Scottish Deerhound, hay còn được biết đến với tên gọi “Chó săn hươu Scotland,” là một giống chó cổ xưa có nguồn gốc từ Scotland, sở hữu vẻ đẹp thanh nhã và đầy uy lực. Với dáng vẻ cao lớn, mạnh mẽ cùng tính cách điềm đạm, trung thành, Scottish Deerhound là một người bạn đồng hành tuyệt vời trong những gia đình có không gian rộng rãi. Giống chó này từng được giới quý tộc Scotland coi trọng và thường xuất hiện trong các cuộc săn hươu ở cao nguyên Scotland, nơi những cuộc săn đuổi đòi hỏi tốc độ, sức mạnh và lòng dũng cảm của loài chó săn này.
Thông Tin Tóm Tắt Về Giống Chó Scottish Deerhound
- Nguồn gốc: Scotland
- Nhóm giống: Hound
- Chiều cao: 76-81 cm (đực), 71 cm trở lên (cái)
- Cân nặng: 39-50 kg (đực), 34-43 kg (cái)
- Màu lông: Các sắc xám, xám lam, xám vằn
- Tuổi thọ: 8-11 năm
- Tính cách: Dịu dàng, trung thành, điềm đạm
- Bản năng: Săn đuổi mạnh mẽ, thân thiện với con người nhưng nhạy cảm với vật nuôi nhỏ
Nguồn Gốc Lịch Sử
Scottish Deerhound, còn được gọi là “Chó săn hươu Scotland,” là một trong những giống chó cổ xưa nhất ở châu Âu. Được biết đến với sức mạnh và sự linh hoạt, giống chó này ban đầu được sử dụng để săn đuổi các loài động vật lớn như hươu đỏ và sói trên địa hình gồ ghề của vùng cao nguyên Scotland. Qua từng giai đoạn lịch sử, Scottish Deerhound không chỉ là một công cụ săn bắn hữu dụng mà còn là biểu tượng của quyền lực và lòng trung thành trong xã hội Scotland.
1. Trước Thế Kỷ 16: Nguồn Gốc và Những Bước Đầu Hình Thành
Sự tồn tại của những giống chó săn có ngoại hình và đặc điểm giống chó Scottish Deerhound đã được ghi nhận từ thời cổ đại, nhưng mãi đến thế kỷ 16, Scottish Deerhound mới được phân biệt và trở nên nổi bật ở Scotland. Giống chó này có lẽ đã được lai tạo từ các giống chó săn cổ xưa như Greyhound để có khả năng săn đuổi và chịu đựng thời tiết khắc nghiệt của vùng cao nguyên Scotland.
Trong những tài liệu thời trung cổ, Scottish Deerhound còn được gọi là “chó săn sói” hoặc “Irish Wolfdog,” ám chỉ khả năng săn bắt sói và các loài thú lớn khác trên vùng đất hoang sơ của Scotland và Ireland. Chó săn hươu Scotland lúc này được xem như là một tài sản quý báu, thậm chí có giá trị ngang với các loại vũ khí và gia súc trong những cuộc trao đổi và tranh giành của các thị tộc.
2. Thế Kỷ 16 – 18: Thời Kỳ Hưng Thịnh Của Scottish Deerhound
Trong thế kỷ 16, Scottish Deerhound trở thành giống chó được ưa chuộng bởi giới quý tộc Scotland, nhờ khả năng săn đuổi tuyệt vời và tính cách trung thành. Đây cũng là giai đoạn mà giống chó này được ghi nhận rõ ràng trong nhiều tài liệu lịch sử, đồng thời trở thành một biểu tượng của tầng lớp thượng lưu. Chỉ có những người thuộc tầng lớp quý tộc, đặc biệt là những người có chức tước cao, mới có quyền sở hữu giống chó này. Thậm chí, luật pháp Scotland còn cấm người dân thường nuôi giống chó này để bảo vệ tính quý hiếm của chúng.
Scottish Deerhound lúc này được sử dụng chủ yếu để săn hươu đỏ – loài động vật có trọng lượng lớn và tốc độ nhanh. Những cuộc săn hươu với sự tham gia của Scottish Deerhound không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn là phương tiện để thể hiện quyền lực và lòng dũng cảm của giới quý tộc Scotland.
3. Năm 1746: Sự Suy Thoái Do Cuộc Nổi Dậy Jacobite và Thảm Kịch Tại Culloden
Sự kiện đáng nhớ nhất trong lịch sử Scotland là cuộc nổi dậy của người Jacobite vào năm 1745, nhằm chống lại sự cai trị của nước Anh. Sau khi bị đánh bại trong trận Culloden năm 1746, hệ thống thị tộc của Scotland bị phá vỡ, dẫn đến nhiều thay đổi xã hội và chính trị quan trọng. Nhiều gia đình quý tộc Scotland mất đi lãnh thổ và quyền lực, khiến họ không còn khả năng nuôi dưỡng và bảo tồn giống chó Scottish Deerhound. Kết quả là, số lượng Scottish Deerhound giảm sút đáng kể, và giống chó này đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.
Việc sở hữu và nuôi dưỡng những con chó săn lớn như Scottish Deerhound trở nên không còn khả thi đối với nhiều người, khi kinh tế của Scotland bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau cuộc chiến và sự kiểm soát của Anh. Những thay đổi này đã tác động mạnh đến văn hóa và lối sống của người Scotland, và Scottish Deerhound không còn được coi là biểu tượng quyền lực như trước.
4. Thế Kỷ 19: Phục Hồi Nhờ Sự Bảo Tồn Của Gia Tộc McNeill
Đến đầu thế kỷ 19, giống chó Scottish Deerhound rơi vào tình trạng nguy cấp và đứng trước bờ vực tuyệt chủng. Tuy nhiên, nhờ vào nỗ lực bảo tồn của gia tộc McNeill – đặc biệt là hai anh em quý tộc Archibald và Duncan McNeill, Scottish Deerhound đã được phục hồi dần. Họ đã dành nhiều năm để lai tạo và khôi phục lại những dòng máu thuần chủng nhất của giống chó này, đảm bảo giữ nguyên đặc tính và phẩm chất độc đáo của Scottish Deerhound.
Gia tộc McNeill đã đưa Scottish Deerhound trở lại các cuộc thi chó săn, đồng thời nâng cao nhận thức về giống chó này trong giới quý tộc Anh và Scotland. Nhờ vào sự nỗ lực của họ, Scottish Deerhound dần lấy lại vị thế và trở thành biểu tượng cao quý một lần nữa, đặc biệt là trong các hoạt động săn bắn và giải trí.
5. Cuối Thế Kỷ 19 – Đầu Thế Kỷ 20: Đưa Scottish Deerhound Đến Hoa Kỳ và Được Công Nhận Bởi AKC
Vào cuối thế kỷ 19, Scottish Deerhound được du nhập vào Hoa Kỳ và nhanh chóng thu hút sự quan tâm của người dân nơi đây. Năm 1886, giống chó này chính thức được Hiệp hội Chó Hoa Kỳ (AKC) công nhận, đánh dấu bước phát triển quan trọng trong việc lan rộng Scottish Deerhound ra ngoài biên giới Scotland.
Trong thời gian này, các cuộc triển lãm và thi đấu chó đã trở nên phổ biến, giúp Scottish Deerhound khẳng định vị trí của mình như một giống chó quý hiếm, độc đáo và hấp dẫn. Tại Hoa Kỳ, Scottish Deerhound dần trở thành giống chó săn được yêu thích trong các gia đình thượng lưu và giới quý tộc nhờ vẻ đẹp và tính cách dịu dàng của chúng.
6. Thế Kỷ 20: Suy Thoái Và Bảo Tồn
Scottish Deerhound tiếp tục phát triển mạnh mẽ cho đến khi Thế chiến thứ Nhất nổ ra vào đầu thế kỷ 20. Cuộc chiến này đã gây ra nhiều thiệt hại và mất mát lớn lao, dẫn đến việc phá vỡ nhiều điền trang và tài sản của các gia đình quý tộc, đặc biệt là tại Anh và Scotland. Sự suy thoái kinh tế và thiếu hụt nguồn lực đã khiến việc bảo tồn giống chó này gặp khó khăn, và số lượng Scottish Deerhound tiếp tục giảm.
Sau Thế chiến thứ Hai, một số nhà bảo tồn và người yêu chó đã lập các tổ chức để bảo vệ và bảo tồn giống chó Scottish Deerhound. Những nỗ lực này đã giúp bảo vệ và nhân giống những cá thể thuần chủng còn lại, đảm bảo rằng Scottish Deerhound không bị mất đi hoàn toàn.
7. Thế Kỷ 21: Scottish Deerhound Trở Thành Giống Chó Quý Hiếm Được Yêu Thích
Ngày nay, Scottish Deerhound được coi là một giống chó quý hiếm trên toàn cầu. Mặc dù không phổ biến như nhiều giống chó khác, nhưng Scottish Deerhound vẫn có một lượng người hâm mộ trung thành, đặc biệt là những người yêu thích dòng chó săn truyền thống và quý tộc. Giống chó này đã trở thành lựa chọn phổ biến trong các gia đình thượng lưu, đồng thời xuất hiện trong nhiều cuộc thi chó săn và triển lãm chó quốc tế.
Scottish Deerhound được coi là một trong những giống chó săn lâu đời và cao quý nhất, không chỉ bởi khả năng săn đuổi tuyệt vời mà còn bởi vẻ ngoài thanh nhã, quý phái. Với sự nỗ lực của nhiều thế hệ người yêu chó và các tổ chức bảo tồn, Scottish Deerhound đã duy trì và phát triển được nguồn gien thuần chủng của mình, trở thành biểu tượng vĩnh cửu của sự thanh lịch và dũng mãnh.
Lịch sử của giống chó Scottish Deerhound là một câu chuyện dài về sự thăng trầm, từ thời kỳ hoàng kim trong các thị tộc Scotland cho đến khi gần như tuyệt chủng do các biến động xã hội và chiến tranh. Tuy nhiên, nhờ vào lòng yêu quý và sự nỗ lực của nhiều thế hệ, giống chó này đã được bảo tồn và phát triển đến ngày nay. Scottish Deerhound không chỉ là một giống chó săn mạnh mẽ mà còn là biểu tượng của lòng trung thành, sự điềm đạm và nét quý tộc vĩnh cửu.
Đặc Điểm Ngoại Hình
Scottish Deerhound là một giống chó lớn với ngoại hình thanh thoát nhưng đầy sức mạnh. Đây là một trong những giống chó cao nhất, với chiều cao trung bình từ 76-81 cm đối với con đực và từ 71 cm trở lên đối với con cái. Scottish Deerhound có thân hình mảnh khảnh nhưng cơ bắp, ngực sâu, eo thon, và đôi chân dài mạnh mẽ, giúp chúng có thể chạy nhanh và bền bỉ. Bộ lông của Scottish Deerhound dài từ 7-10 cm, thô ráp và chống chịu tốt với thời tiết lạnh, chủ yếu có các sắc xám, xám lam, và xám nhạt.
Đặc biệt, đuôi của giống chó này dài, thuôn nhọn và thường chạm đất, giúp chúng giữ thăng bằng khi đuổi bắt con mồi. Đôi tai của Scottish Deerhound mềm và gập về phía sau khi chúng thư giãn, nhưng sẽ dựng lên khi bị kích thích bởi thứ gì đó chuyển động. Đôi mắt của chúng thường có màu nâu hoặc hổ phách, tạo nên vẻ hiền lành và sâu lắng.
Tính Cách Và Hành Vi
Scottish Deerhound nổi tiếng với tính cách điềm đạm, dịu dàng và rất thân thiện. Mặc dù có kích thước lớn và thể lực mạnh mẽ, nhưng chúng lại rất hiền lành và dễ gần. Đây là giống chó lý tưởng cho những gia đình có trẻ lớn và người cao tuổi, bởi tính cách kiên nhẫn và ít kích động. Tuy nhiên, Scottish Deerhound không thích hợp với gia đình có trẻ nhỏ, vì chúng có thể vô tình làm ngã trẻ em khi chơi đùa.
Scottish Deerhound là giống chó rất trung thành, luôn gắn bó với chủ nhân và rất dễ xúc động khi bị bỏ lại một mình. Chúng thường có thói quen theo sát gia đình và thích tương tác với con người. Tuy nhiên, vì có bản năng săn đuổi mạnh mẽ, Scottish Deerhound thường đuổi theo bất cứ thứ gì chuyển động nhanh, bao gồm cả các vật nuôi nhỏ như mèo hoặc thỏ. Vì vậy, nếu nuôi Scottish Deerhound chung với các vật nuôi nhỏ, nên tập cho chúng quen dần từ bé để tránh các hành vi săn đuổi.
Một điểm đặc biệt của Scottish Deerhound là tính cách “lười biếng” khi ở trong nhà. Chúng có xu hướng nằm thư giãn trên ghế sofa và không thích vận động quá nhiều trong nhà. Tuy nhiên, khi được ra ngoài, chúng sẽ lập tức thể hiện bản năng săn mồi bằng cách chạy nhảy tự do và săn đuổi các loài vật nhỏ.
Cách Nuôi Và Chăm Sóc Scottish Deerhound
Scottish Deerhound là giống chó lớn với bản tính điềm đạm và thân thiện, tuy nhiên để chăm sóc tốt giống chó này, người nuôi cần lưu ý đặc biệt về không gian sống, chế độ vận động, dinh dưỡng và sức khỏe. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết để giúp bạn chăm sóc Scottish Deerhound một cách toàn diện.
1. Môi Trường Sống
Scottish Deerhound cần một không gian sống rộng rãi và thoáng đãng để có thể tự do di chuyển và vận động. Vì đây là giống chó săn với bản năng mạnh mẽ, chúng không phù hợp với căn hộ nhỏ, đặc biệt là những căn hộ không có không gian mở. Một ngôi nhà có sân vườn lớn và được rào chắn cẩn thận là môi trường lý tưởng để đảm bảo an toàn và đáp ứng nhu cầu vận động của chúng.
Giống chó này thường thích nằm ở những chỗ mát và thoáng, và rất nhạy cảm với nhiệt độ cao, do đó, cần chuẩn bị khu vực nghỉ ngơi thoáng mát, tránh nơi quá nóng bức để đảm bảo sức khỏe cho chúng.
2. Vận Động Và Tập Thể Dục
Scottish Deerhound cần tối thiểu 2 giờ vận động mỗi ngày để duy trì sức khỏe, độ săn chắc và ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe liên quan đến béo phì. Các hoạt động phù hợp bao gồm đi bộ dài, chạy tự do trong sân vườn hoặc khu vực an toàn và chơi các trò chơi như kéo co.
Lưu ý: Scottish Deerhound rất dễ bị cuốn theo bản năng săn đuổi, nên khi dắt chúng đi dạo, hãy luôn giữ dây xích để tránh tình trạng đuổi theo các động vật nhỏ. Đối với chó con, nên tránh các hoạt động nặng như chạy đường dài hoặc kéo xe để bảo vệ sự phát triển của xương và khớp. Cần chú ý đến sức khỏe của chúng trong quá trình vận động để tránh chấn thương.
3. Chải Lông Và Vệ Sinh Cơ Thể
Scottish Deerhound có bộ lông thô ráp và không cần chăm sóc phức tạp. Chỉ cần chải lông hàng tuần để loại bỏ lông rụng và ngăn ngừa xơ rối. Hằng năm, cần nhổ lông chết bằng tay để giúp bộ lông của chúng giữ được độ chắc khỏe. Bộ lông này ít rụng nên việc tắm chỉ cần thực hiện khi thật sự cần thiết để tránh mất lớp dầu tự nhiên trên da, giữ cho da và lông luôn khỏe mạnh.
Ngoài ra, cần chú ý vệ sinh tai, mắt và cắt móng đều đặn để phòng tránh các vấn đề sức khỏe như nhiễm trùng tai và mòn móng. Đây là cách giúp chúng duy trì được sức khỏe toàn diện.
4. Chế Độ Dinh Dưỡng
Scottish Deerhound có xu hướng dễ bị chướng bụng, nên chế độ ăn cần được chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để tránh tình trạng này. Thức ăn cho chó nên giàu protein và chất béo lành mạnh, nhằm hỗ trợ sự phát triển cơ bắp và duy trì năng lượng cho giống chó có kích thước lớn như Scottish Deerhound.
Cần tránh cho ăn trước hoặc sau khi vận động mạnh vì điều này có thể làm tăng nguy cơ xoắn dạ dày – một tình trạng nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng. Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để xác định khẩu phần ăn và các loại thức ăn phù hợp nhất cho chúng.
5. Huấn Luyện
Scottish Deerhound có tính cách độc lập và thường không tuân thủ lệnh một cách nhanh chóng nếu thiếu động lực. Vì vậy, việc huấn luyện chó cần dựa trên phương pháp nhẹ nhàng, nhất quán, đồng thời kết hợp với phần thưởng như đồ ăn hoặc sự tán thưởng để khuyến khích chúng.
Tránh sử dụng các biện pháp huấn luyện chó nghiêm khắc vì chúng có thể dễ bị căng thẳng và trở nên nhút nhát. Thay vào đó, hãy kiên nhẫn và tạo điều kiện cho chúng rèn luyện khả năng tuân thủ theo cách nhẹ nhàng và vui vẻ.
6. Sức Khỏe Và Các Bệnh Thường Gặp
Scottish Deerhound dễ mắc phải một số bệnh di truyền như sau:
- Chướng bụng: Đây là một tình trạng rất nguy hiểm gây xoắn dạ dày. Khi xảy ra, cần can thiệp y tế ngay lập tức.
- Ung thư xương (Osteosarcoma): Loại ung thư nguy hiểm và phổ biến ở các giống chó lớn, cần điều trị sớm để tránh lan rộng.
- Bệnh cơ tim giãn (DCM): Gây suy yếu cơ tim, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng thể của chó.
- Thiếu yếu tố đông máu VII: Tình trạng này làm tăng nguy cơ chảy máu và có thể gây nguy hiểm khi bị thương.
- Loạn sản hông: Bệnh ảnh hưởng đến khớp hông, thường gặp ở các giống chó lớn, gây đau đớn và khó khăn khi di chuyển.
Để bảo vệ sức khỏe của Scottish Deerhound, người nuôi cần đưa chúng đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, tiêm phòng cho chó đúng lịch và chọn những nhà nuôi uy tín nhằm đảm bảo chúng được chăm sóc tốt nhất.
7. Tương Tác Với Trẻ Em Và Vật Nuôi Khác
Scottish Deerhound thường rất thân thiện và nhẹ nhàng với trẻ em, đặc biệt là trẻ lớn. Tuy nhiên, cần giám sát khi chúng chơi đùa với trẻ nhỏ vì kích thước lớn có thể vô tình làm trẻ ngã.
Đối với các vật nuôi nhỏ như mèo hoặc thỏ, Scottish Deerhound có thể xem chúng như con mồi do bản năng săn mồi mạnh mẽ. Để tránh tình trạng này, nên xã hội hóa Scottish Deerhound với các vật nuôi nhỏ từ khi còn nhỏ tuổi. Với các vật nuôi lớn hơn, giống chó này thường dễ hòa hợp và sống chung hòa bình.
Scottish Deerhound là một giống chó săn quý hiếm với ngoại hình ấn tượng và tính cách điềm đạm. Tuy nhiên, để chăm sóc tốt giống chó này, người nuôi cần có kiến thức đầy đủ, kiên nhẫn và đảm bảo các yếu tố như không gian, chế độ vận động, dinh dưỡng và y tế phù hợp. Đối với những ai yêu thích vẻ đẹp cổ điển và nét tính cách thân thiện của Scottish Deerhound, đây chắc chắn là một người bạn đồng hành tuyệt vời, mang đến niềm vui và tình cảm cho gia đình.
Giá Scottish Deerhound Tại Việt Nam
Scottish Deerhound là giống chó hiếm, rất ít khi được nuôi tại Việt Nam. Hiện nay, nếu muốn sở hữu giống chó này, người nuôi chỉ có thể đặt hàng nhập khẩu từ các nước châu Âu hoặc Mỹ với mức giá dao động từ 5.000 USD trở lên, chưa bao gồm chi phí vận chuyển và các thủ tục khác.
Kết Luận
Scottish Deerhound là một giống chó quý tộc với vẻ ngoài thanh lịch và tính cách điềm đạm. Tuy nhiên, việc nuôi dưỡng giống chó này đòi hỏi người nuôi phải có kiến thức, kiên nhẫn và không gian rộng rãi. Scottish Deerhound sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời, mang đến niềm vui và sự yêu thương cho gia đình nào biết trân trọng và chăm sóc chúng.
Câu Hỏi Thường Gặp
- Scottish Deerhound có phù hợp sống trong căn hộ không? Không. Scottish Deerhound cần không gian rộng rãi để vận động và không phù hợp với căn hộ nhỏ.
- Chúng có dễ huấn luyện không? Scottish Deerhound có tính độc lập và đôi khi khó huấn luyện. Cần có phương pháp nhẹ nhàng và phần thưởng để khuyến khích chúng.
- Scottish Deerhound có thân thiện với trẻ em không? Scottish Deerhound phù hợp với trẻ lớn nhưng cần giám sát khi ở gần trẻ nhỏ do kích thước lớn của chúng.
- Chúng có thể sống chung với các vật nuôi nhỏ không? Do bản năng săn mồi, chúng thường không phù hợp khi sống chung với các vật nuôi nhỏ trừ khi được xã hội hóa từ sớm.
- Scottish Deerhound có thường sủa không? Không. Giống chó này ít sủa và thường yên lặng ngay cả khi có người lạ xuất hiện.
