượng của giống chó Akita Inu không chỉ đến từ bề ngoài mà còn từ những đặc trưng hình thành trong quá trình lịch sử của chúng. Sinh trưởng ở vùng núi tuyết phủ của Nhật Bản, giống chó này phát triển với thể lực vượt trội để thích nghi với điều kiện thời tiết lạnh giá và công việc săn bắn, bảo vệ cho các gia đình quý tộc và tầng lớp samurai.
1. Vóc dáng mạnh mẽ, uy nghi
Akita Inu là giống chó lớn với cơ bắp rắn chắc và sức mạnh vượt trội:
- Chiều cao: Từ 57-70 cm, chó đực thường lớn hơn chó cái đáng kể.
- Cân nặng: Khoảng 25-34 kg, giúp chúng di chuyển linh hoạt nhưng vẫn toát lên vẻ uy nghi.
- Thân hình: Vóc dáng to lớn với cơ thể săn chắc, ngực rộng và đôi chân dài, bền bỉ – một đặc điểm phù hợp với những nhiệm vụ đòi hỏi thể lực cao.
2. Bộ lông đa dạng và có nhiều lớp bảo vệ
Bộ lông của Akita Inu là một trong những yếu tố đặc biệt giúp giống chó này thích nghi hoàn hảo với thời tiết lạnh ở Nhật Bản:
- Màu lông đa dạng: Akita Inu có ba màu cơ bản là aka (đỏ hoặc vàng), tora (vện), và shiro (trắng). Tại Nhật, tỷ lệ màu lông thường thấy là khoảng 60% màu vàng, 30% màu vện, và 10% màu trắng.
- Trong màu vện (tora) có ba phiên bản: kurotora (vện đen), akatora (vện đỏ), và shimofuri (vện bạc).
- Urajiro: Là dấu hiệu đặc trưng trên lông của Akita Inu, bao gồm các mảng trắng xuất hiện ở mõm, má, bên dưới hàm, cổ, ngực, thân, đuôi, và bên trong tứ chi. Urajiro mang lại vẻ thanh thoát và nổi bật cho Akita Inu, đồng thời cũng là điểm khác biệt giúp nhận diện giống chó này.
3. Cấu trúc bộ lông ba lớp
Mặc dù thường được miêu tả là giống chó có “lông kép” (nijuuhimou), thực tế bộ lông của Akita Inu có cấu trúc ba lớp, giúp chúng bảo vệ cơ thể hiệu quả hơn:
- Lớp lông bảo vệ: Lớp ngoài cùng, dài hơn sợi thông thường khoảng 1,5 cm, có tác dụng ngăn cản các tác động từ bên ngoài như bụi, nước, tuyết.
- Lớp lông thô: Nằm dưới lớp lông bảo vệ, giúp cơ thể chống thấm nước và duy trì sự khô ráo dưới lớp lông ngoài.
- Lớp lông tơ: Lớp trong cùng dày và mềm mại, giúp Akita Inu giữ ấm trong mùa đông lạnh giá. Lớp lông này giúp giống chó chịu được nhiệt độ lạnh ở mức thấp nhất mà vẫn khỏe mạnh và hoạt bát.
4. Đầu to rộng, tai và mắt thể hiện sự cảnh giác cao
- Đầu: Akita Inu sở hữu đầu to, rộng, tạo nên vẻ uy nghi và thể hiện sức mạnh.
- Đôi tai: Nhỏ, nhọn và dựng đứng, mang lại nét đặc trưng và cho thấy sự cảnh giác nhạy bén của giống chó.
- Đôi mắt: Màu đen sẫm, tinh anh, vừa biểu hiện sự thông minh vừa toát lên vẻ nghiêm nghị. Đôi mắt của Akita Inu khá nhỏ, nằm sâu và cách xa nhau, giúp tạo nên dáng vẻ tập trung và đầy kiên định.
5. Đuôi dày cong trên lưng
Một trong những đặc điểm nổi bật khác của Akita Inu là chiếc đuôi dày luôn cuộn tròn trên lưng. Đuôi của chúng không chỉ là điểm nhấn ngoại hình mà còn giúp cân bằng khi di chuyển, leo trèo trong địa hình đồi núi.
Với vẻ ngoài uy nghi và bộ lông đa dạng, Akita Inu thực sự là một biểu tượng của vẻ đẹp mạnh mẽ và đầy tự hào của giống chó Nhật Bản. Những đặc điểm này không chỉ giúp Akita Inu thích nghi với điều kiện sống khắc nghiệt mà còn giúp chúng thực hiện tốt vai trò của mình trong lịch sử Nhật Bản. Akita Inu không chỉ là một giống chó quý mà còn là di sản sống của văn hóa Nhật, với ngoại hình và tính cách không thể nhầm lẫn.
Phân Loại Chó Akita: Akita Nhật Bản và Akita Mỹ
Chó Akita có hai loại chính được công nhận trên toàn cầu: Akita Nhật Bản (Akita Inu) và Akita Mỹ (American Akita). Mặc dù cả hai dòng đều có chung nguồn gốc từ giống chó Akita Inu gốc ở Nhật Bản, quá trình lai tạo và phát triển khác nhau đã tạo nên những đặc điểm ngoại hình và tính cách khác biệt.
So Sánh Chi Tiết Giữa Akita Nhật Bản và Akita Mỹ
| Tiêu chí | Akita Nhật Bản (Akita Inu) | Akita Mỹ (American Akita) |
|---|---|---|
| Nguồn gốc | Tỉnh Akita, Nhật Bản, với lịch sử lâu đời từ thời kỳ Edo | Được phát triển tại Mỹ sau Thế chiến II |
| Kích thước | Nhỏ hơn, cao khoảng 61-67 cm, nặng 32-50 kg | Lớn hơn, cao khoảng 66-71 cm, nặng 45-60 kg |
| Màu sắc | Chủ yếu là trắng, đỏ, vằn, yêu cầu có các vùng trắng (urajiro) | Không giới hạn màu sắc, phổ biến với mặt nạ đen |
| Đặc điểm khuôn mặt | Đầu nhỏ, mặt hẹp, mắt nhỏ hình tam giác, đuôi cuộn gọn gàng | Đầu to, mặt rộng, mắt sâu hơn, đuôi to và dày |
| Tính cách | Điềm đạm, trung thành, khá độc lập | Mạnh mẽ, hòa đồng hơn, thích hợp làm chó bảo vệ |
| Tổ chức công nhận | Được Liên đoàn Chó Quốc tế (FCI) và Akita Inu Hozonkai (AKIHO) công nhận | Được Hiệp hội Chó Mỹ (AKC) công nhận |
Akita Nhật Bản thường có vẻ ngoài thanh lịch, bộ lông mượt mà và dáng người cân đối, toát lên vẻ đẹp truyền thống. Trong khi đó, Akita Mỹ lại to lớn, với cơ bắp phát triển hơn và ngoại hình mạnh mẽ hơn.
Chó Akita thuần chủng và Akita lai
Hiện nay, Akita đã trở nên phổ biến tại Việt Nam, nhưng vì không có nhiều trại nuôi và hệ thống bảo tồn giống chính thức, các chú chó Akita tại đây có thể bị lai tạo không kiểm soát. Một trong những vấn đề phổ biến là lai với các giống chó địa phương như chó ta, chó cỏ hoặc các giống chó nhập khẩu khác. Nguyên nhân có thể do “tai nạn” khi phối giống ngoài ý muốn, hoặc chủ yếu để tạo ra dòng Akita lai giá rẻ nhằm đánh lừa những người mới chơi, chưa có nhiều kiến thức và kinh nghiệm về giống chó Akita thuần chủng.. Những chú Akita bị lai này thường có kích thước nhỏ hơn, bộ lông và màu sắc không còn giống hoàn toàn với dòng Akita thuần chủng.
Đặc Điểm Nhận Biết Akita Lai Tại Việt Nam:
- Ngoại hình: Akita lai có thể có thân hình nhỏ hơn Akita thuần chủng, tai, đuôi hoặc hình dạng đầu cũng có thể khác biệt.
- Màu sắc: Màu lông không giữ được màu truyền thống như đỏ, trắng hoặc vằn, mà có thể pha trộn nhiều màu khác nhau.
- Tính cách: Chó Akita lai thường không còn giữ được bản tính điềm tĩnh, trung thành và độc lập như Akita thuần chủng. Một số có thể thân thiện và dễ gần hơn, nhưng cũng thiếu đi sự trung thành đặc trưng của Akita.
Lựa Chọn Chó Akita Thuần Chủng Tại Việt Nam
Vì có nguy cơ lai tạo, khi mua chó Akita tại Việt Nam, người nuôi nên lưu ý chọn lựa từ các nguồn uy tín, các trại chó có giấy chứng nhận nguồn gốc rõ ràng và đầy đủ giấy tờ từ tổ chức bảo vệ giống chó. Đối với những người yêu thích giống chó Akita thuần chủng, việc tìm kiếm và nuôi dưỡng Akita không qua lai tạo là một lựa chọn nên cân nhắc để đảm bảo giữ được đặc điểm và tính cách nguyên bản của giống chó này.
Việc hiểu rõ về phân loại và tình trạng lai tạo của Akita sẽ giúp người nuôi dễ dàng hơn trong việc chăm sóc, đồng thời bảo vệ được giá trị văn hóa của giống chó quý Akita Inu từ Nhật Bản.
Tính Cách và Hành Vi Của Chó Akita: Người Bạn Trung Thành, Độc Lập
Chó Akita là biểu tượng trung thành của Nhật Bản, nổi tiếng với lòng trung thành và tính cách mạnh mẽ, độc lập. Dưới đây là các đặc điểm nổi bật về tính cách và hành vi của giống chó này:
- Trung thành tuyệt đối: Akita luôn tận tụy với chủ nhân, sẵn lòng bảo vệ và ở bên gia đình trong mọi tình huống. Chúng thường chỉ gắn bó với một vài người trong gia đình.
- Độc lập và quyết đoán: Đây là giống chó có tính cách tự chủ, không dễ phục tùng, đòi hỏi sự huấn luyện kiên nhẫn và tôn trọng từ người nuôi.
- Thông minh và tinh ý: Akita rất nhạy bén, có khả năng tự học và nhớ lâu. Chúng đáp ứng tốt với các phương pháp huấn luyện tích cực, nhẹ nhàng.
- Bản năng bảo vệ mạnh mẽ: Akita luôn cảnh giác với người lạ và sẵn sàng bảo vệ gia đình, nhưng ít khi sủa vô cớ.
- Khả năng tự làm sạch: Akita có thói quen tự làm sạch như mèo, ít có mùi cơ thể, dễ chăm sóc và giữ vệ sinh.
- Tính cách mạnh với các vật nuôi khác: Do bản năng chiếm hữu và lãnh thổ, Akita cần được xã hội hóa từ nhỏ để tránh xung đột với các con vật khác.
Akita là giống chó trung thành và mạnh mẽ, đòi hỏi người nuôi phải kiên nhẫn và có hiểu biết về hành vi của chúng. Khi được chăm sóc và huấn luyện đúng cách, Akita sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy và yêu thương suốt đời.
Akita và các thành viên trong gia đình
Akita là giống chó trung thành và rất yêu quý gia đình. Với trẻ em, Akita có thể là người bảo vệ và bạn chơi đùa lý tưởng, tuy nhiên cần sự giám sát của người lớn. Akita có thể sống hòa thuận với các thành viên khác trong gia đình nhưng không thích hợp sống chung với các vật nuôi khác do tính lãnh thổ và có xu hướng gây gổ với các chú chó cùng giới.
Cách nuôi và chăm sóc chó Akita Inu từ nhỏ đến trưởng thành
1. Môi trường sống và vận động
Akita có nhu cầu vận động cao và thích các hoạt động ngoài trời. Các bài tập như đi bộ, chạy, và các trò chơi tìm kiếm sẽ giúp chúng duy trì sức khỏe và tránh các hành vi phá hoại do buồn chán. Tuy nhiên, không nên để chúng chạy nhảy trên bề mặt cứng khi còn nhỏ để tránh các vấn đề xương khớp.
| Tháng tuổi | Thời gian vận động | Bài tập phù hợp |
|---|---|---|
| 2-3 tháng | 10-15 phút | Đi bộ ngắn, chạy nhẹ nhàng |
| 3-6 tháng | 20-30 phút | Đi bộ dài hơn, chơi bóng |
| Trên 6 tháng | 45-60 phút | Đi bộ dài, chạy bộ, tập thể dục |
2. Chải lông và vệ sinh cơ thể
- Chải lông: Akita Inu cần được chải lông hàng tuần, đặc biệt là trong mùa rụng lông.
- Tắm rửa: Tắm cho Akita Inu khoảng 1 lần/tháng.
- Cắt móng và vệ sinh tai, mắt: Kiểm tra tai, mắt hàng tuần để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe.
3. Chế độ dinh dưỡng
Akita có nhu cầu dinh dưỡng phù hợp với mức độ hoạt động và tình trạng sức khỏe của từng cá thể. Cần lưu ý chọn thức ăn chất lượng cao, phù hợp với hệ tiêu hóa nhạy cảm của Akita, đồng thời chia thành hai bữa mỗi ngày cho chó trưởng thành.
| Tháng tuổi | Số bữa/ngày | Loại thức ăn |
|---|---|---|
| 2-3 tháng | 3 bữa | Thức ăn mềm, dễ tiêu hóa |
| 3-6 tháng | 2-3 bữa | Hạt khô, thịt nấu mềm |
| Trên 6 tháng | 2 bữa | Thức ăn hạt kết hợp chế độ ăn giàu đạm |
4. Huấn luyện và xã hội hóa
Akita là giống chó thông minh nhưng khá bướng bỉnh, do đó việc huấn luyện đòi hỏi sự kiên nhẫn và nhất quán. Chúng cần được xã hội hóa từ sớm để giảm bớt tính cảnh giác và có thể hòa đồng tốt hơn với người lạ và các động vật khác. Huấn luyện cần được thực hiện bằng phương pháp tích cực và chủ nhân cần tạo ra mối quan hệ chặt chẽ với Akita để đạt hiệu quả tốt nhất.
| Tháng tuổi | Bài tập huấn luyện | Lưu ý |
|---|---|---|
| 2-3 tháng | Gọi tên, ngồi, nằm | Thưởng khi hoàn thành |
| 3-6 tháng | Đi bên cạnh, theo lệnh | Kiên nhẫn, duy trì thói quen |
| Trên 6 tháng | Huấn luyện nâng cao | Huấn luyện phản ứng với mệnh lệnh |
5. Sức khỏe và các bệnh thường gặp ở Akita Inu
Các bệnh phổ biến
- Loạn sản xương hông: Bệnh di truyền ảnh hưởng đến khả năng vận động.
- Viêm da dị ứng và viêm khớp: Do bộ lông dày, Akita Inu có thể mắc các bệnh về da.
- Bệnh mắt: Akita Inu dễ mắc viêm võng mạc và viêm bề mặt mắt.
Chủ nuôi cần lưu ý kiểm tra sức khỏe định kỳ và tiêm phòng đầy đủ để đảm bảo sức khỏe cho Akita Inu.
Giá chó Akita Inu và các yếu tố ảnh hưởng đến giá
1. Bảng Giá Chó Akita Tại Việt Nam
(Đơn vị: triệu đồng và USD)
| Loại Chó | Giá | Mô Tả |
|---|---|---|
| Không giấy tờ VKA | 15+ | – Nhân giống trong nước, thuần chủng nhưng không giấy VKA, giá tùy thuộc vào ngoại hình. |
| Có giấy tờ VKA | 25+ | – Nhân giống trong nước, có giấy VKA chứng nhận thuần chủng, ngoại hình và phả hệ đẹp. |
| Nhập khẩu từ Nhật Bản | 10,000 USD+ | – Nhập khẩu từ Nhật Bản, phả hệ AKIHO, chất lượng giống cao, thuần chủng tuyệt đối. |
| Nhập khẩu từ Châu Âu | 5,000 USD+ | – Nhập từ châu Âu, phả hệ rõ ràng, chất lượng tốt nhưng giá thấp hơn chó Nhật. |
| Chó Akita lai | 3+ | – Lai với giống khác trong nước, không đạt chuẩn thuần chủng Akita. |
2. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Giá Chó Akita
-
Bốn chú chó con Akita Inu, thường có giá cao hơn chó trưởng thành.
3. Lưu Ý Khi Mua Chó Akita Giá Rẻ
- Tránh các tin rao giá quá thấp (bán chó Akita 600 nghìn 1con đến dưới 1, 2 triệu đồng) vì dễ gặp lừa đảo.
- Chi phí chăm sóc, tiêm phòng cao nên giá quá rẻ có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Lời khuyên: Hãy mua từ trại giống uy tín để đảm bảo sức khỏe và chất lượng của chú chó Akita.
Mua chó Akita Inu ở đâu tại TPHCM, Hà Nội?
- Mua online: Bạn có thể tìm kiếm trên các nền tảng như Google, Facebook và các trang rao vặt uy tín. Tuy nhiên, hãy kiểm tra kỹ người bán và thông tin chó để tránh lừa đảo.
- Chợ chó mèo: Tại TPHCM có đường Lê Hồng Phong (quận 10), Hà Nội có chợ Bưởi (quận Ba Đình). Tuy nhiên, khi mua tại đây cần thận trọng kiểm tra sức khỏe và nguồn gốc.
- Trại chó uy tín: Các cửa hàng và trại chó chuyên nghiệp thường cung cấp Akita Inu thuần chủng, có bảo hành sức khỏe và cam kết rõ ràng.
Kinh nghiệm chọn mua và nhận nuôi chó Akita Inu
Khi mua chó Akita Inu, bạn nên kiểm tra ngoại hình, giấy tờ sức khỏe, và quan sát hành vi. Chọn nơi mua uy tín để tránh mua phải chó không đảm bảo sức khỏe. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhận nuôi chó Akita từ các trạm cứu hộ, vừa giúp đỡ các chú chó khó khăn vừa có thêm một người bạn trung thành.
So sánh và phân biệt giữa chó Akita Inu và Shiba Inu
Cả Akita Inu và Shiba Inu đều là những giống chó nổi tiếng đến từ Nhật Bản, được biết đến với lòng trung thành và những đặc điểm ngoại hình nổi bật. Tuy nhiên, chúng có những khác biệt đáng kể về kích thước, tính cách, và mục đích nuôi dưỡng. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về sự khác nhau giữa hai giống chó Akita và Shiba.
| Tiêu chí | Akita Inu | Shiba Inu |
|---|---|---|
| Nguồn gốc | – Tỉnh Akita, Nhật Bản – Vùng núi lạnh, tuyết phủ quanh năm |
– Vùng núi phía nam Nhật Bản, đặc biệt là Kansai, Chūbu |
| Kích thước | – Lớn, cao 61-71 cm – Nặng 32-59 kg |
– Nhỏ gọn, cao 35-43 cm – Nặng 8-10 kg |
| Ngoại hình | – Cơ bắp, đuôi cuộn – Tai dựng, lông dày hai lớp |
– Nhỏ gọn, đuôi cuộn – Tai dựng, lông ngắn |
| Màu lông | – Đỏ, trắng, vện (brindle) | – Đỏ, đen & nâu, trắng, vện |
| Tính cách | – Trung thành, điềm tĩnh – Dũng cảm, độc lập, cảnh giác |
– Thân thiện, năng động – Độc lập, đôi khi bướng bỉnh |
| Khả năng bảo vệ | – Bảo vệ gia đình rất tốt – Cảnh giác với người lạ |
– Cảnh giác nhưng không mạnh về bảo vệ |
| Nhu cầu vận động | – Cần vận động nhiều, phù hợp với sân vườn | – Cần đi dạo hàng ngày, thích hợp với căn hộ |
| Chăm sóc lông | – Cần chải chuốt định kỳ, rụng lông theo mùa | – Chải định kỳ, dễ chăm sóc hơn do lông ngắn |
| Tuổi thọ | – 10-15 năm | – 12-15 năm |
| Khả năng huấn luyện | – Khó huấn luyện, cần chủ kiên nhẫn – Phù hợp với người có kinh nghiệm |
– Dễ huấn luyện hơn nhưng có thể bướng bỉnh – Phù hợp với người mới nuôi |
| Phù hợp không gian | – Phù hợp với nhà có sân vườn – Không thích hợp căn hộ nhỏ |
– Phù hợp sống trong căn hộ, miễn là được đi dạo đều đặn |
| Quan hệ với trẻ em | – Tốt với trẻ trong gia đình – Cần giám sát do kích thước lớn |
– Thân thiện với trẻ, an toàn hơn do kích thước nhỏ |
| Quan hệ với vật nuôi khác | – Cảnh giác, đôi khi không thân thiện với vật nuôi khác | – Thân thiện hơn với các vật nuôi khác, cần xã hội hóa từ nhỏ |
| Tổng kết | – Lớn, dũng mãnh, bảo vệ tốt – Thích hợp với không gian rộng và chủ kinh nghiệm |
– Nhỏ, thân thiện, năng động – Phù hợp căn hộ và dễ huấn luyện hơn |
Chó Akita Inu là một giống chó tuyệt vời với lòng trung thành và sự mạnh mẽ. Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về giống chó Akita Inu và sẵn sàng chăm sóc một chú chó trung thành, thông minh này.
