Chó Newfoundland, còn được gọi với những cái tên thân mật như “Newf” hay “Newfie,” là một giống chó khổng lồ có nguồn gốc từ đảo Newfoundland, Canada. Với vóc dáng đồ sộ và tính cách hiền lành, trung thành, Newfoundland không chỉ là chú chó làm việc đáng tin cậy mà còn là người bạn đồng hành lý tưởng của gia đình. Được lai tạo để giúp ngư dân kéo lưới và cứu hộ trên mặt nước, Newfoundland có những đặc điểm phù hợp cho cuộc sống làm việc khắc nghiệt nhưng cũng đủ dịu dàng để hòa nhập vào cuộc sống gia đình.
Newfoundland là một giống chó tuyệt vời dành cho những ai có đủ điều kiện về không gian, thời gian và khả năng chăm sóc. Tuy nhiên, trước khi quyết định nuôi Newfoundland, hãy tìm hiểu kỹ lưỡng về những yêu cầu chăm sóc đặc biệt để đảm bảo rằng bạn và chú chó của mình có thể sống hạnh phúc cùng nhau.
Đặc Điểm Ngoại Hình
Chó Newfoundland thuộc nhóm chó làm việc và có ngoại hình rất nổi bật. Chúng là một trong những giống chó có kích thước lớn nhất trong thế giới chó, với thân hình to lớn, cơ bắp và vững chãi. Dưới đây là những đặc điểm ngoại hình nổi bật của giống chó này:
- Chiều cao: Con đực trưởng thành thường cao khoảng 71 cm, trong khi con cái cao khoảng 66 cm.
- Cân nặng: Con đực có thể nặng từ 59-68 kg, trong khi con cái nặng khoảng 45-54 kg.
- Bộ lông: Newfoundland có bộ lông kép dày với lớp lông ngoài dài vừa, thô, chống thấm nước và lớp lông dưới mềm, dày giúp cách nhiệt. Lông của chúng thường có màu đen, nâu, xám hoặc trắng-đen (Landseer).
- Cấu tạo đặc biệt: Newfoundland có đôi chân to và có màng, giúp chúng bơi lội rất giỏi. Đôi chân khỏe mạnh cùng bộ lông chống thấm nước là những đặc điểm tối ưu cho việc làm việc trên mặt nước.
Nhờ bộ lông dày và chân có màng, Newfoundland được mệnh danh là những “vị cứu tinh của biển cả,” sẵn sàng lặn ngụp trong nước lạnh để cứu người.
Tính Cách Đặc Trưng
Newfoundland nổi tiếng là giống chó “khổng lồ dịu dàng” bởi tính cách hiền lành, yêu thương và cực kỳ trung thành. Chúng hòa đồng với mọi người và hầu hết các vật nuôi khác, đặc biệt là trẻ em. Sự kiên nhẫn và dịu dàng của Newfoundland khiến chúng được nhiều gia đình yêu thích, đặc biệt là những gia đình có trẻ nhỏ.
Dưới đây là những tính cách nổi bật của giống chó này:
- Trung thành: Newfoundland rất trung thành và luôn muốn bảo vệ gia đình mình. Dù không sủa nhiều, nhưng bản năng bảo vệ giúp chúng luôn cảnh giác trước những tình huống có thể đe dọa an toàn của gia đình.
- Thân thiện và dễ gần: Newfie dễ dàng tạo mối quan hệ với người lạ và thường biến những người lạ thành bạn bè chỉ trong vài phút gặp gỡ.
- Yêu trẻ em: Chúng nổi tiếng là người bạn lý tưởng của trẻ em bởi tính cách hiền hòa và biết kiên nhẫn.
- Thông minh và dễ huấn luyện: Newfoundland rất thông minh, có khả năng học hỏi nhanh và thích thú với những bài huấn luyện. Tuy nhiên, do kích thước lớn, việc huấn luyện chó từ khi còn nhỏ là rất quan trọng để đảm bảo rằng chúng phát triển thành chú chó trưởng thành ngoan ngoãn và biết nghe lời.
Newfoundland rất nhạy cảm và dễ tiếp thu các phương pháp huấn luyện tích cực. Chúng không chịu được sự huấn luyện quá nghiêm khắc hay thô bạo, và luôn phản ứng tốt hơn với phương pháp khen thưởng.
Lịch Sử và Nguồn Gốc
Newfoundland, giống chó khổng lồ với tính cách hiền lành và nổi tiếng với kỹ năng bơi lội vượt trội, là giống chó có nguồn gốc từ đảo Newfoundland, Canada. Với bản năng cứu hộ và khả năng làm việc vượt trội, Newfoundland đã đồng hành cùng ngư dân trong nhiều thế kỷ và trở thành một phần quan trọng của văn hóa Canada. Bài viết dưới đây sẽ trình bày chi tiết về nguồn gốc và lịch sử giống chó này qua các mốc thời gian quan trọng.
Thế Kỷ 15-16: Khởi Đầu Từ Đảo Newfoundland
Newfoundland được cho là có nguồn gốc từ việc lai tạo giữa những giống chó bản địa Bắc Mỹ và những giống chó làm việc đến từ châu Âu. Trong khoảng thời gian từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 16, ngư dân từ Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Pháp đến đánh bắt cá tại bờ biển Newfoundland và mang theo nhiều giống chó khác nhau. Những giống chó này kết hợp với giống chó bản địa đã tạo nên giống chó mà chúng ta biết đến ngày nay.
Vào thời kỳ này, Newfoundland được biết đến với hai loại chó chính:
- Greater Newfoundland: Giống chó to lớn, mạnh mẽ, có lông dài và được sử dụng trong các nhiệm vụ cứu hộ và kéo vật nặng.
- Lesser Newfoundland (hay còn gọi là St. John’s Water Dog): Giống chó có kích thước nhỏ hơn, nhanh nhẹn, và được sử dụng chủ yếu trong việc săn bắt và hỗ trợ ngư dân.
Lesser Newfoundland sau đó đã trở thành nền tảng phát triển cho nhiều giống chó săn nổi tiếng khác, bao gồm cả Labrador Retriever.
Thế Kỷ 17: Sự Ảnh Hưởng của Ngư Dân Châu Âu
Vào thế kỷ 17, Newfoundland dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của các ngư dân châu Âu làm việc ở vùng biển Bắc Đại Tây Dương. Với thể lực mạnh mẽ, khả năng chịu lạnh và kỹ năng bơi lội tuyệt vời, Newfoundland đã hỗ trợ ngư dân kéo lưới và đưa cá vào bờ. Chúng cũng thực hiện những nhiệm vụ cứu hộ trên biển, giúp những người ngư dân gặp nạn.
Người Basque và người Bồ Đào Nha đánh bắt cá tại Newfoundland đã mang theo giống chó Pyrenees, và sự lai tạo với những giống chó bản địa đã tạo ra Newfoundland ngày nay. Sự phát triển của giống chó này phần lớn diễn ra tự nhiên và dựa vào nhu cầu lao động của ngư dân địa phương.
Thế Kỷ 18: Newfoundland Bước Ra Thế Giới
Vào cuối thế kỷ 18, giống chó Newfoundland bắt đầu được biết đến và được mang về châu Âu. Năm 1775, nhà thám hiểm người Anh George Cartwright đã chính thức đặt tên cho giống chó này là “Newfoundland”. Lúc bấy giờ, Newfoundland đã bắt đầu trở nên phổ biến trong giới quý tộc Anh vì sức mạnh và tính cách dịu dàng của chúng.
Newfoundland được sử dụng trong các nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa, kéo xe và hỗ trợ ngư dân trên biển. Một số câu chuyện lịch sử còn ghi lại những trường hợp Newfoundland cứu người khỏi chết đuối, nhờ đó chúng được xem như những “người cứu hộ” trên biển.
Thế Kỷ 19: Phát Triển Mạnh Mẽ ở Anh và Mỹ
Vào đầu thế kỷ 19, Newfoundland đã trở thành giống chó yêu thích của giới thượng lưu ở Anh. Những câu chuyện về khả năng cứu hộ dũng cảm của chúng, cùng với tính cách thân thiện và trung thành, đã khiến giống chó này nổi tiếng hơn bao giờ hết.
Câu chuyện nổi tiếng: Trong hành trình thám hiểm của Lewis và Clark qua lục địa Bắc Mỹ, một chú chó Newfoundland tên là Seaman đã đồng hành cùng đoàn và giúp săn bắt, canh gác, thậm chí bảo vệ đoàn khỏi những nguy hiểm tiềm ẩn. Seaman trở thành biểu tượng cho lòng trung thành và khả năng làm việc tuyệt vời của giống chó này.
Vào thời kỳ này, Newfoundland cũng được giới thiệu rộng rãi tại Mỹ. Với sự phổ biến gia tăng, chúng được sử dụng trong nhiều vai trò khác nhau, từ chó bảo vệ, kéo xe cho đến làm bạn đồng hành.
Cuối Thế Kỷ 19: Giai Đoạn Suýt Bị Tuyệt Chủng
Dù Newfoundland rất phổ biến ở châu Âu, giống chó này từng suýt bị tuyệt chủng ở chính quê hương Canada vào cuối thế kỷ 19. Vào năm 1780, chính quyền Newfoundland đã đưa ra một quy định hạn chế mỗi gia đình chỉ được phép nuôi một con chó do vấn đề về thuế, gây khó khăn cho việc duy trì giống chó này. Quy định khắc nghiệt này đã khiến Newfoundland gần như tuyệt chủng ở Canada.
May mắn thay, giống chó Newfoundland vẫn được nuôi giữ và phát triển ở Anh. Sự yêu thích đối với giống chó này của tầng lớp quý tộc và những người yêu chó tại Anh đã giúp Newfoundland sống sót và tiếp tục phát triển.
Đầu Thế Kỷ 20: Newfoundland Được Công Nhận Chính Thức
Năm 1886, giống chó Newfoundland chính thức được Hiệp hội Chó Giống Mỹ (American Kennel Club – AKC) công nhận. Đến thời điểm này, Newfoundland đã được phát triển và lai tạo để hoàn thiện các đặc điểm về ngoại hình và tính cách, trở thành giống chó khổng lồ dịu dàng như chúng ta biết đến ngày nay.
Những chú chó Newfoundland lúc bấy giờ không chỉ là chó làm việc mà còn là những người bạn đồng hành của nhiều gia đình quý tộc và những người nổi tiếng. Nhà thơ nổi tiếng Lord Byron từng sở hữu một chú Newfoundland tên là Boatswain và viết bài thơ nổi tiếng “Epitaph to a Dog” để tưởng nhớ chú chó trung thành này.
Giữa Thế Kỷ 20: Thời Kỳ Khủng Hoảng và Phát Triển
Trong thời kỳ chiến tranh thế giới thứ nhất và thứ hai, Newfoundland cùng nhiều giống chó khác phải đối mặt với nguy cơ giảm sút số lượng do các quy định hạn chế chăn nuôi chó. Tuy nhiên, sau khi chiến tranh kết thúc, giống chó này tiếp tục phát triển và trở nên phổ biến ở cả Bắc Mỹ và châu Âu.
Những câu lạc bộ và tổ chức dành riêng cho giống chó Newfoundland được thành lập để bảo vệ và phát triển giống chó này. Nhờ vào nỗ lực của các nhà lai tạo và những người yêu thích giống chó Newfoundland, giống chó này đã được chăm sóc, bảo vệ và duy trì với chất lượng tốt nhất.
Hiện Đại: Newfoundland Trở Thành Bạn Đồng Hành Của Gia Đình
Ngày nay, Newfoundland là một trong những giống chó được yêu thích và tôn vinh trên toàn thế giới, không chỉ vì vẻ đẹp mạnh mẽ mà còn vì tính cách hiền lành, dễ gần và trung thành. Giống chó này thường được gọi là “người khổng lồ dịu dàng,” là lựa chọn phổ biến cho các gia đình yêu động vật, đặc biệt là những gia đình có trẻ nhỏ.
Newfoundland hiện được sử dụng trong nhiều vai trò, từ chó cảnh sát, chó cứu hộ, cho đến chó trị liệu. Với bản năng bảo vệ và lòng trung thành, Newfoundland là giống chó tuyệt vời để làm bạn đồng hành và bảo vệ cho các gia đình.
Di Sản Văn Hóa và Ý Nghĩa Của Giống Chó Newfoundland
Chó Newfoundland không chỉ là một giống chó làm việc xuất sắc mà còn mang đậm di sản văn hóa của Canada. Với những câu chuyện nổi tiếng như Seaman của đoàn thám hiểm Lewis và Clark, hay Boatswain của nhà thơ Lord Byron, giống chó Newfoundland đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử.
Nhờ vào tính cách đáng yêu và trung thành, Newfoundland đã vượt qua khó khăn và thử thách của thời gian, trở thành một biểu tượng của lòng dũng cảm, trung thành và sự hiền hòa.
Lịch sử phát triển của giống chó Newfoundland trải dài hàng thế kỷ, từ khi chúng là những chú chó hỗ trợ ngư dân cho đến khi trở thành những người bạn đồng hành của con người trong cuộc sống hiện đại. Được lai tạo và bảo tồn qua nhiều thế hệ, Newfoundland không chỉ là một giống chó đẹp, mạnh mẽ mà còn là biểu tượng của tình bạn, lòng trung thành và lòng dũng cảm.
Newfoundland hiện vẫn là một trong những giống chó khổng lồ được yêu thích nhất, đặc biệt là ở các gia đình có trẻ nhỏ và những ai yêu thích giống chó lớn, hiền lành và thân thiện.
Cách Chăm Sóc Chó Newfoundland
Chăm Sóc Lông
Bộ lông kép của Newfoundland đòi hỏi sự chăm sóc thường xuyên. Lông của chúng không chỉ dài mà còn dày, dễ bám bẩn và rụng nhiều, đặc biệt vào mùa xuân và mùa thu. Cần chải lông ít nhất mỗi tuần một lần để loại bỏ lông chết và tránh tình trạng rối lông. Trong thời gian rụng lông, việc chải lông hàng ngày sẽ giúp duy trì bộ lông sạch sẽ và gọn gàng.
Việc tắm rửa cho Newfoundland cũng cần được thực hiện mỗi tháng hoặc khi cần thiết. Do kích thước lớn, nhiều người nuôi thường đưa chúng đến các cơ sở chăm sóc chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, giống chó này có xu hướng chảy nhiều nước dãi, vì vậy chủ nuôi cần chuẩn bị tinh thần cho việc lau dọn thường xuyên.
Chăm Sóc Răng Miệng, Tai và Móng
- Răng miệng: Newfoundland cần được đánh răng hàng ngày để ngăn ngừa mảng bám và duy trì sức khỏe răng miệng.
- Tai: Do tai cụp nên giống chó này dễ bị nhiễm trùng tai nếu không được vệ sinh đúng cách. Nên kiểm tra tai hàng tuần và lau sạch để ngăn ngừa vi khuẩn.
- Móng: Cắt móng hàng tháng để tránh tình trạng móng quá dài, gây khó khăn khi di chuyển và đau nhức.
Vận Động và Rèn Luyện Thể Lực
Dù là giống chó làm việc, Newfoundland không cần quá nhiều hoạt động mạnh. Chúng có mức năng lượng trung bình, và chỉ cần khoảng 30-60 phút vận động hàng ngày để giữ vóc dáng và sức khỏe. Các hoạt động như đi bộ, bơi lội và kéo xe rất phù hợp với chúng.
Newfoundland đặc biệt thích bơi lội, và khả năng chịu lạnh tốt giúp chúng không ngại ngần khi ngâm mình trong nước. Tuy nhiên, vào mùa hè, cần lưu ý giảm thiểu thời gian hoạt động ngoài trời để tránh tình trạng sốc nhiệt. Những gia đình có sân vườn rộng rãi sẽ là môi trường lý tưởng để Newfoundland có thể thoải mái vận động.
Chế Độ Dinh Dưỡng cho Newfoundland
Newfoundland có nhu cầu dinh dưỡng lớn do kích thước cơ thể khổng lồ của chúng. Tuy nhiên, không nên cho ăn quá nhiều để tránh béo phì, vì điều này có thể gây thêm áp lực lên khớp xương. Newfoundland nên được cho ăn loại thức ăn cho chó dành riêng cho giống chó lớn để hỗ trợ sự phát triển xương và cơ bắp.
Nên chia bữa ăn thành hai lần mỗi ngày để tránh tình trạng xoắn dạ dày, một vấn đề sức khỏe nguy hiểm đối với giống chó lớn. Sử dụng các loại bát ăn chậm có thể giúp kiểm soát tốc độ ăn của chúng, giảm nguy cơ gặp các vấn đề tiêu hóa.
Các Vấn Đề Sức Khỏe Thường Gặp
Newfoundland dễ gặp phải một số vấn đề sức khỏe phổ biến do kích thước lớn và cấu trúc cơ thể đặc thù, bao gồm:
- Loạn sản xương hông và khuỷu tay: Đây là các bệnh di truyền phổ biến ở giống chó lớn, gây đau và khó khăn khi di chuyển.
- Bệnh tim: Newfoundland dễ gặp các vấn đề về tim mạch, do kích thước lớn.
- Cystinuria: Là tình trạng di truyền gây sỏi thận và bàng quang, cần được kiểm soát để tránh biến chứng.
- Xoắn dạ dày: Là tình trạng nguy hiểm, xảy ra khi dạ dày xoắn quanh trục của nó, cần can thiệp phẫu thuật ngay lập tức.
- Nhiễm trùng tai: Do tai cụp, chúng dễ bị tích tụ bụi bẩn và ẩm ướt, làm tăng nguy cơ viêm tai.
Để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho Newfoundland, nên đưa chúng đi khám sức khỏe tổng quát cho chó định kỳ và thực hiện các xét nghiệm để phát hiện sớm các vấn đề di truyền. Điều này giúp kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng sống cho Newfoundland.
Newfoundland và Cuộc Sống Gia Đình
Newfoundland là lựa chọn tuyệt vời cho những gia đình có đủ không gian và thời gian để chăm sóc chúng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Newfoundland có thể không phù hợp với các căn hộ nhỏ, vì kích thước lớn có thể gây bất tiện trong không gian chật hẹp. Với tính cách hiền lành và trung thành, Newfoundland rất thích hợp cho gia đình có trẻ em, nhưng cần giám sát để đảm bảo an toàn.
Do bản tính gần gũi, Newfoundland không thích bị bỏ lại một mình quá lâu. Chúng cần sự quan tâm, tương tác và thời gian bên cạnh gia đình. Nếu bạn là người thường xuyên vắng nhà, cần cân nhắc trước khi nhận nuôi Newfoundland.
Giá Cả và Đặt Mua Chó Newfoundland
Newfoundland là giống chó rất hiếm tại Việt Nam, và nếu muốn sở hữu một chú Newfoundland thuần chủng, bạn sẽ cần đặt mua qua các nhà nhân giống uy tín từ nước ngoài. Giá của một chú chó Newfoundland khi nhập khẩu không dưới 5.000 USD, chưa tính các chi phí vận chuyển và phí chăm sóc sau nhập khẩu.
Vì là giống chó lớn, chi phí để chăm sóc và nuôi dưỡng cũng sẽ cao hơn các giống chó khác, từ thức ăn, chăm sóc sức khỏe cho đến việc vệ sinh.
Kết Luận
Newfoundland là giống chó khổng lồ dịu dàng và trung thành, luôn mang lại sự ấm áp và niềm vui cho gia đình. Tuy nhiên, việc nuôi một chú Newfoundland yêu cầu sự cam kết lớn về thời gian, tài chính và công sức. Nếu bạn có không gian sống rộng rãi, đủ điều kiện để chăm sóc, và mong muốn có một người bạn trung thành, Newfoundland sẽ là người bạn tuyệt vời cho cả gia đình bạn.
Hãy tìm hiểu kỹ lưỡng và chuẩn bị sẵn sàng trước khi quyết định nhận nuôi Newfoundland để đảm bảo rằng bạn có thể mang lại cuộc sống hạnh phúc và thoải mái cho người bạn khổng lồ này.
